Η Αίγυπτος και η Ελλάδα απέρριψαν μια διμερή συμφωνία που κατατέθηκε για πρώτη φορά το 2019, η οποία επιδιώκει να καθορίσει θαλάσσια σύνορα μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης στη Μεσόγειο, αναφέρει ξένο ΜΜΕ.
Η συμφωνία φαίνεται πιθανό να υπογραφεί από την κυβέρνηση στην ανατολική Λιβύη, έχοντας συμφωνηθεί μεταξύ της Τουρκίας και της διεθνώς αναγνωρισμένης κυβέρνησης στη δυτική Λιβύη πριν από έξι χρόνια.
Σκοπός της συμφωνίας είναι η διευκόλυνση της εξερεύνησης πετρελαίου, με τη δημιουργία συνόρων εντός του θαλάσσιου διαδρόμου που διεκδικούν η Λιβύη και η Τουρκία.
Όταν η συμφωνία κατατέθηκε αρχικά το 2019, αντιμετωπίστηκε με σχεδόν καθολική απόρριψη. Θεωρήθηκε παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας (UNCLOS) από τις Ηνωμένες Πολιτείες, την ΕΕ, τη Ρωσία και τον Αραβικό Σύνδεσμο, μεταξύ άλλων, αλλά ιδιαίτερα από την Ελλάδα, την Αίγυπτο και την Κύπρο, επειδή ο λιβυκο-τουρκικός διάδρομος υπερισχύει των δικών τους ισχυρισμών που υποστηρίζονται από την UNCLOS για Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες 200 μιλίων.
Η τουρκο-λιβυκή συμφωνία είναι πιθανό να αμφισβητηθεί έντονα και δεν είναι σαφές τι κρύβεται πίσω από την αναβίωση του τουρκικού ισχυρισμού.
Είναι πιθανό ορισμένοι από εκείνους που αρχικά ήταν ένθερμα αντίθετοι με τον διαχωρισμό να έχουν πλέον αλλάξει πλευρά, εικάζοντας ότι υπό την κυβέρνηση Τραμπ, τα πιθανά οικονομικά οφέλη θα μπορούσαν να υπερτερήσουν των προηγούμενων πολιτικών συνεννοήσεων και των πιθανών παραβιάσεων της UNCLOS, πιστεύοντας επίσης ότι η αναβίωση του λιβυκο-τουρκικού ισχυρισμού θα μπορούσε να γίνει μέρος μιας διευθέτησης της μακροχρόνιας πολιτικής κρίσης της Λιβύης.
Η Τουρκία βρίσκεται ήδη σε διαμάχη με την Ελλάδα και την Κύπρο σχετικά με την εκμετάλλευση των αποθεμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου στα νότια της Κύπρου, μεταξύ πολλών άλλων θεμάτων.
Η Ελλάδα και η Τουρκία (προκάτοχος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας) έχουν περάσει αιώνες αμφισβητώντας τον εδαφικό έλεγχο της περιοχής, πιο πρόσφατα συμπεριλαμβανομένης της εισβολής και της διχοτόμησης της Κύπρου το 1974 και της συνεχιζόμενης διαμάχης για τα νησιά και τις θαλάσσιες ζώνες στο Αιγαίο.
Η Ελλάδα, με συντονισμένες διπλωματικές κινήσεις προς τον ΟΗΕ και την Τρίπολη, απορρίπτει πλήρως τις λιβυκές αξιώσεις για την ΑΟΖ νοτίως της Κρήτης, υπερασπίζεται τα κυριαρχικά της δικαιώματα βάσει του Δικαίου της Θάλασσας και καλεί τη Λιβύη σε διάλογο για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών.
Παράλληλα, η Αθήνα απέστειλε ρηματική διακοίνωση και προς την Τρίπολη, καλώντας τη λιβυκή κυβέρνηση να ανταποκριθεί στη δέσμευσή της για έναρξη διαλόγου σχετικά με την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών. Η Ελλάδα ανακοίνωσε την ελληνική διαπραγματευτική ομάδα, με επικεφαλής την υφυπουργό Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου και συμμετοχή ανώτερων διπλωματικών και νομικών στελεχών.
Στην απαντητική διακοίνωση, η Αθήνα απορρίπτει το σύνολο των λιβυκών ισχυρισμών, τονίζοντας ότι τα επίμαχα οικόπεδα βρίσκονται εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ και υπό ελληνική δικαιοδοσία, σύμφωνα με το Δίκαιο της Θάλασσας. Επιπλέον, επισημαίνεται ότι η οριοθέτηση των οικοπέδων έγινε βάσει της μέσης γραμμής Ελλάδας-Λιβύης και σύμφωνα με τη συμφωνία μερικής οριοθέτησης ΑΟΖ Ελλάδας-Αιγύπτου.
Η ελληνική πλευρά απορρίπτει και τους ισχυρισμούς για τα δυτικά και νοτιοδυτικά οικόπεδα της Κρήτης, υπενθυμίζοντας ότι οι σχετικές άδειες εκδόθηκαν ήδη από το 2014 και το 2017, χωρίς τότε να υπάρξει αντίδραση από τη Λιβύη.
