Την περασμένη Πέμπτη, πριν καλά καλά ξημερώσει, ο Σύρος πρόεδρος Άχμεντ αλ-Σάρα είχε ήδη κάνει αρκετές ανακοινώσεις στην εθνική τηλεόραση. Σε μια ομιλία του την αυγή, δήλωσε ότι η εσωτερική αναταραχή μεταξύ των Σουνιτών Βεδουίνων και της μειονότητας των Δρούζων, που είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο περίπου 360 ατόμων στη νότια επαρχία Σουέιντα είχε τελειώσει. Επιβεβαίωσε επίσης ότι οι κυβερνητικές δυνάμεις είχαν αποχωρήσει από την περιοχή. Ο αλ-Σάρα στη συνέχεια υπογράμμισε τη δέσμευσή του να προστατεύσει τα δικαιώματα και τις ελευθερίες της κοινότητας των Δρούζων και επιβεβαίωσε τη θέση τους στη συριακή κοινωνία.
Αλλά το κύριο μέρος της ομιλίας του απευθυνόταν στο γείτονα της Συρίας, το Ισραήλ. Αυτή την εβδομάδα, το Ισραήλ εξαπέλυσε επιθέσεις σε κτήρια της συριακής κυβέρνησης στη Δαμασκό και σε συριακά στρατεύματα στην περιοχή Σουέιντα, με αποτέλεσμα τον θάνατο 20 ατόμων. Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Βενιαμίν Νετανιάχου, οι επιθέσεις ήταν απαραίτητες "για να σωθούν οι αδελφοί μας Δρούζοι και να εξαλειφθούν οι συμμορίες του καθεστώτος".
Ωστόσο, κατά την άποψη του αλ-Σάρα, το Ισραήλ εκμεταλλευόταν μόνο την αναταραχή, στοχεύοντας πολιτικές υποδομές και επιδιώκοντας να εκτροχιάσει τις προσπάθειες ειρήνης και ανοικοδόμησης στη χώρα του. "Εμείς, ο λαός της Συρίας, γνωρίζουμε πολύ καλά ποιος προσπαθεί να μας σύρει σε πόλεμο και ποιος προσπαθεί να μας διχάσει", δήλωσε ο αλ-Σάρα, προσθέτοντας ότι "δεν θα τους δώσουμε την ευκαιρία να εμπλέξουν τον λαό μας σε έναν πόλεμο που χρησιμεύει μόνο για να κατακερματίσει την πατρίδα μας και να σπείρει την καταστροφή".
To Ισραήλ πιστεύει μόνο στη "δύναμη"
Τα τελευταία πλήγματα στην πρωτεύουσα της Συρίας σηματοδοτούν μια κλιμάκωση της στρατιωτικής εκστρατείας του Ισραήλ στη χώρα. Το Ισραήλ άρχισε να βομβαρδίζει τη Συρία πολύ πιο συχνά μετά την ανατροπή του δικτάτορα της χώρας, Μπασάρ αλ Άσαντ, στις αρχές Δεκεμβρίου 2024, δήθεν για να διασφαλίσει ότι τα όπλα του Άσαντ δεν θα έπεφταν στα χέρια της νέας κυβέρνησης.
Σύμφωνα με τον Τσαρλς Λίστερ, επικεφαλής της πρωτοβουλίας για τη Συρία του Ινστιτούτου Μέσης Ανατολής με έδρα την Ουάσινγκτον, το Ισραήλ έχει πραγματοποιήσει λίγο κάτω από 1.000 πλήγματα στη Συρία και έχει καταλάβει 180 τετραγωνικά χιλιόμετρα της χώρας από τον Δεκέμβριο του 2024. Ο Λίστερ σημειώνει ότι η κυβέρνηση της Συρίας δεν έχει αντιδράσει καθόλου.
