Οταν ο Ιωάννης Καποδίστριας έγινε κυβερνήτης της Ελλάδας, ήθελε να φέρει στη χώρα την... πατάτα! Ο ίδιος τη είχε δοκιμάσει κατά τη διάρκεια των ταξιδιών του στην Ευρώπη κι έκρινε ότι θα ήταν μία βασική και θρεπτική τροφή για τον χειμαζόμενο ελληνικό λαό των μετεπαναστικών χρόνων. Όταν εγκαταστάθηκε στο Ναύπλιο, προσπάθησε να δώσει πατάτες στους χωρικούς, που φιλύποπτοι και συντηρητικοί καθώς ήταν τις πέταξαν στα σκουπίδια. Ο Καποδίστριας περιέφραξε το μέρος όπου ήταν αποθηκευμένες οι πατάτες κι έβαλε σκοπούς δήθεν να τις φυλάνε μέρα - νύχτα. Μέσα σε μια εβδομάδα δεν είχε μείνει ούτε μια. Η παραπάνω ιστορία μπορεί να είναι χιουμοριστική και αθώα αλλά στην ουσία της κρύβει μια μεγάλη αλήθεια. Πως ο Καποδίστριας είχε να διαχειριστεί έναν σκληρό και ατίθασο λαό χωρίς επί της ουσίας να υπάρχει κάποιο κράτος. Ο Καποδίστριας ήταν αυτός που εκ θεμελίων των ίδρυσε και, μάλιστα, δαπανώντας χρήματα από την προσωπική του περιουσία. Οι μέρες του, ωστόσο, ήταν μετρημένες. Και ο ίδιος φαίνεται πως το γνώριζε, σύμφωνα με την ιστοσελίδα reader.gr.
Η προσπάθεια του Καποδίστρια να φτιάξει κράτος
Ο Ιωάννης Καποδίστριας ανέλαβε τα ηνία της χώρας στις 30 Μαρτίου 1827 με απόφαση της Εθνοσυνέλευσης της Τροιζήνας. Η Ελλάδα τότε ήταν μια πτωχευμένη χώρα, με τις εσωτερικές έριδες να μαίνονται και την Επανάσταση να πνέει θα λοίσθια. Είναι ενδεικτικό πως Ερχόμενος στο Ναύπλιο, ο Καποδίστριας βρήκε την Ελλάδα χωρίς δικαστική οργάνωση. Προσπάθησε να ανοικοδομήσει το κατεστραμμένο εκπαιδευτικό σύστημα της Ελλάδας. Μέχρι και την καραντίνα για όσες κοινότητες υπέφεραν από εξάρσεις μολυσματικών ασθενειών όπως ο τύφος. Ενδιαφέρθηκε αποφασιστικά για τη γεωργία, που αποτελούσε τον ακρογωνιαίο λίθο της ελληνικής οικονομίας. Όλα από το μηδέν.
Οι πολιτικές κινήσεις του Καποδίστρια προκάλεσαν τη δυσαρέσκεια. Η αδυναμία ικανοποιήσεως όλων των αιτημάτων, σε συνδυασμό με την καθυστέρηση διεξαγωγής των εκλογών, έδωσαν την αφορμή για το σχηματισμό ισχυρής αντιπολίτευσης κατά του Κυβερνήτη.
Πρώτα η Ύδρα ήταν αυτή που εξεγέρθηκε κατά του Καποδίστρια. Εκεί, μάλιστα, ο Μιαούλης προκειμένου να μην συλληφθεί ανατίναξε τη φρεγάτα Ελλάς και την κορβέτα Ύδρα (τα δύο πιο αξιόπλοα πλοία του ελληνικού στόλου) και διέφυγε στην Ύδρα. Στη συνέχεια ήταν οι Μανιάτες οι οποίοι επίσης εξεγέρθηκαν και αρνούνταν να πληρώσουν τους φόρους προς την κεντρική εξουσία.
Ο Καποδίστριας όσο περνούσε ο καιρός έδειχνε πως είχε απολέσει το «καθαρό μυαλό» που χρειαζόταν για να λαμβάνει κρίσιμες πολιτικές αποφάσεις. Μια από αυτές αφορούσε και τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη. Ο Καποδίστριας θεωρούσε πως ο 66χρονος τότε πολέμαρχος ήταν αυτός που κινούσε τα νήματα πίσω από την εξέγερση και διέταξε να τον συλλάβουν και να τον κλείσουν στη σε ένα κελί στο Ιτς – Καλέ (Ακροναυπλία). Ακόμα και οι παρακλήσεις της 90χρονης μητέρας του φυλακισμένου για απελευθέρωση πέφτουν στο κενό.
