Στο επίκεντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος βρίσκεται και πάλι η Τουρκία, η οποία αυτή την φορά με τις πράξεις της προκαλεί προβληματισμό στην περιοχή της ανατολικής Ουκρανίας. Στην Άγκυρα είναι γνωστό, ότι η ενθάρρυνση της πολεμοχαρούς γραμμής της κυβέρνησης του Κιέβου προκαλεί την πιο σοβαρή ανησυχία της Μόσχας, γεγονός που η Ρωσία πάντοτε υπογραμμίζει την ανάγκη να αποφεύγονται βήματα, μεταξύ άλλων και στην στρατιωτική-τεχνική συνεργασία, τα οποία θα μπορούσαν να προκαλέσουν επιδείνωση της κατάστασης στο Ντονμπάς.
Αντ΄αυτού η επίλεκτη Διοίκηση Ειδικών Δυνάμεων του τουρκικού στρατού (Özel Kuvvetler Komutanlığı, ή ÖKK) - σχεδιασμένη για να εμπλέκεται σε αντισυμβατικό πόλεμο, μυστικές διασυνοριακές επιχειρήσεις, δολιοφθορές και επιτήρηση - ανέθεσε ειδικούς συμβούλους στον ουκρανικό στρατό και άρχισε να εκπαιδεύει ουκρανικά στρατεύματα σε ένα πολυετή σχέδιο, σύμφωνα με ένα διαβαθμισμένο σημείωμα που έλαβε το Nordic Monitor.
Το υπόμνημα, που υποβλήθηκε στον τότε αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Χουλουσί Ακάρ, νυν υπουργό Άμυνας, τον Ιούνιο του 2016 έκανε μια λεπτομερή αξιολόγηση της εμπλοκής της Τουρκίας στην εκπαίδευση του ουκρανικού στρατού. Το σημείωμα ετοιμάστηκε για να συμμορφωθεί με τις εντολές του Akar, στις οποίες ζητούσε συμπεράσματα μετά την επιστροφή μιας στρατιωτικής ομάδας από επίσκεψη συντονισμού και αξιολόγησης στην Ουκρανία.
Ο τουρκικός στρατός έστειλε μια ειδική ομάδα στην Ουκρανία, αποτελούμενη από εκπροσώπους διαφόρων δυνάμεων, για να κάνει μια αξιολόγηση σχετικά με τον τρόπο συντονισμού της κοινής στρατιωτικής εκπαίδευσης.
Σύμφωνα με το υπόμνημα, η εμπλοκή της ÖKK με τα ουκρανικά στρατεύματα κάλυψε την εκπαίδευση των ουκρανικών ειδικών δυνάμεων από τις ομάδες της ÖKK, ξεκινώντας με ένα πρόγραμμα στην Τουρκία. Το Κίεβο ζήτησε από την Τουρκία να στείλει δύο αξιωματικούς στο βαθμό του συνταγματάρχη ή ταγματάρχη για γλωσσική εκπαίδευση στην Ουκρανία, αίτημα που εγκρίθηκε από το τουρκικό Γενικό Επιτελείο το 2016.
Η Τουρκία έδωσε επίσης το πράσινο φως για φιλοξενία και εκπαίδευση περίπου δώδεκα μελών της ειδικής δύναμης της Ουκρανίας, σε εβδομαδιαίες σειρές σκοποβολής και ελεύθερου σκοπευτή, καθώς και αλεξίπτωτο ελεύθερης πτώσης και άλλες δυνατότητες ειδικής δύναμης μέχρι το 2018.
Το υπόμνημα κάλυπτε επίσης την ανάθεση ειδικών στρατιωτικών συμβούλων από τον τουρκικό στρατό, για την εκπαίδευση και την παροχή συμβουλών στον ουκρανικό στρατό. Για το 2018 είχαν προγραμματιστεί κοινές στρατιωτικές ασκήσεις, μεταξύ των ειδικών δυνάμεων και των δύο χωρών.
Το σχέδιο του 2016 επεκτάθηκε αργότερα για να συμπεριλάβει περισσότερα στρατεύματα και συμμετοχή επίσης χερσαίων, αεροπορικών και ναυτικών δυνάμεων. Μάλιστα έγινε γνωστό, ότι στο προσωπικό της Διοίκησης των Ναυτικών Δυνάμεων της Ουκρανίας, δόθηκε εκπαίδευση «Πρακτική στο Ναυτικό» σε τουρκική κορβέτα.
Η Τουρκία και η Ουκρανία, υπέγραψαν πρόσφατα αρκετές συμφωνίες για την ενίσχυση της συνεργασίας στον οικονομικό και στρατιωτικό τομέα. Η τελευταία Συμφωνία Πλαίσιο Στρατιωτικής Συνεργασίας, που υπεγράφη από τον Τούρκο υπουργό Άμυνας Akar και τον τότε ομόλογό του, Andrii Taaran, τον Οκτώβριο του 2020, επιτρέπει στο ουκρανικό στρατιωτικό προσωπικό να λάβει εκπαίδευση στην Τουρκία ή το αντίστροφο.
