Προβληματισμό και όχι μόνο προκαλούν τα νέα στοιχεία για τα υδάτινα αποθέματα στους δύο βασικούς ταμιευτήρες της Αττικής, τον Μόρνο και την Υλίκη. Η στάθμη του νερού έχει υποχωρήσει σε ιστορικά χαμηλά, με μείωση άνω του 40% μέσα σε δύο χρόνια. Η κυβέρνηση ήδη ενεργοποίησε καθεστώς έκτακτης ανάγκης.
Όλα αυτά, όμως, δημιουργούν κι ένα άλλο, βαθύτερο ερώτημα: Γιατί τώρα; Και τι σημαίνουν όλα αυτά για το μέλλον του νερού;
Στον Μόρνο η επιφάνεια έχει σχεδόν υποδιπλασιαστεί, ενώ και η Υλίκη χάνει συνεχώς νερό με ρυθμούς που προκαλούν ανησυχία. Τα στοιχεία είναι υπαρκτά. Το θέμα είναι το πλαίσιο στο οποίο εμφανίζονται.
Τι ακολουθεί; Έργα, «αναδιάρθρωση», επενδύσεις… και ένας λογαριασμός που κάποιος θα πληρώσει
Η κυβέρνηση, ως απάντηση, προωθεί ένα μεγα-σχέδιο έργων και παρεμβάσεων δεκαετιών, με στόχο δήθεν να εξασφαλιστεί η υδροδότηση για τα επόμενα 30 χρόνια.
Στο επίκεντρο βρίσκεται το έργο «Εύρυτος», που θα μεταφέρει νερό από άλλες περιοχές — μια λύση που ακούγεται φιλόδοξη, αλλά και ακριβή.
Παράλληλα, η ΕΥΔΑΠ ετοιμάζει επενδυτικό πρόγραμμα 2,5 δισ. ευρώ, σε «έξυπνα» συστήματα, νέες υποδομές και έργα επαναχρησιμοποίησης.
Και εδώ αρχίζουν οι σκέψεις:
Ποιος θα πληρώσει αυτά τα 2,5 δισεκατομμύρια;
Γιατί τόσα μεγάλα έργα ανακοινώνονται ακριβώς τη στιγμή που τα αποθέματα πέφτουν τόσο χαμηλά;
Πόσο «τυχαίο» είναι ότι η λειψυδρία εμφανίζεται τη στιγμή που ανοίγει η κουβέντα για αλλαγή μοντέλου διαχείρισης του νερού;
Και ας μη γελιόμαστε:Σε τέτοια έργα, ο λογαριασμός καταλήγει πάντα στον πολίτη.Αν όχι άμεσα, τότε με έμμεσες αυξήσεις στους λογαριασμούς νερού.
Μήπως η λειψυδρία γίνεται μοχλός πίεσης;
Κι εδώ εμφανίζεται το πραγματικό ερώτημα που πολλοί ψιθυρίζουν:
Είναι απλώς μια κακή χρονιά; Ή μήπως η κρίση δημιουργεί το τέλειο περιβάλλον για να προωθηθεί η ιδιωτική διαχείριση του νερού;
Όταν οι πολίτες φοβούνται ότι θα μείνουν χωρίς νερό, είναι πολύ πιο εύκολο να δεχτούν:
ακριβές λύσεις,
μεγάλα έργα,
«αναγκαίες» αναδιαρθρώσεις,
και αλλαγές στον τρόπο τιμολόγησης.
Και όλα αυτά ενώ το νερό — θεωρητικά — παραμένει δημόσιο αγαθό.
Το μοτίβο είναι γνωστό
Κρίση → κατεπείγον → μεγάλα έργα → αυξήσεις → αλλαγή μοντέλου διαχείρισης.
Το έχουμε ξαναδεί σε άλλους τομείς.
Άραγε η λειψυδρία είναι μόνο φυσικό φαινόμενο; Ή είναι και ένα αφήγημα που αξιοποιείται για επόμενα βήματα τα οποία δεν λέγονται ακόμη φωναχτά;
Ένα είναι σίγουρο
Η Αττική βρίσκεται μπροστά στη σοβαρότερη κρίση υδάτινων αποθεμάτων των τελευταίων 30 ετών.
Το αν αυτή η κρίση θα οδηγήσει σε έξυπνη προσαρμογή ή θα αποτελέσει άλλοθι για αύξηση λογαριασμών, μετακύλιση κόστους ή αλλαγή ιδιοκτησίας — αυτό μένει να φανεί.
Αλλά τα ερωτήματα δεν μπορεί κανείς να τα αγνοήσει πλέον.