Η παραμονή της Πρωτοχρονιάς φτάνει σχεδόν πάντα με έναν συλλογικό αναστεναγμό. Τα Χριστούγεννα πέρασαν, τα τραπέζια ήταν πλούσια, τα ποτήρια γέμιζαν συχνά «μόνο για ένα ακόμα», οι νύχτες τραβούσαν περισσότερο απ’ όσο αντέχαμε – και κάπου εκεί, ανάμεσα σε ρεβεγιόν και οικογενειακά δείπνα, το αλκοόλ έγινε καθημερινός επισκέπτης.
Καθώς μπαίνουμε στη νέα χρονιά, πολλοί αναρωτιούνται τι γίνεται με το ήπαρ μας; Πόσο χρόνο χρειάζεται για να μεταβολίσει όλο αυτό το οινόπνευμα και πότε αρχίζει πραγματικά να ανακάμπτει;
Το ήπαρ δουλεύει αθόρυβα υπερωρίες
Το ήπαρ είναι το όργανο που δέχεται το μεγαλύτερο βάρος από την κατανάλωση αλκοόλ. Την ώρα που εμείς γιορτάζουμε, εκείνο εργάζεται ασταμάτητα για να διασπάσει και να αποβάλει το οινόπνευμα από τον οργανισμό — συχνά χωρίς εμφανή προειδοποιητικά σημάδια.
Το πρόβλημα είναι ότι αυτή η υπερλειτουργία δεν συνοδεύεται πάντα από άμεσο πόνο ή ενόχληση. Έτσι, η βλάβη μπορεί να συσσωρεύεται σιωπηλά στο ήπαρ.
Υπάρχει «reset» μετά τις γιορτές;
Σύμφωνα με μια ανάλυση που δημοσιεύτηκε στο Food Bible, η απάντηση που δεν αρέσει σε πολλούς είναι ότι δεν υπάρχει άμεσο reset. Σύμφωνα με ηπατολόγους της Cleveland Clinic, το ήπαρ δεν επανέρχεται αυτόματα μόλις σταματήσει το ποτό.
Η δρ Christina Lindenmeyer εξηγεί ότι «δεν υπάρχει μία απάντηση που να ισχύει για όλους. Εξαρτάται από το πόση βλάβη έχει ήδη προκληθεί στο ήπαρ και αν υπάρχουν επιπλοκές». Με άλλα λόγια, το πόσο γρήγορα θα ανακάμψει το ήπαρ εξαρτάται από:
- τη διάρκεια και την ποσότητα κατανάλωσης,
- το αν πρόκειται για περιστασιακή ή βαριά χρήση,
- τη γενική κατάσταση της υγείας του κάθε ατόμου.
Τα καλά νέα είναι πως το ήπαρ μας έχει σχεδόν θεϊκές δυνατότητες· όπως και το ήπαρ του Προμηθέα, αναγεννάται και αναζωογονείται σχετικά γρήγορα.
Παρά τα παραπάνω, η αποχή από το αλκοόλ δεν είναι καθόλου μάταιη. Έρευνες δείχνουν ότι μέσα σε δύο έως τέσσερις εβδομάδες χωρίς αλκοόλ, μπορεί να μειωθεί η φλεγμονή στο ήπαρ, να υποχωρήσουν αυξημένα ηπατικά ένζυμα και να αρχίσει η αντιστροφή της λιπώδους διήθησης, ιδιαίτερα σε άτομα που έπιναν συστηματικά.
Ακόμη και σύντομες περίοδοι έντονης κατανάλωσης μπορούν να προκαλέσουν συσσώρευση λίπους στο ήπαρ. Γι’ αυτό οι γιατροί τονίζουν τη σημασία του «διαλείμματος» μετά τις γιορτές.
Τι δεν μπορεί να κάνει ένας μήνας αποχής
Η σύντομη αποχή από τα οινοπνευματώδη μετά από μακρά περίοδο καταχρήσεων δεν βοηθάει καθοριστικά, καθώς ένας μήνας χωρίς αλκοόλ δεν αναιρεί χρόνια βλάβη, δεν θεραπεύει κίρρωση, ούτε εξαλείφει σοβαρές νόσους του ήπατος. Σε περιπτώσεις προχωρημένης βλάβης, οι συστάσεις είναι αυστηρές. Όπως τονίζει η δρ Lindenmeyer «σε ασθενείς με κίρρωση του ήπατος λόγω αλκοόλ, ακόμη και ένα ποτό είναι τοξικό».
Η Πρωτοχρονιά ως αφετηρία, όχι ως άλλοθι
Η αλλαγή του χρόνου δεν χρειάζεται να είναι άλλο ένα βράδυ υπερβολής. Μπορεί να λειτουργήσει ως σημείο επανεκκίνησης. Εκτός από τη μείωση ή αποχή από το αλκοόλ, οι ειδικοί τονίζουν ότι απαραίτητα είναι η σωστή διατροφή, η επαρκής πρόσληψη πρωτεΐνης και θερμίδων, ο καλός ύπνος και η ενυδάτωση.
Για τους περιστασιακούς και μέτριους καταναλωτές, η αποχή μετά τις γιορτές συχνά συνοδεύεται από περισσότερη ενέργεια, καλύτερο ύπνο και αισθητή βελτίωση της λειτουργίας του ήπατος. Για όσους πίνουν περισσότερο, μπορεί να είναι το πρώτο ουσιαστικό καμπανάκι.
Το ήπαρ έχει εντυπωσιακή ικανότητα αυτοΐασης — αρκεί να του δώσουμε χρόνο. Μετά τις γιορτές, η αποχή από το αλκοόλ δεν «σβήνει» ό,τι έγινε τον Δεκέμβριο, αλλά μπορεί να αποτελέσει το πρώτο, ουσιαστικό βήμα για να μπει η νέα χρονιά με καλύτερη υγεία.
Απόψε είναι παραμονή Πρωτοχρονιάς. Το αύριο μπορεί να ξεκινήσει πιο καθαρά — και το ήπαρ μας το ξέρει καλύτερα απ’ όλους.
