Συνέντευξη στον Ευάγγελο Δ. Κόκκινο
«Θα ήταν αφελές για τους Έλληνες να υποθέσουν ότι το Τουρκικό Κράτος - ανεξάρτητα από το ποιο πολιτικό κόμμα κυβερνά - επιδιώκει την ειρηνική συνύπαρξη με τους Έλληνες», λέει στην αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στο ΠΕΝΤΑΠΟΣΤΑΓΜΑ η Ουζάι Μπουλούτ (Uzay Bulut)*, Τουρκάλα δημοσιογράφος και ερευνήτρια του Philos Project, που παλαιότερα είχε την έδρα της στην Άγκυρα.
«Η Τουρκία είναι μια υπαίθρια φυλακή για αντιφρονούντες σήμερα», αναφέρει κατηγορηματικά αποκαλύπτοντας την καταπίεση στην οποία υπόκεινται μειονότητες και αντιφρονούντες στο εσωτερικό της Τουρκίας.
«Πολλοί άνθρωποι στην Τουρκία αμφιβάλλουν ότι η κυβέρνηση θα επιτρέψει ελεύθερες και δίκαιες εκλογές»
Η κα. Μπουλούτ συνέκρινε τις πρακτικές του τουρκικού κράτους κατά των Κούρδων με την κυπριακή τραγωδία, επισημαίνοντας πως «η Τουρκία κατέχει παράνομα το βόρειο τμήμα της Κυπριακής Δημοκρατίας από το 1974». «Η κατεχόμενη περιοχή έχει καθαριστεί εθνοτικά από τους αυτόχθονες Έλληνες και άλλους μη μουσουλμάνους κατοίκους της. Έχει εκτεθεί σε μια μαζική και παράνομη εκστρατεία εκτουρκισμού και εξισλαμισμού», τονίζει.
«Πολλοί άνθρωποι στην Τουρκία αμφιβάλλουν ότι η κυβέρνηση θα επιτρέψει ελεύθερες και δίκαιες εκλογές», εξηγεί, αναφερόμενη και στην πρόσφατη καταστολή της ανεξάρτητης έρευνας σχετικά με τη βομβιστική επίθεση στην Κωνσταντινούπολη από την κυβέρνηση Ερντογάν.
Αναφορικά με την ελληνοτουρκική κρίση, η κα. Μπουλούτ, υπενθυμίζει ότι «όπως έχει γίνει σαφές πολλές φορές από την κυβέρνηση και την πολιτική της αντιπολίτευση στην Τουρκία εδώ και χρόνια, η Τουρκία σκοπεύει να εισβάλει στα ελληνικά νησιά του Αιγαίου», ενώ σύμφωνα με την ίδια, «εάν οι κεμαλιστές έρθουν στην εξουσία, θα συνεχίσουν, ακόμη και θα ενθαρρυνθούν οι φιλοδοξίες της Τουρκίας να εισβάλει σε αυτά τα νησιά».
Για το τουρκολιβυκό μνημόνιο και την περίπτωση ακύρωσής του από μια νέα κυβέρνηση, η ερευνήτρια του Philos Project, ξεκαθαρίζει πως «όταν πρόκειται για θέματα όπως η Κύπρος, η Ελλάδα ή η Αρμενία, όλα τα τουρκικά πολιτικά κόμματα ακολουθούν την ίδια εξωτερική πολιτική που πιστεύουν ότι εξυπηρετεί τα εθνικά συμφέροντα της Τουρκίας», και ως εκ τούτου δεν θεωρεί ότι μια νέα κυβέρνηση θα ακύρωνε το τουρκολιβυκό μνημόνιο.
Αναλύοντας τη διπλωματία σε διπλό ταμπλό του Ερντογάν σε ό,τι αφορά το ΝΑΤΟ και τη Ρωσία, η κα. Μπουλούτ επισημαίνει πως «η Τουρκία δεν έχει κανένα λόγο να ακολουθήσει τη γραμμή του ΝΑΤΟ σε οποιοδήποτε περιφερειακό ζήτημα, καθώς το ΝΑΤΟ επέτρεψε στην Τουρκία να ξεφύγει από όλα τα εγκλήματά της στην περιοχή»
«Η Τουρκία είναι μια υπαίθρια φυλακή για αντιφρονούντες σήμερα»
Αφού απαρίθμησε μια σειρά εγκλημάτων της Τουρκίας, από το πογκρόμ στην Κωνσταντινούπολη το 1955 και τη συνεχιζόμενη άρνηση της χριστιανικής γενοκτονίας του 1913-23, μέχρι την εισβολή στην Κύπρο, τις εισβολές σε Συρία και Ιράκ και τον επιθετικό πόλεμο κατά του Αρτσάχ (Ναγκόρνο-Καραμπάχ) και της Αρμενίας που ξεκίνησε το 2020, έθεσε καίρια ερωτήματα για τις αντιδράσεις των θυμάτων. «Τι κάνουν τα θύματα (όπως η Ελλάδα) της τουρκικής επιθετικότητας και παραβιάσεων ενόψει αυτών των ενεργειών; Κάνουν αρκετά για να αποκαλύψουν αυτά τα εγκλήματα στη διεθνή κοινότητα για να επιδιώξουν δικαιοσύνη και σταθερότητα;», είπε.
