Η τουρκική παρέμβαση στην Α. Μεσόγειο και τα συχνά “ατυχήματα” σε αγωγούς στην περιοχή προμηνύουν μια ακόμη μεγαλύτερη σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας, η οποία είναι προ των πυλών, σύμφωνα με αραβικές πηγές.
Μόλις ένα μήνα μετά την έναρξη χρήσης του πεδίου Leviathan από το Ισραήλ άρχισε η άντληση αερίου για πρώτη φορά, αλλά αμέσω μετά είχαμε μια έκρηξη σε έναν αγωγό που μεταφέρει ισραηλινό αέριο στην Αίγυπτο, διακόπτοντας την τροφοδοσία των Αιγυπτίων με ισραηλινό αέριο για κάποιο διάστημα.
Η επίθεση στον αγωγό στη χερσόνησο του Σινά στις 2 Φεβρουαρίου, ήταν ένα περιστατικό μιας πολύ ευρύτερης σύγκρουσης όμως, η οποία έχει “ζυμωθεί” για μήνες και είναι πιθανό να κλιμακωθεί σε ένα πρωτοφανές περιφερειακό παιχνίδι εξουσίας ανάμεσα Τούρκους και Ισραηλινούς.
Όλα ξεκίνησαν με τις τεράστιες ανακαλύψεις φυσικού αερίου από τις ανατολικές ακτές του Ισραήλ και της Παλαιστίνης. Λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ισραήλ ελέγχει τους Παλαιστινίους, δεν αποτελέσει έκπληξη το γεγονός ότι οι Παλαιστίνιοι στερούνται της πρόσβασης στους δικούς τους φυσικούς πόρους στην θάλασσα, έχοντας ως βοήθεια την Άγκυρα στο θέμα αυτό.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Αναστασιάδης: ''Οι ΗΠΑ αφήνουν την Τουρκία να αλωνίζει'' - Βloomberg: ''Κίνδυνος σύγκρουσης στην Α. Μεσόγειο''
Το Ισραήλ διαφοροποιείται πέρα από την άσκηση της περιφερειακής οικονομικής κυριαρχίας όμως και θέλει διακαώς να γίνει σημαντικός παράγοντας στο διεθνές γεωπολιτικό πεδίο.
Το έργο του αγωγού EastMed, που εκτιμάται σε 6 δισ. Ευρώ, αναμένεται να καλύψει το 10% της συνολικής ανάγκης της Ευρώπης για φυσικό αέριο. Τώρα το Ισραήλ εργάζεται για να εκμεταλλευθεί τις τεράστιες νέες ανακαλύψεις και να καταστήσει τη χώρα έναν περιφερειακό ενεργειακό κόμβο.
Η Μέση Ανατολή βρίσκεται ήδη στα πρόθυρα ενός μεγάλου γεωστρατηγικού πολέμου, που έχει τη δυνατότητα να γίνει μια πραγματική στρατιωτική αντιπαράθεση.
Ο τεράστιος πλούτος φυσικού αερίου του Ισραήλ υπόσχεται ότι η χώρα αυτή, αποτελεί μια σημαντική πλευρά των ήδη υφιστάμενων συγκρούσεων της περιοχής.
«Έχουμε μετατρέψει το Ισραήλ σε ενεργειακή υπερδύναμη», δήλωσε ο Πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπέντζαμιν Νετανιάχου, κατά τη διάρκεια συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου στις 19 Ιανουαρίου 2020.
Για χρόνια, το Ισραήλ εκμεταλλεύονταν την ανακάλυψη μαζικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου από τα πεδία Leviathan και Tamar, τα οποία βρίσκονται περίπου 125χλμ και 80χλμ δυτικά της Χάιφα, έχοντας σκοπό την ανασυγκρότηση των περιφερειακών συμμαχιών και τον επαναπροσδιορισμό του γεωπολιτικού κεντρικού χαρακτήρα της στην Ευρώπη.
Ωστόσο, η ισραηλινή στρατηγική έχει ήδη δημιουργήσει δυνατότητες σύγκρουσης σε μια ήδη ασταθή περιοχή, επεκτείνοντας την επιρροής της στην Κύπρο, την Ελλάδα, τη Γαλλία, την Ιταλία και τη Λιβύη, καθώς και την Αίγυπτο, την Τουρκία, το Λίβανο, αλλά και τη Ρωσία.
Στις 2 Ιανουαρίου, ο Νετανιάχου βρέθηκε στην Αθήνα υπογράφοντας την συμφωνία κατασκευής του αγωγού φυσικού αερίου EastMed με τον Πρωθυπουργό κ. Κυριάκο Μητοτάκη και τον Πρόεδρο της Κύπρου, Νίκο Αναστασιάδη.
Ο αγωγός αυτός θα μεταφέρει φυσικό αέριο από το Ισραήλ στην Κύπρο, στην Ελλάδα και τελικά, στην Ιταλία, τροφοδοτώντας με το φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου κατευθείαν την καρδιά της Ευρώπης.
Πριν από μερικά χρόνια, αυτό το σενάριο φαίνονταν αδιανόητο, καθώς το Ισραήλ στην πραγματικότητα εισάγει μεγάλο μέρος του φυσικού αερίου του από τη γειτονική Αίγυπτο.
