Τα τελευταία 50 χρόνια, τα ποσοστά παχυσαρκίας και διαβήτη τύπου 2 έχουν εκτοξευθεί, ενώ η ποιότητα του σπέρματος υποβαθμίζεται όλο και περισσότερο. Κινητήρια δύναμη αυτών των αλλαγών θα μπορούσε να είναι η αυξανόμενη δημοτικότητα των υπερεπεξεργασμένων τροφίμων, τα οποία έχουν συνδεθεί με μια σειρά από αρνητικές επιπτώσεις για την υγεία. Ωστόσο, οι επιστήμονες εξακολουθούν να μην είναι σίγουροι αν αυτό οφείλεται στη βιομηχανική φύση των ίδιων των συστατικών, στην επεξεργασία των τροφίμων ή αν οφείλεται στο ότι οδηγούν τους ανθρώπους να τρώνε περισσότερο από όσο θα έπρεπε.
Μια διεθνής ομάδα επιστημόνων ανακάλυψε ότι οι άνθρωποι παίρνουν περισσότερο βάρος με μια υπερεπεξεργασμένη διατροφή σε σύγκριση με μια ελάχιστα επεξεργασμένη διατροφή, ακόμη και όταν καταναλώνουν τον ίδιο αριθμό θερμίδων. Η μελέτη σε ανθρώπους αποκάλυψε επίσης ότι μια διατροφή πλούσια σε υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα εισάγει υψηλότερα επίπεδα ρύπων που είναι γνωστό ότι επηρεάζουν την ποιότητα του σπέρματος. Τα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Cell Metabolism.
«Τα αποτελέσματά μας αποδεικνύουν ότι τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα βλάπτουν την αναπαραγωγική και μεταβολική μας υγεία, ακόμη και αν δεν καταναλώνονται σε υπερβολική ποσότητα. Αυτό δείχνει ότι η επεξεργασμένη φύση αυτών των τροφίμων τα καθιστά επιβλαβή», λέει η Jessica Preston, κύρια συγγραφέας της μελέτης, η οποία διεξήγαγε την έρευνα κατά τη διάρκεια του διδακτορικού της στο Κέντρο Βασικής Μεταβολικής Έρευνας (CBMR) του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης (NNF).
Ίδιες θερμίδες, διαφορετικά αποτελέσματα
Για να λάβουν τα καλύτερα δυνατά δεδομένα, οι επιστήμονες συνέκριναν τον αντίκτυπο στην υγεία των μη επεξεργασμένων και των υπερεπεξεργασμένων διατροφών στο ίδιο άτομο. Προσέλαβαν 43 άνδρες ηλικίας 20 έως 35 ετών, οι οποίοι πέρασαν τρεις εβδομάδες σε καθεμία από τις δύο δίαιτες, με τρεις μήνες «διακοπής» μεταξύ τους. Οι μισοί ξεκίνησαν με την υπερεπεξεργασμένη και οι άλλοι μισοί με τη μη επεξεργασμένη δίαιτα. Οι μισοί από τους άνδρες έλαβαν επίσης μια δίαιτα υψηλής θερμιδικής αξίας με 500 επιπλέον ημερήσιες θερμίδες, ενώ οι μισοί έλαβαν την κανονική ποσότητα θερμίδων για το μέγεθος, την ηλικία και τα επίπεδα σωματικής τους δραστηριότητας. Δεν τους είπαν ποια δίαιτα ακολουθούσαν. Τόσο η μη επεξεργασμένη όσο και η εξαιρετικά επεξεργασμένη δίαιτα είχαν την ίδια ποσότητα θερμίδων, πρωτεϊνών, υδατανθράκων και λιπών.
Οι άνδρες πήραν περίπου 1 κιλό περισσότερο λιπώδη μάζα ενώ ακολουθούσαν την υπερ-επεξεργασμένη διατροφή σε σύγκριση με την μη επεξεργασμένη, ανεξάρτητα από το αν ακολουθούσαν τη δίαιτα κανονικών ή υπερβολικών θερμίδων. Επηρεάστηκαν επίσης αρκετοί άλλοι δείκτες καρδιαγγειακής υγείας.