Τέλος, επισημαίνοντας τη στρατιωτική, υλικοτεχνική και πολιτική υποστήριξη του καθεστώτος Ερντογάν στην επιθετικότητα του Αζερμπαϊτζάν και τις φρικαλεότητες κατά των Αρμενίων, η ίδια εξήγησε πως «τα κράτη της Τουρκίας και του Αζερμπαϊτζάν βλέπουν την ύπαρξη του κράτους της Αρμενίας ως ιστορικό λάθος, για αυτούς η γενοκτονία που ξεκίνησε το 1915 μένει να ολοκληρωθεί».
«Οπότε ναι, νομίζω ότι θα δούμε μια περαιτέρω κλιμάκωση κατά της Αρμενίας από την Τουρκία και το Αζερμπαϊτζάν», κατέληξε η κα. Μπουλούτ.
Ολόκληρη η συνέντευξη:
- Οι κατηγορίες για παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και καταπίεση των μειονοτήτων στην Τουρκία αποτελούν διαχρονικό αγκάθι για το καθεστώς Ερντογάν. Ποια η κατάσταση σήμερα για τις μειονότητες και τους αντιφρονούντες;
Η Τουρκία είναι μια υπαίθρια φυλακή για αντιφρονούντες σήμερα. Θα μπορούσε κανείς εύκολα να μπει στη φυλακή για μια ανάρτηση στο Twitter ή μια και μόνο παρατήρηση που επικρίνει την κυβέρνηση. Ή θα μπορούσαν να απολυθούν από τις δουλειές τους και να διωχθούν για «προσβολή κρατικού λειτουργού» ή ακόμη και για «υποστήριξη ή εξύμνηση της τρομοκρατίας». Οι μειονότητες όπως οι Κούρδοι υποφέρουν περισσότερο. Δεκάδες χιλιάδες πολιτικοί κρατούμενοι σαπίζουν στις τουρκικές φυλακές. Πολλοί είναι Κούρδοι. Χιλιάδες μέλη του νόμιμου κουρδικού κόμματος (HDP) βρίσκονται στη φυλακή. Αυτό περιλαμβάνει τους συνεπικεφαλής του κόμματος, τους δημοκρατικά εκλεγμένους δημάρχους και αντιδημάρχους, βουλευτές και άλλους ακτιβιστές του κόμματος.
Αυτό μας οδηγεί να συγκρίνουμε την κουρδική κατάσταση στην Τουρκία με τις ενέργειες της Τουρκίας στην Κύπρο. Η Τουρκία κατέχει παράνομα το βόρειο τμήμα της Κυπριακής Δημοκρατίας από το 1974. Η κατεχόμενη περιοχή έχει καθαριστεί εθνοτικά από τους αυτόχθονες Έλληνες και άλλους μη μουσουλμάνους κατοίκους της. Έχει εκτεθεί σε μια μαζική και παράνομη εκστρατεία εκτουρκισμού και εξισλαμισμού. Ό,τι ανήκει στον ελληνικό και σε άλλους μη τουρκικούς πολιτισμούς διαγράφεται συστηματικά από το κατοχικό καθεστώς εκεί. Όταν επρόκειτο να βρεθεί μια «λύση» για το πρόβλημα, η Τουρκία επέβαλε πρώτα τη φυλετική και θρησκευτική «λύση» τύπου απαρτχάιντ που ονομάζεται «διζωνική και δικοινοτική ομοσπονδία» στην Κύπρο. Τώρα οι τουρκικές αρχές θέλουν η παράνομα κατεχόμενη περιοχή να αναγνωριστεί διεθνώς ως «Κράτος».
Ωστόσο, η ίδια τουρκική κυβέρνηση αντιμετωπίζει τους Κούρδους πολίτες της ως κατώτερους ανθρώπους και δεν αναγνωρίζει καν τη γλώσσα τους επίσημα. Τόσοι πολλοί Κούρδοι δολοφονήθηκαν στην Τουρκία επειδή ζητούσαν ίσα εθνικά δικαιώματα. Η Κυπριακή Δημοκρατία θα πρέπει να κάνει περισσότερα για να αποκαλύψει τις διαφορές μεταξύ του τρόπου με τον οποίο η Τουρκία αντιμετωπίζει τους Κούρδους πολίτες της και των απαιτήσεων της Τουρκίας στην Κύπρο, όπου η Τουρκία κατέχει παράνομα το 36% της Δημοκρατίας.