Με τη συμφωνία, το προσωπικό των ενόπλων δυνάμεων και οι στρατιωτικοί φοιτητές των δύο χωρών, θα μπορούν να ανταλλάσσουν επισκέψεις για στρατιωτική εκπαίδευση και εξάσκηση. Μεταξύ των τομέων συνεργασίας, είναι η ανταλλαγή πληροφοριών. Η ρήτρα στρατιωτικών πληροφοριών της συμφωνίας καλύπτει την ανταλλαγή στρατιωτικών πληροφοριών, σχετικά με χώρες που θεωρούνται επιβλαβείς για τα αμοιβαία συμφέροντα Τουρκίας και Ουκρανίας.
Η Ρωσία φαίνεται ότι ενοχλείται από τη στρατιωτική συνεργασία, μεταξύ Τουρκίας και Ουκρανίας. Τον Απρίλιο του 2021, η Ρωσία προειδοποίησε την Τουρκία ενάντια στις προσπάθειες της Άγκυρας να ενισχύσει τη συνεργασία με το Κίεβο. Σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Argumenty i Fakty, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, είπε: «Συνιστούμε ανεπιφύλακτα στους Τούρκους συναδέλφους μας να αναλύσουν προσεκτικά την κατάσταση και να σταματήσουν να τροφοδοτούν το μιλιταριστικό αίσθημα του Κιέβου», το οποίο θα μπορούσε να ερμηνευθεί ως απειλή. «Ελπίζουμε ότι η Άγκυρα θα προσαρμόσει τη γραμμή της με βάση τις νόμιμες ανησυχίες μας», πρόσθεσε.
Σε απάντηση η Τουρκία κατηγόρησε τη Ρωσία, ότι εξοπλίζει αντιτουρκικές ομάδες. Απαντώντας σε ερωτήσεις βουλευτών στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Σχεδιασμού και Προϋπολογισμού στις 4 Νοεμβρίου 2021, ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, είπε ότι η Τουρκία συναντά όπλα ρωσικής κατασκευής στον αγώνα της εναντίον εχθρικών ομάδων σε διάφορα μέρη και υπερασπίστηκε την πώληση drones στην Ουκρανία.
«Λέμε ότι αφού μια χώρα το αγοράσει (drone), μπορεί να το χρησιμοποιήσει όπως θέλει. Μπορεί να αγοραστεί και από άλλη χώρα. Επίσης συναντάμε ρωσικά όπλα σε διάφορα σημεία», είπε.
Ο Τσαβούσογλου αναφερόταν στα ρωσικά όπλα που βρέθηκαν στα χέρια αντιτουρκικών ομάδων, από το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK) μέχρι τον Λιβυκό Εθνικό Στρατό (LNA) και την Αρμενική πολιτοφυλακή στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
Εκτός από την εκπαίδευση προσωπικού, οι δύο χώρες θα συνεργαστούν και σε πωλήσεις όπλων. Τον Φεβρουάριο, φιλοκυβερνητικά τουρκικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν, ότι τρεις κορβέτες για το ουκρανικό ναυτικό θα κατασκευαστούν σε συνεργασία μεταξύ τουρκικών και ουκρανικών ναυπηγείων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η πρώτη από τις κορβέτες πρόκειται να κατασκευαστεί στην Τουρκία, ενώ οι υπόλοιπες στην Ουκρανία. Κατά την εκτέλεση του έργου πρόκειται να παραχθούν μια κορβέτα «Ada-class», και ένα ανθυποβρυχιακό σκάφος που αναπτύχθηκε για το Τουρκικό Ναυτικό, ως μέρος ενός εθνικού προγράμματος πολεμικού πλοίου που ονομάζεται MİLGEM.
Σύμφωνα με τις επίσημες πληροφορίες, η κορβέτα κλάσης Ada έχει σχεδιαστεί για να προσφέρει δυνατότητες ανθυποβρυχιακού πολέμου και περιπολίας ανοιχτής θάλασσας. Η Τουρκία έχει παράγει μέχρι στιγμής, τέσσερις από αυτή την κατηγορία κορβετών. Δεν είναι τυχαίο ότι η κορβέτα Kınalıada, το πολεμικό πλοίο στο οποίο εκπαιδεύτηκε το προσωπικό του ουκρανικού ναυτικού, είναι ένα από αυτήν την κατηγορία κορβετών. Υπάρχουν ενδείξεις, ότι η συνεργασία μεταξύ Τουρκίας και Ουκρανίας θα συνεχιστεί, ιδίως όσον αφορά τη Μαύρη Θάλασσα.
