Πρόσφατες κατευθυντήριες οδηγίες της Βρετανικής Διαιτολογικής Εταιρείας (BDA) προτείνουν νέες διατροφικές στρατηγικές για τη χρόνια δυσκοιλιότητα, με ορισμένες συστάσεις να ανατρέπουν όσα γνωρίζαμε για τον ρόλο των φυτικών ινών.
Οι ειδικοί υπενθυμίζουν ότι, παρότι μια ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες παραμένει σημαντική για τη γενική υγεία του πεπτικού, δεν είναι απαραίτητα η πιο αποτελεσματική λύση για την ανακούφιση της χρόνιας δυσκοιλιότητας.
Οι νέες οδηγίες τονίζουν την εξατομίκευση της διατροφής ανάλογα με τα συμπτώματα του ασθενούς που αντιμετωπίζει χρόνια δυσκοιλιότητα και προτείνουν πρακτικές, τεκμηριωμένες λύσεις, εξηγεί ο Βίνσεντ Χο, Αναπληρωτής Καθηγητής και Κλινικός Ακαδημαϊκός Γαστρεντερολόγος στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ, σε άρθρο του στο The Conversation.
Τι εξέτασαν οι ειδικοί
Η ομάδα των ερευνητών ανέλυσε 75 κλινικές μελέτες που αφορούσαν τη διατροφή, τα ποτά και τα συμπληρώματα διατροφής σε ενήλικες με χρόνια δυσκοιλιότητα. Η χρόνια δυσκοιλιότητα ορίζεται ως δύσκολη ή σπάνια κένωση (σκληρά κόπρανα) που επιμένει για τουλάχιστον τρεις μήνες.
Οι ειδικοί κατέληξαν σε 59 συστάσεις, αν και σημείωσαν ότι μεγάλο μέρος των διαθέσιμων στοιχείων ήταν χαμηλής έως μέτριας ποιότητας. Παρ’ όλα αυτά, προέκυψαν σαφείς ενδείξεις για ορισμένα τρόφιμα που μπορούν να βοηθήσουν.
Ακτινίδιο: το φρούτο-σύμμαχος του εντέρου
Η πιο εντυπωσιακή σύσταση αφορά την καθημερινή κατανάλωση δύο έως τριών ακτινιδίων για τουλάχιστον τέσσερις εβδομάδες – είτε πράσινων είτε χρυσών.
Γιατί βοηθά:
- Οι φυτικές ίνες του ακτινιδίου διογκώνονται σημαντικά όταν έρχονται σε επαφή με νερό, κάνοντας τα κόπρανα πιο μαλακά και ευκολότερα στη διέλευση.
- Το πράσινο ακτινίδιο περιέχει το ένζυμο ακτινιδίνη, που διευκολύνει την πέψη των πρωτεϊνών και συμβάλλει στη λειτουργία του εντέρου.
- Οι κρύσταλλοι ραφίδια του φρούτου φαίνεται να αυξάνουν την παραγωγή βλέννας στο έντερο, διευκολύνοντας τη διέλευση των κοπράνων.
- Επιπλέον, η κατανάλωση ακτινιδίων μπορεί να μειώσει τα βακτήρια που παράγουν μεθάνιο, τα οποία σχετίζονται με τη δυσκοιλιότητα.
- Η κατανάλωση του φρούτου με ή χωρίς τη φλούδα είναι ωφέλιμη, με τη φλούδα να παρέχει περισσότερες φυτικές ίνες.
Μεταλλικό νερό και μαγνήσιο
Οι οδηγίες συνιστούν την κατανάλωση 0,5 έως 1,5 λίτρων μεταλλικού νερού ημερησίως (περίπου 2–6 ποτήρια) για διάστημα δύο έως έξι εβδομάδων. Το μεταλλικό νερό είναι πλούσιο σε μαγνήσιο, ένα στοιχείο με ήπια καθαρτική δράση.
Τι αναφέρουν τα στοιχεία:
Το οξείδιο του μαγνησίου, ως συμπλήρωμα, βοηθά στη μαλάκυνση των κοπράνων και στην αύξηση της συχνότητας των κενώσεων.
Συνιστάται δόση 0,5–1,5 γραμμαρίων ημερησίως για τουλάχιστον τέσσερις εβδομάδες.
Ωστόσο, άτομα με νεφρική νόσο ή όσοι λαμβάνουν άλλα φάρμακα θα πρέπει να συμβουλευτούν ιατρό πριν τη λήψη συμπληρωμάτων μαγνησίου, λόγω πιθανών αλληλεπιδράσεων.
Ψωμί σίκαλης: φυσικό καθαρτικό αποτέλεσμα
Οι ερευνητές βρήκαν ότι το ψωμί σίκαλης βοηθά περισσότερο στη δυσκοιλιότητα σε σχέση με το λευκό ψωμί, αλλά αυτό είναι ήδη γνωστό.
Η συνιστώμενη κατανάλωση είναι 6 έως 8 φέτες ημερησίως για τουλάχιστον τρεις εβδομάδες. Ωστόσο, αυτή η ποσότητα θεωρείται δύσκολη στην πράξη, ενώ δεν ενδείκνυται για άτομα με κοιλιοκάκη ή δυσανεξία στη γλουτένη.
Η ανατροπή: οι φυτικές ίνες δεν είναι πάντα η λύση
Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα σημεία των οδηγιών είναι ότι οι δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες δεν φάνηκαν να βελτιώνουν τη χρόνια δυσκοιλιότητα όταν η πρόσληψη ξεπερνούσε τα 25 γραμμάρια ημερησίως.
Σε μια από τις τυχαιοποιημένες μελέτες που συνέκριναν δίαιτα υψηλής (25–30g/ημέρα) με χαμηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες (15–20g/ημέρα), δεν παρατηρήθηκε διαφορά στη συχνότητα των κενώσεων. Μάλιστα, όσοι κατανάλωναν λιγότερες φυτικές ίνες ανέφεραν λιγότερα φουσκώματα και αέρια.
Αυτό δεν σημαίνει ότι οι φυτικές ίνες δεν ωφελούν καθόλου — αλλά ότι στη χρόνια δυσκοιλιότητα, πιο αποτελεσματική φαίνεται η στοχευμένη συμπλήρωση, π.χ. με 10 γραμμάρια ημερησίως ψύλλιο (psyllium), αντί για γενικά υψηλή κατανάλωση φυτικών ινών μέσω διατροφής.