- Με τις εκλογές στην Τουρκία να πλησιάζουν, ποια θα είναι η αντίδραση του καθεστώτος Ερντογάν αν χάσει σε αυτές; Θα παραδώσει την εξουσία αναίμακτα ή κινδυνεύει η Τουρκία με χειρότερες εξελίξεις;
Μια τρομερή βομβιστική επίθεση σημειώθηκε στην Κωνσταντινούπολη στις 13 Νοεμβρίου. Η τουρκική κυβέρνηση απάντησε βομβαρδίζοντας τους Κούρδους στη Συρία. Η αντιπολίτευση, φιλοκουρδικό HDP (Λαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα) υπέβαλε στη συνέχεια πρόταση στο τουρκικό κοινοβούλιο ζητώντας έρευνα για την επίθεση. Η πρόταση απορρίφθηκε με τις ψήφους του κυβερνώντος ΑΚΡ (Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης) και του συμμάχου του, του MHP (Κόμμα Εθνικιστικού Κινήματος). Όταν η κυβέρνηση του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν είναι καν ανοιχτή σε ανεξάρτητη έρευνα σχετικά με τη βομβιστική επίθεση, πολλοί άνθρωποι στην Τουρκία αμφιβάλλουν ότι η κυβέρνηση θα επιτρέψει ελεύθερες και δίκαιες εκλογές.
- Σε περίπτωση ένοπλης σύγκρουσης μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας, πώς πιστεύετε ότι θα ενεργήσουν οι Κούρδοι στη Συρία, το Ιράκ και τη ΝΑ Τουρκία; Πιστεύετε ότι είναι εφικτός ένας ελληνοτουρκικός πόλεμος;
Όπως έχει γίνει σαφές πολλές φορές από την κυβέρνηση και την πολιτική της αντιπολίτευση στην Τουρκία εδώ και χρόνια, η Τουρκία σκοπεύει να εισβάλει στα ελληνικά νησιά του Αιγαίου. Εισέβαλαν στην Κυπριακή Δημοκρατία το 1974, συνεχίζουν να την κατέχουν παράνομα μέχρι σήμερα και δεν έχουν λογοδοτήσει ποτέ για αυτό. Δεν υπάρχει λοιπόν λόγος να μην κάνει το ίδιο η Τουρκία προσπαθώντας να καταλάβει τα νησιά του Αιγαίου. Το πώς θα αντιδράσει το κουρδικό κίνημα σχετικά με το ενδεχόμενο τουρκικής επίθεσης κατά της Ελλάδας θα πρέπει να ρωτηθεί στο ίδιο το κουρδικό κίνημα.
- Τι θα πράξουν οι Κεμαλιστές με τα 20 νησιά του Αιγαίου (που κατά τον Ερντογάν έχουν αδιευκρίνιστη κυριαρχία) δεδομένων των δηλώσεων Κιλιτσντάρογλου για αυτά;
Ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου (Kemal Kilicdaroglu του CHP) (Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα) και άλλα κεμαλικά κόμματα γίνονται πιο ανυπόμονα και επιθετικά στη ρητορική τους για τα ελληνικά νησιά στο Αιγαίο. Κατηγορούν τον Ερντογάν ότι χάνει χρόνο και δεν τηρεί την υπόσχεσή του ότι «θα [κατακτήσει] τα νησιά ξαφνικά μια νύχτα». Εάν οι κεμαλιστές έρθουν στην εξουσία, θα συνεχίσουν, ακόμη και θα ενθαρρυνθούν οι φιλοδοξίες της Τουρκίας να εισβάλει σε αυτά τα νησιά. Δεδομένου του τί έχει κάνει το τουρκικό κράτος για δεκαετίες στον ελληνισμό στην Ανατολία και την τουρκοκρατούμενη βόρεια Κύπρο, θα ήταν αφελές για τους Έλληνες να υποθέσουν ότι το Τουρκικό Κράτος (ανεξάρτητα από το ποιο πολιτικό κόμμα κυβερνά) επιδιώκει την ειρηνική συνύπαρξη με τους Έλληνες.