Πολλοί, βλέποντας ίσως και τον κίνδυνο, προσπάθησαν να φέρουν σε επαφή τις δυο πλευρές και τελικά κλείστηκε ένα ραντεβού του Καποδίστρια με τον Πετρόμπεη προκειμένου να συζητήσουν. Το ραντεβού ορίστηκε για τις 26 Σεπτεμβρίου, στην οικία του κυβερνήτη στο Ναύπλιο αλλά τελικά δεν έγινε γιατί είδε ένα βρετανικό δημοσίευμα το ίδιο πρωί, που κατέκρινε την πολιτική του και οργισμένος δεν δέχθηκε να τον συναντήσει. Αποτέλεσμα ήταν ο Πετρόμπεης να κυκλοφορεί στο Ναύπλιο σιδεροδέσμιος κάτι που το θεώρησε ανήθικο. Η αντίστροφη μέτρηση είχε ξεκινήσει.
Η δολοφονία του Καποδίστρια
Λέγεται πως στην επιστροφή προς το κελί ο Πετρόμπεης είπε στους φύλακες του να τον περάσουν από το σπίτι του γιου του για να πει ένα γεια. Εκείνοι από σεβασμό δέχθηκαν. Όταν φτάνει κάτω απ’ τα παράθυρα, με βροντερή φωνή που έτρεμε από οργή φωνάζει: «Γεια σας μωρέ ‘σεις παιδιά». Γιος και αδελφός αναγνωρίζουν τη φωνή και τρέχουν στο περβάζι. «Τι κάνεις;» τον ρωτούν με αγωνία. «Να, τα βλέπετε» απαντά ο Πετρόμπεης δείχνοντας τις χειροπέδες. Αυτό ήταν το μήνυμα.
Ξημέρωσε Κυριακή 27 Σεπτεμβρίου 1831, μια ημέρα σαν σήμερα. Στις 06:35 ο Καποδίστριας φεύγει από το σπίτι του για τον Άγιο Σπυρίδωνα. Περίπου 100 με 150 μέτρα από την εκκλησία, σε ένα ερημικό σημείο της διαδρομής, ο Γιώργης με τον Κωνσταντίνο Μαυρομιχάλη πλησιάζουν λαμπροντυμένοι τη συνοδεία του Καποδίστρια από πίσω. Χαιρετάνε με τα βλέμματά τους χωρίς να πουν κουβέντα και επιταχύνουν το βήμα προκειμένου να φτάσουν πρώτοι στην είσοδο του ναού και να τον περιμένουν. Φτάνοντας στην εκκλησία ο κυβερνήτης είδε τους Μαυρομιχαλαίους και ταράχτηκε, δεν πίστεψε όμως ότι δεν προέβαιναν σε μια τέτοια ενέργεια. Ο κυβερνήτης βγάζει το καπέλο του και τότε ο Κωνσταντίνος Μαυρομιχάλης τον αρπάζει από το αριστερό χέρι και τον πυροβολεί στη βάση του κρανίου. Ταυτόχρονα ο νεαρός Γιώργης τον μαχαιρώνει στα δεξιά της βουβωνικής χώρας.
Ο Ιωάννης Καποδίστριας πέφτει νεκρός, δίχως να προλάβει να πει λέξη ενώ ο μονόχειρας σωματοφύλακάς του τον αφήνει να πέσει μαλακά στο έδαφος και κυνηγά τους φονιάδες του. Πυροβολεί τον Κωνσταντίνο Μαυρομιχάλη βόλι τον βρίσκει στην πλάτη ξυστά. Την «χαριστική» βολή ρίχνει ο στρατηγός Φωτομάρας ενώ ακολουθεί το οργισμένο πλήθος που τον χτυπά με μανία σε όλο του το σώμα. Λίγα λεπτά αργότερα αφήνει την τελευταία του πνοή, το πλήθος όμως εξακολουθεί οργισμένο να τον χτυπά και τον σέρνει μέχρι την πλατεία του Πλάτανου και κατόπιν τον ρίχνει από τα ψηλά τείχη του φρουρίου στη θάλασσα!
Ο Γεώργιος Μαυρομιχάλης ζήτησε προστασία στη Γαλλική Πρεσβεία. Κατόπιν επιμόνου απαιτήσεως του συγκεντρωμένου πλήθους, που απείλησε ότι θα κάψει την πρεσβεία, ο αντιπρεσβευτής βαρόνος Ρουάν τον παρέδωσε στις αρχές. Ο Γεώργιος Μαυρομιχάλης καταδικάσθηκε σε θάνατο από στρατοδικείο και εθανατώθη δια τυφεκισμού το πρωί της 10ης Οκτωβρίου 1831.
Αρκετά χρόνια μετά τη δολοφονία, ο ίδιος ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, ακούγοντας κάποιον να κατηγορεί τον Καποδίστρια, φέρεται να του είπε τούτα τα λόγια: «Δεν μετράς καλά φιλόσοφε. Ανάθεμα στους Αγγλογάλλους που ήσαν η αιτία κι εγώ έχασα τους δικούς μου, και το Έθνος έναν άνθρωπο που δε θα τονε ματαβρεί, και το αίμα του με παιδεύει ως τώρα».
