Η απόφαση του Γάλλου Προέδρου Εμανουέλ Μακρόν να αναθέσει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον Σεμπαστιάν Λεκορνί, μετά την αποτυχία του Φρανσουά Μπαϊρού να εξασφαλίσει ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή, δεν φαίνεται ικανή να ανατρέψει την πολιτική και οικονομική κρίση που ταλανίζει τη Γαλλία μετά τις ευρωεκλογές του 2024. Οι αγορές συμμερίζονται αυτή την εκτίμηση, με το spread των γαλλικών ομολόγων να παραμένει σε υψηλά επίπεδα.
Πρόωρες Εκλογές και Πολιτικός Κατακερματισμός
Η προκήρυξη πρόωρων βουλευτικών εκλογών από τον Μακρόν, μετά τη ραγδαία άνοδο του ακροδεξιού κόμματος της Μαρίν Λεπέν, έχει εγκλωβίσει τη χώρα σε παρατεταμένο πολιτικό-οικονομικό αδιέξοδο. Η Βουλή, ως σώμα της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρωζώνης, είναι τριχοτομημένη, καθιστώντας τη δημιουργία βιώσιμων κυβερνήσεων εξαιρετικά δύσκολη. Το απέδειξαν οι αποτυχίες του Μισέλ Μπαρνιέ τον Δεκέμβριο και του Μπαϊρού πρόσφατα, καθώς αμφότεροι δεν διέθεταν κοινοβουλευτική πλειοψηφία και έπεσαν στην προσπάθειά τους να προωθήσουν μέτρα λιτότητας για τη μείωση του υψηλού δημοσιονομικού ελλείμματος και χρέους.
Το Σχέδιο Μπαϊρού
Ο Μπαϊρού είχε εισηγηθεί περικοπές δαπανών και αυξήσεις φόρων που θα εξοικονομούσαν 44 δισ. ευρώ και θα μείωναν το έλλειμμα στο 4,6% του ΑΕΠ το 2026, από 5,8% το 2024 και 5,4% το 2025. Ωστόσο, σύμφωνα με την Eurostat, το γαλλικό έλλειμμα είναι το υψηλότερο στην Ευρωζώνη και σχεδόν διπλάσιο από το όριο του 3%. Το Βέλγιο ακολουθεί με 4,5% το 2024.
Ο προϋπολογισμός που ψηφίστηκε τον Φεβρουάριο, βασισμένος κυρίως σε προσωρινή αύξηση της φορολογίας στις επιχειρήσεις, δεν οδήγησε σε ουσιαστική δημοσιονομική προσαρμογή. Παράλληλα, το δημόσιο χρέος αυξήθηκε στο 113% του ΑΕΠ το 2024 από 109,8% το 2023, με προοπτική περαιτέρω ανόδου έως το 2027, σύμφωνα με τον οίκο Fitch, ο οποίος υποβάθμισε το γαλλικό αξιόχρεο σε Α+.
Η Άνοδος του Κόστους Δανεισμού
Η αύξηση του χρέους συνοδεύεται από άνοδο του κόστους δανεισμού, καθώς οι επενδυτές θεωρούν πλέον τη Γαλλία πιο επισφαλή. Η απόδοση των 10ετών ομολόγων κινείται κοντά στο 3,5%. Παραδοσιακά, τα γαλλικά ομόλογα είχαν ελαφρώς υψηλότερες αποδόσεις από τα γερμανικά, με τη χώρα να θεωρείται ασφαλές μέλος του πυρήνα της Ευρωζώνης.
Τα τελευταία δύο χρόνια, όμως, και ιδιαίτερα μετά την περσινή πολιτική κρίση, οι αποδόσεις τους ξεπέρασαν αυτές χωρών της “Περιφέρειας” όπως η Ελλάδα, η Ισπανία και η Πορτογαλία. Στις τελευταίες συνεδριάσεις, κινούνται στα ίδια επίπεδα με τα ιταλικά. Ενδεικτικά, την Παρασκευή η απόδοση των 10ετών γαλλικών τίτλων ήταν 3,44%, έναντι 3,30% της Ελλάδας και 3,45% της Ιταλίας.
Οι Υποβαθμίσεις των Οίκων Αξιολόγησης
Πέρα από τον Fitch, και οι S&P και Moody’s έχουν προχωρήσει σε αρνητικές αξιολογήσεις. Ο S&P υποβάθμισε σε αρνητικές τις προοπτικές του γαλλικού αξιόχρεου (ΑΑ-) τον Φεβρουάριο, σημειώνοντας ότι για να μειωθεί το χρέος απαιτούνται πρωτογενή πλεονάσματα, κάτι που η Γαλλία δεν έχει επιτύχει από το 2001.
Ο Moody’s υποβάθμισε τον Δεκέμβριο το αξιόχρεο σε Aa3 από Aa2, υπογραμμίζοντας ότι η πολιτική πόλωση και ο κατακερματισμός θα εμποδίσουν σημαντική δημοσιονομική προσαρμογή, σε αντίθεση με τις προβλέψεις πριν την κρίση. Το πολιτικό αδιέξοδο αποτελεί κοινό σημείο αναφοράς και για τους τρεις μεγάλους οίκους στις αρνητικές τους αναθεωρήσεις.