Επίσημα, οι χώρες βρίσκονται σε πόλεμο από το 1967. Εκείνη τη χρονιά, το Ισραήλ κατέλαβε τα Υψίπεδα του Γκολάν της Συρίας, ένα στρατηγικό οροπέδιο στα σύνορα, και στη συνέχεια ουσιαστικά το προσάρτησε το 1981. Ωστόσο, η διεθνής κοινότητα θεωρεί τα Υψίπεδα του Γκολάν ως συριακό έδαφος υπό ισραηλινή στρατιωτική κατοχή. Οι ΗΠΑ και το Ισραήλ αναγνωρίζουν την περιοχή ως ισραηλινή.
Σύμφωνα με το Deutsche Welle, μετά την πτώση του Άσαντ, τα ισραηλινά στρατεύματα έχουν μετακινηθεί πέρα από μια αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη κατά μήκος των ισραηλινο-συριακών συνόρων, η οποία παρακολουθείται από τα Ηνωμένα Έθνη από τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός του 1974 μεταξύ των δύο χωρών.
"Το Ισραήλ προσπαθεί να δημιουργήσει μια άτυπη ζώνη ασφαλείας στη νότια Συρία", δήλωσε αυτή την εβδομάδα στο πρακτορείο ειδήσεων Bloomberg ο Ράιαν Μπολ, ανώτερος αναλυτής για τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική στην αμερικανική εταιρεία πληροφοριών ασφαλείας Rane Network. Νωρίτερα τον Μάρτιο, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Νετανιάχου δήλωσε ότι το νότιο τμήμα της Συρίας πρέπει να είναι μια αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη.
"Τα πρόσφατα πλήγματα αποτελούν μήνυμα προς την κυβέρνηση στη Δαμασκό ότι το Ισραήλ παρακολουθεί με ενδιαφέρον και ανησυχία ό,τι συμβαίνει στη Συρία", δήλωσε στο DW ο Γιόσι Μέκελμπεργκ, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Regent’s του Λονδίνου. "Ένα από τα προβλήματα με την τρέχουσα ισραηλινή κυβέρνηση είναι ότι ο μόνος τρόπος λειτουργίας της είναι η χρήση βίας", πρόσθεσε.
Καθοριστικός ο χρόνος των ισραηλινών επιθέσεων
"Υπάρχει πίεση στο Ισραήλ για την προστασία των Δρούζων, καθώς υπάρχει μια μακρά και βαθιά ριζωμένη συμμαχία μεταξύ των Δρούζων και των Εβραίων στο Ισραήλ", δήλωσε ο Μέκελμπεργκ.
Στο Ισραήλ οι Δρούζοι αποτελούν μια κοινότητα περίπου 150.000 ατόμων. Οι Δρούζοι υπηρετούν τακτικά στον ισραηλινό στρατό. Στη Συρίαπερίπου 700.000 Δρούζοι αποτελούν μια από τις μεγαλύτερες μειονότητες της Συρίας. Αλλά έχει υποστηριχθεί ότι ο χρόνος των ισραηλινών επιθέσεων στη Συρία αυτή την εβδομάδα ήταν επίσης καθοριστικός.
Την Τετάρτη ο Νετανιάχου έπρεπε να εμφανιστεί στο δικαστήριο στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης δίκης του για διαφθορά. Η κυβέρνηση συνασπισμού του έχει επίσης γίνει ολοένα και πιο εύθραυστη μετά την αποχώρηση από αυτήν δύο κομμάτων νωρίτερα αυτόν τον μήνα. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε γενικές εκλογές στις αρχές του 2026. Ο Νετανιάχου δέχεται επίσης αυξανόμενες πιέσεις από τις ΗΠΑ και τα ευρωπαϊκά κράτη για να τερματίσει τον πόλεμο στη Γάζα και αντιμετωπίζει εκκλήσεις για την επιστροφή των ομήρων που εξακολουθούν να κρατούνται από την ένοπλη ομάδα Χαμάς με έδρα τη Γάζα, η οποία χαρακτηρίζεται ως τρομοκρατική ομάδα από τις ΗΠΑ και πολλές άλλες χώρες.