- Θα ακυρώσει οποιαδήποτε νέα κυβέρνηση στην Τουρκία το τουρκολιβυκό μνημόνιο;
Οι κυβερνήσεις στην Τουρκία ενεργούν σύμφωνα με την εξωτερική πολιτική του κράτους. Το κράτος είναι ο στρατός και η υπηρεσία πληροφοριών. Όταν πρόκειται για θέματα όπως η Κύπρος, η Ελλάδα ή η Αρμενία, όλα τα τουρκικά πολιτικά κόμματα ακολουθούν την ίδια εξωτερική πολιτική που πιστεύουν ότι εξυπηρετεί τα εθνικά συμφέροντα της Τουρκίας. Δεν νομίζω λοιπόν ότι μια νέα κυβέρνηση θα ακύρωνε το τουρκολιβυκό μνημόνιο. Κανένα μεγάλο τουρκικό κόμμα της αντιπολίτευσης δεν έχει αντιταχθεί στο μνημόνιο Τουρκίας-Λιβύης.
- Που οδηγεί η το παιχνίδι σε διπλό ταμπλό του Ερντογάν με Ρωσία και ΗΠΑ; Ποιοι οι σκοποί του, το αποτέλεσμα και οι συνέπειες σε εγχώριο και διεθνές επίπεδο;
Η Τουρκία δεν είναι ούτε φιλοδυτική ούτε φιλορωσική. Από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας, η Τουρκία εφαρμόζει τη δική της πολιτική στο θέμα που δεν συνάδει με τα αιτήματα του ΝΑΤΟ παρά το γεγονός ότι είναι μέλος του ΝΑΤΟ. Η Τουρκία έχει τη δική της κυρίαρχη πολιτική για την Ουκρανία και τη Ρωσία – κρατά ίση απόσταση με όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές και συνεχίζει τις σχέσεις της με όλες. Γιατί η Τουρκία δεν έχει κανένα λόγο να ακολουθήσει τη γραμμή του ΝΑΤΟ σε οποιοδήποτε περιφερειακό ζήτημα. Το ΝΑΤΟ επέτρεψε στην Τουρκία να ξεφύγει από όλα τα εγκλήματά της στην περιοχή – συμπεριλαμβανομένου του πογκρόμ του 1955 στην Κωνσταντινούπολη, της εισβολής στην Κύπρο το 1974, της συνεχιζόμενης άρνησης της χριστιανικής γενοκτονίας του 1913-23, του επιθετικού πολέμου κατά του Αρτσάχ (Ναγκόρνο-Καραμπάχ) και της Αρμενίας που ξεκίνησε το 2020, των στρατιωτικών εισβολών της Τουρκίας στη Συρία και στο Ιράκ και την υποστήριξή της στους τζιχαντιστές εκεί, συμπεριλαμβανομένου του ISIS και των ομάδων που συνδέονται με την Αλ Κάιντα. Το ερώτημα είναι: Τι κάνουν τα θύματα (όπως η Ελλάδα) της τουρκικής επιθετικότητας και παραβιάσεων ενόψει αυτών των ενεργειών; Κάνουν αρκετά για να αποκαλύψουν αυτά τα εγκλήματα στη διεθνή κοινότητα για να επιδιώξουν δικαιοσύνη και σταθερότητα;
- Η Τουρκία εμπλέκεται όλο και περισσότερο στην περιοχή του Καυκάσου, υποστηρίζοντας την επιθετικότητα του Αζερμπαϊτζάν κατά της Αρμενίας. Πιστεύετε ότι θα δούμε περαιτέρω κλιμάκωση με την τουρκική εμπλοκή σε αυτή την περιοχή;
Η Τουρκία έχει εμπλακεί στον πόλεμο των Αζέρων κατά των Αρμενίων από την αρχή του πολέμου του 2020. Η Τουρκία έχει βοηθήσει το Αζερμπαϊτζάν στρατιωτικά, υλικοτεχνικά και πολιτικά. Ο Ερντογάν έχει δηλώσει δημοσίως την υποστήριξή του στο Αζερμπαϊτζάν επανειλημμένα. Έκτοτε, το Αζερμπαϊτζάν έχει καθαρίσει εθνοτικά τμήματα του Αρτσάχ από τους αυτόχθονες Αρμένιους, εκτόπισε βίαια δεκάδες χιλιάδες αμάχους και διέπραξε πολλές φρικαλεότητες, όπως αποκεφαλισμούς καθώς και καταστροφή πολιτιστικής κληρονομιάς. Τα κράτη της Τουρκίας και του Αζερμπαϊτζάν βλέπουν την ύπαρξη του κράτους της Αρμενίας ως ιστορικό λάθος. Για αυτούς η γενοκτονία που ξεκίνησε το 1915 μένει να ολοκληρωθεί. Οπότε ναι, νομίζω ότι θα δούμε μια περαιτέρω κλιμάκωση κατά της Αρμενίας από την Τουρκία και το Αζερμπαϊτζάν.
*Η Ουζάι Μπουλούτ είναι Τουρκάλα δημοσιογράφος και ερευνήτρια του Philos Project. Παλαιότερα είχε την έδρα της στην Άγκυρα.