Σήμερα, Παρασκευή 2 Μαΐου 2025, το Ισραήλ έκανε πράξη την απειλή του, που είχε εκφράσει την Πέμπτη, εξαπολύοντας αεροπορικά πλήγματα στα περίχωρα του Προεδρικού Παλατιού στη Δαμασκό, σε μια κίνηση που φέρνει τη Συρία στο χείλος νέας κρίσης. Η επίθεση έρχεται ως απάντηση στις κατηγορίες του θρησκευτικού ηγέτη των Δρούζων, σεΐχη Χικμάτ αλ Χατζρίν, ο οποίος κατήγγειλε τον προσωρινό πρόεδρο Άχμαντ αλ Σάρα για «γενοκτονία» εναντίον της κοινότητάς του, μετά από πρόσφατες συγκρούσεις που άφησαν πάνω από 100 νεκρούς.
Κλιμάκωση της βίας και κατηγορίες για γενοκτονία
Ο σεΐχης αλ Χατζρίν κατήγγειλε χθες βράδυ μια «αδικαιολόγητη εκστρατεία γενοκτονίας» εναντίον αμάχων Δρούζων, έπειτα από συγκρούσεις που ξέσπασαν τη Δευτέρα στην Τζαραμάνα, τη Σαχνάγια και τη Σουάιντα, περιοχές με ισχυρή παρουσία της μειονότητας. Σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, οι συγκρούσεις άφησαν 102 νεκρούς, συμπεριλαμβανομένων 30 μελών των δυνάμεων ασφαλείας, 21 Δρούζων μαχητών, 11 αμάχων και 40 ακόμη μαχητών Δρούζων στη Σουάιντα, 35 εκ των οποίων σκοτώθηκαν σε ενέδρα. Αφορμή για τη βία φέρεται να ήταν ένα ηχογραφημένο μήνυμα, που αποδίδεται σε Δρούζο και θεωρήθηκε υβριστικό για τον προφήτη Μωάμεθ, αν και η αυθεντικότητά του δεν έχει επιβεβαιωθεί.
Ο ηγέτης των Δρούζων, μιας σιιτικής μειονότητας που ζει σε Συρία, Λίβανο και Ισραήλ, κάλεσε για «άμεση επέμβαση διεθνών δυνάμεων», ενώ εξέφρασε απογοήτευση για τη συριακή κυβέρνηση, λέγοντας: «Μια κυβέρνηση δεν σκοτώνει τον λαό της με εξτρεμιστικές ομάδες και μετά παριστάνει ότι δεν τις ελέγχει». Η de facto κυβέρνηση του Σάρα, που ανέλαβε μετά την πτώση του Μπασάρ αλ Άσαντ τον Δεκέμβριο του 2024, δεσμεύτηκε να προστατεύσει όλες τις κοινότητες, αλλά η εμπιστοσύνη των Δρούζων φαίνεται να έχει κλονιστεί.
Ισραηλινή παρέμβαση: Μήνυμα ισχύος
Το Ισραήλ, που θεωρεί τους Δρούζους προστατευομένη κοινότητα και παραμένει τυπικά σε εμπόλεμη κατάσταση με τη Συρία, αντέδρασε άμεσα. Ήδη από την Τετάρτη είχε εξαπολύσει πλήγμα κοντά στη Δαμασκό, ως «προειδοποίηση» για μια εξτρεμιστική ομάδα που φέρεται να απειλούσε τους Δρούζους στη Σαχνάγια. Σήμερα τα ξημερώματα, ισραηλινά μαχητικά έπληξαν τα περίχωρα του Προεδρικού Παλατιού, με τον στρατό να ανακοινώνει την επιχείρηση μέσω Telegram. Ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου και ο υπουργός Άμυνας Ισραήλ Κατς δήλωσαν: «Αυτό είναι σαφές μήνυμα στο συριακό καθεστώς. Δεν θα επιτρέψουμε δυνάμεις να αναπτυχθούν νότια της Δαμασκού, ούτε απειλές κατά των Δρούζων».
Η κίνηση αυτή έρχεται πέντε μήνες μετά την ανατροπή του Άσαντ από ισλαμιστικές παρατάξεις υπό τον Σάρα, με τη Συρία να παραμένει βυθισμένη στην αστάθεια. Οι συγκρούσεις θυμίζουν τις σφαγές του Μαρτίου, όπου 1.700 Αλαουίτες έχασαν τη ζωή τους, υπογραμμίζοντας την ευθραυστότητα της κατάστασης.
Διεθνής αντίδραση και γεωπολιτικές επιπτώσεις
Ο ΟΗΕ κάλεσε για «μέγιστη αυτοσυγκράτηση», ενώ οι ΗΠΑ καταδίκασαν τη βία και την «εμπρηστική ρητορική» κατά των Δρούζων, χαρακτηρίζοντάς την «απαράδεκτη». Ωστόσο, η διεθνής παρέμβαση παραμένει περιορισμένη, με την κρίση να κλιμακώνεται. Οι Δρούζοι της Σουάιντα, μέσω εκπροσώπου, τόνισαν ότι παραμένουν «αναπόσπαστο μέρος της Συρίας» και απορρίπτουν κάθε απόπειρα κατάτμησης της χώρας.
Αναλυτές, όπως ο Μάικλ Χόροβιτς, υποστηρίζουν ότι το Ισραήλ εκμεταλλεύεται την κρίση για να ενισχύσει τη θέση του στον συριακό νότο, δημιουργώντας συμμαχίες με τους Δρούζους. Ωστόσο, η επιθετική του στάση εγείρει φόβους για ευρύτερη ανάφλεξη, καθώς η Συρία παραμένει ένα πολυδιάστατο πεδίο συγκρούσεων, με θρησκευτικές, πολιτικές και γεωπολιτικές εντάσεις να απειλούν την εύθραυστη ισορροπία.