Το κοίτασμα Tamar βοηθά στην ελαχιστοποιήση της εξάρτησης του Ισραήλ από το εισαγόμενο αέριο, όταν ξεκίνησε η παραγωγή το 2003. Λίγο αργότερα, το Ισραήλ εκμεταλλεύθηκε τον κοίτασμα του Leviathan. Στις 31 Δεκεμβρίου 2019, ξεκίνησε η άντληση αερίου για πρώτη φορά από εκείνο το πεδίο. Το Leviathan βρίσκεται στη λεκάνη της Μεσογείου, μια περιοχή που είναι πλούσια σε υδρογονάνθρακες.
"Το κοίτασμα Leviathan εκτιμάται ότι διαθέτει πάνω από 21 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, που είναι αρκετά για να καλύψουν τις ανάγκες των Ισραηλινών για τα επόμενα 40 χρόνια, ενώ παράλληλα αφήνει άφθονο αέριο για εξαγωγή", γράφει ο Frank Musmar στο δικτυακό τόπο του BESA Center for Strategic Studies.
Το Ισραήλ διαφοροποιείται πέρα από την άσκηση της περιφερειακής οικονομικής κυριαρχίας και θέλει να γίνει σημαντικός παράγοντας στο διεθνές γεωπολιτικό πεδίο. Το έργο EastMed, αναμένεται να καλύψει το 10% της συνολικής ανάγκης της Ευρώπης σε φυσικό αέριο και αυτό κάνει τα πράγματα να γίνονται ακόμα πιο ενδιαφέροντα.
Η Τουρκία πιστεύει ότι η συμφωνία, την αποκλείει από την δική της ΑΟΖ, ενώ στοχοποιεί τους περιφερειακούς αντιπάλους της: Κύπρο και Ελλάδα, καθώς έχει σχεδιάσει να τις περιθωριοποιήσει οικονομικά, αποκλείοντας τες από την ενεργειακό πάρτι της Μεσογείου.
Η Άγκυρα είναι ήδη ένας τεράστιος ενεργειακός κόμβος, με τον αγωγό TurkStream, ο οποίος τροφοδοτεί την Ευρώπη, με το 40% περίπου των αναγκών φυσικού αερίου να προέρχονται από τη Ρωσία.
Το γεγονός αυτό παρείχε τόσο στη Μόσχα όσο και στην Άγκυρα όχι μόνο οικονομικά πλεονεκτήματα αλλά και γεωστρατηγική ισχύ. Εάν ο αγωγός EastMed γίνει πραγματικότητα, η Τουρκία και η Ρωσία θα χάσουν τα μέγιστα.
Σε μια σειρά διαδοχικών κινήσεων, η Τουρκία υπέγραψε μια παράνομη συμφωνία θαλάσσιων συνόρων με τη διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας (GNA) της Λιβύης, δεσμευόμενη να στείλει στρατιωτική υποστήριξη στην Τρίπολη στον πόλεμο ενάντια στις δυνάμεις πιστές στο στρατηγό Χαλίφα Χαφτάρ.
"Η Τουρκία δεν θα επιτρέψει καμία δραστηριότητα που να είναι αντίθετη προς τα δικά της συμφέροντα στην περιοχή", ανέφερε ο Φουατ Οκτάι, αντιπρόεδρος της Τουρκίας, στο πρακτορείο ειδήσεων Anadolu, προσθέτοντας ότι "κάθε σχέδιο που αγνοεί την Τουρκία δεν έχει απολύτως καμία πιθανότητα επιτυχίας".
Αν και οι ευρωπαϊκές χώρες καταδίκασαν την Άγκυρα, οι Τούρκοι πέτυχαν να αλλάξουν τους κανόνες του παιχνιδιού, επιβάλλοντας τα συμφέροντα τους σε τεράστιες εκτάσεις που ανήκουν σε Ελλάδα και Κύπρο, ως μέρος των αποκαλούμενων αποκλειστικών οικονομικών ζωνών (ΑΟΖ).
Η Τουρκία όχι μόνο θα εισχωρήσει στα χωρικά ύδατα της Λιβύης για φυσικό αέριο, αλλά και σε παρανόμως αμφισβητούμενα (από την Άγκυρα) ύδατα κοντά στην Κύπρο. Εάν το ζήτημα δεν επιλυθεί, το έργο αγωγού EastMed θα μπορούσε ενδεχομένως να μετατραπεί σε ένα όνειρο.
Αυτό που φαινόταν ως μια προσοδοφόρα συμφωνία με τεράστια γεωπολιτική σημασία από ισραηλινή άποψη, φαίνεται τώρα να είναι μια άλλη επέκταση της ευρύτερης σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή.
Ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πρόθυμη να χαλαρώσει το στρατηγικό έλεγχο της Ρωσίας στην αγορά φυσικού αερίου, ο αγωγός EastMed εμφανίζεται όλο και περισσότερο ανέφικτος από κάθε δυνατή γωνία, εκτός και αν έρθουν αλλαγές στην Τουρκία δια μέσω Τελ Αβίβ και Ουάσιγκτον.
