Μια εξέλιξη με σημαντικές γεωπολιτικές και οικονομικές προεκτάσεις σημειώθηκε πρόσφατα στον ενεργειακό χάρτη της Ανατολικής Μεσογείου. Το Ισραήλ υπέγραψε συμφωνία-ρεκόρ εξαγωγής φυσικού αερίου με την Αίγυπτο, αφήνοντας την Ελλάδα εκτός των στρατηγικών σχεδιασμών της περιοχής.
Η Συμφωνία Ισραήλ–Αιγύπτου: Νέος Ενεργειακός Άξονας
Οι εταιρείες NewMed Energy και Leviathan, που διαχειρίζονται ισραηλινά κοιτάσματα, υπέγραψαν συμφωνία ύψους 35 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την εξαγωγή φυσικού αερίου προς την Αίγυπτο έως το 2040. Το αέριο θα υγροποιείται και θα μεταφέρεται μέσω υφιστάμενων υποδομών, γεγονός που καθιστά τη συμφωνία τη μεγαλύτερη εξαγωγική στην ιστορία του Ισραήλ.
Η εξέλιξη αυτή ενισχύει τη θέση του Ισραήλ ως περιφερειακού ενεργειακού παίκτη, ενώ αναδεικνύει την Αίγυπτο ως βασικό κόμβο επεξεργασίας και διανομής φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η Ακύρωση του EastMed και η Απώλεια για την Ελλάδα
Ο αγωγός EastMed, που είχε σχεδιαστεί για να μεταφέρει φυσικό αέριο από Ισραήλ και Κύπρο μέσω Ελλάδας προς την Ευρώπη, θεωρούνταν έργο στρατηγικής σημασίας για τη χώρα. Η ακύρωσή του από την ελληνική κυβέρνηση, με αιτιολογία τεχνικές και οικονομικές δυσκολίες, έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις.
Η απόφαση αυτή αποδυναμώνει τη γεωπολιτική θέση της Ελλάδας, καθώς η χώρα χάνει την ευκαιρία να αποτελέσει ενεργειακό κόμβο και μένει εκτός των μεγάλων ενεργειακών σχεδιασμών της περιοχής. Αντίθετα, η Αίγυπτος αξιοποιεί τις υπάρχουσες υποδομές της και ενισχύει τη θέση της, αποκομίζοντας οικονομικά και στρατηγικά οφέλη.
Εθνικά Συμφέροντα και Ευρωπαϊκή Ενεργειακή Σκηνή
Η ακύρωση του EastMed θεωρείται από πολλούς πλήγμα για τα εθνικά συμφέροντα, καθώς η Ελλάδα χάνει μια μοναδική ευκαιρία να ενισχύσει τη θέση της στην ευρωπαϊκή ενεργειακή αγορά, ειδικά σε μια περίοδο που η Ευρώπη αναζητά εναλλακτικές πηγές ενέργειας για να μειώσει την εξάρτησή της από τη Ρωσία.
Ανάγκη για Νέα Στρατηγική
Η συμφωνία Ισραήλ–Αιγύπτου λειτουργεί ως προειδοποίηση για την Ελλάδα, η οποία καλείται να επανεξετάσει τη στρατηγική της στον ενεργειακό τομέα και να αναζητήσει νέες ευκαιρίες για να επανέλθει στον ενεργειακό χάρτη. Η καθυστέρηση ή η απουσία αποφασιστικής δράσης ενδέχεται να οδηγήσει σε περαιτέρω απώλεια γεωπολιτικής επιρροής και οικονομικών ευκαιριών.