Τέλος ο Νετανιάχου αντιμετωπίζει εγχώρια και διεθνή καταδίκη για την ανθρωπιστική καταστροφή στη Γάζα ως αποτέλεσμα της συνεχιζόμενης στρατιωτικής εκστρατείας του Ισραήλ εκεί. "Λαμβάνοντας υπόψη την επίδειξη αμείωτου κυνισμού και οπορτουνισμού του ο Νετανιάχου, θα μπορούσε να χρησιμοποιεί καταστάσεις [όπως οι συγκρούσεις που αφορούν τη μειονότητα των Δρούζων της Συρίας] για να αποσπάσει την προσοχή από τις νομικές του υποθέσεις και την κρίση εντός του συνασπισμού του", δήλωσε ο Μέκελμπεργκ.
"Το να κρατάει τουλάχιστον ένα μέτωπο ανοιχτό και να παρουσιάζεται, παρά την 7η Οκτωβρίου, ως εγγυητής της ασφάλειας, ειδικά όταν μπορεί να σκέφτεται πρόωρες γενικές εκλογές, είναι ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούσε πάντα". Την επόμενη εβδομάδα το ισραηλινό κοινοβούλιο θα ξεκινήσει καλοκαιρινές διακοπές, οι οποίες θα παγώσουν την εσωτερική πολιτική μέχρι τον Οκτώβριο.
Το Ισραήλ θέλει τη Συρία αδύναμη
Ο άλλος στόχος του Ισραήλ είναι η Συρία να παραμείνει ένα πολύ αδύναμο ή ένα διαλυμένο κράτος, ώστε να μην μπορεί να απειλήσει το Ισραήλ, δήλωσε ο Μπολ του δικτύου Rane στο Bloomberg. Αυτό φαίνεται να συμβαίνει, λέει ο Νανάρ Χαουάχ, ανώτερος αναλυτής για τη Συρία στο think tank International Crisis Group.
"Η Δαμασκός βγήκε αποδυναμωμένη από τις πρόσφατες συγκρούσεις, αναγκάστηκε να υποχωρήσει στρατιωτικά [και] έχασε την εμπιστοσύνη όχι μόνο της κοινότητας των Δρούζων αλλά και διαφόρων κοινοτήτων που δεν είναι ευθυγραμμισμένες με το κράτος", δήλωσε στην DW.
Κατά την άποψή του η Συρία είναι τώρα ακόμη πιο εύθραυστη. "Η Δαμασκός έχασε επίσης γεωπολιτικά, καθώς η κυβέρνηση έχει πλέον μικρότερη παρουσία στο νότο, ειδικά στη Σουέιντα", είπε. Εκφράζει αμφιβολίες για το αν ο προσωρινός πρόεδρος της Συρίας, Αχμάντ αλ-Σάρα, θα μπορούσε να τηρήσει την υπόσχεσή του και να προστατεύσει τη μειονότητα των Δρούζων.
"Φαίνεται να είναι περισσότερο μια πολιτική χειρονομία παρά μια αξιόπιστη εγγύηση", είπε ο Χαουάχ, εξηγώντας ότι οι κυβερνητικές δυνάμεις θεωρούνταν ότι τάσσονταν με τις αντιδραστικές πολιτοφυλακές των Δρούζων και υπήρχαν αξιόπιστες αναφορές για ορισμένες μονάδες που κακοποιούσαν Δρούζους πολίτες.
Εκτός και αν η Δαμασκός μεταρρυθμίσει την προσέγγισή της στην ασφάλεια και θεωρήσει τις δυνάμεις της υπόλογες, θα δυσκολευτεί να πείσει τους Δρούζους ή άλλες μειονοτικές κοινότητες ότι μπορεί πραγματικά να εγγυηθεί την ασφάλειά τους", κατέληξε.
