Το Sukhoi Su-25 (οι δυτικοί το ονομάζουν Frogfoot, δηλαδή "Βατραχοπόδαρο") παραμένει το στήριγμα των ρωσικών συνταγμάτων επιθέσεων ξηράς. Ο τύπος του αεροσκάφους είναι ανάλογος με αυτόν του αμερικανικού A-10 αλλά έχει αναπτυχθεί σε ένα πιο εξελιγμένο πολεμικό αεροπλάνο.
Το Τ-8 πρωτότυπο έκανε την πρώτη του πτήση στις 22 Φεβρουαρίου του 1975, αλλά ο τύπος του αεροσκάφους σχεδόν επανασχεδιάστηκε ολοκληρωτικά πριν ξεκινήσει η πλήρης παραγωγή του. Τα Su-25 εκτέλεσαν σχεδόν 60.000 μαχητικές πτήσεις στον Αφγανιστάν με αποτέλεσμα να συγκεντρωθεί αρκετή εμπειρία έτσι ώστε να γίνουν τροποποιήσεις στον βασικό σχεδιασμό που παραγόταν από το 1987. Τα Su-25 στήριξαν επίσης τις ρωσικές παρεμβάσεις στην Τσετσενία και τις στρατιωτικές αποστολές στην Συρία. Το Su-25 εξάχθηκε σε μεγάλο βαθμό και χρησιμοποιήθηκε σε αρκετές στρατιωτικές συμπλοκές ανά τον κόσμο.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Αυτά είναι τα 10 πιο επικίνδυνα επιθετικά αεροσκάφη του κόσμου!
Η ρωσική αεροπορία σήμερα χρησιμοποιεί σχεδόν 250 Su-25, διαφόρων εκδόσεων. Τα παλαιότερα Su-25 χρησιμοποιούνται μαζί με τα αναβαθμισμένα αεροσκάφη, όπως το Su-25SM3 Grach, το οποίο ξεκίνησε να υπηρετεί το 2013.
Πολλά κράτη, πρώην μέλη της Σοβιετικής Ένωσης, κράτησαν Su-25 μετά την διάλυση της το 1991. Κάποια τέτοια κράτη είναι η Αρμενία, το Αζερμπαϊτζάν, η Λευκορωσία, η Γεωργία, το Τουρκμενιστάν και άλλα. Το Su-25 έχει εξαχθεί στην Αγκόλα, στην Βουλγαρία, στο Κονγκό, στην Τσεχία, στην Αιθιοπία, στο Ιράκ, στα Σκόπια, στην Βόρεια Κορέα, στο Περού, στην Σλοβακία, στο Σουδάν και πιθανότατα και σε κάποιες άλλες χώρες.
Εκδόσεις
Το Su-25Κ είναι μία κατώτερη έκδοση εξαγωγής που διαθέτει λιγότερο εξελιγμένα συστήματα. Τα αεροσκάφη έχουν λιγότερο ισχυρούς κινητήρες, κατώτερα ηλεκτρονικά και άλλα μειονεκτήματα σε σχέση με τα κανονικά Su-25. Η έκδοση αυτή έχει εξαχθεί στην Αγκόλα, στην Βουλγαρία, στην Τσεχία, στην Βόρεια Κορέα, στο Περού και στην Σλοβακία.
Η Su-25ΜΚ από την άλλη αποτελεί μία βελτιωμένη έκδοση εξαγωγής.
Η Su-25B είναι διθέσια έκδοση εκπαίδευσης.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ρωσικό MiG-23: Το χειρότερο μαχητικό όλων των εποχών; (video)
Η Su-25Τ είναι μία παντός καιρού έκδοση που μπορεί να επιχειρεί και νύχτα, η οποία διαθέτει αυξημένη εμβέλεια, αντοχή και πιθανότητα επιβίωσης. Ουσιαστικά, αποτελεί μία ειδική έκδοση σχεδιασμένη να καταστρέφει άρματα μάχης. Το Su-25Τ είναι βασισμένο στο Su-25UB διθέσιο εκπαιδευτικό, απλά η δεύτερη θέση έχει αφαιρεθεί για να χωρέσουν επιπλέων ηλεκτρονικά. Το επιθετικό αεροσκάφος αναπτύχθηκε στις αρχές της δεκαετίας του '80. Τα πρώτα 20 Su-25 κατασκευάστηκαν μεταξύ του 1990 και 1991 στην Γεωργία. Η παραγωγή μεταφέρθηκε στην Ρωσία και τα πρώτα Su-25Τ πέταξαν το 1995.
Το Su-25ΤΜ είναι μία βελτιωμένη έκδοση του Su-25Τ με ακόμη πιο αναβαθμισμένες οπλικές δυνατότητες. Τα 20 Su-25Τ που κατασκευάστηκαν στην Γεωργία έχουν αναβαθμιστεί στην Ρωσία, στην Su-25ΤΜ έκδοση. Ενδιαφέρον προκαλεί το γεγονός πως το Kopyo-25 ραντάρ βρίσκεται εξωτερικά του αεροσκάφους, σε λοβό κάτω από την άτρακτο. Το αεροσκάφος υπηρέτησε σε περιορισμένα νούμερα, λόγω του υψηλού κόστους ανά μονάδα του. Το 1993, το εργοστάσιο παραγωγής στην Ρωσία ξεκίνησε την προετοιμασία για την παραγωγή του αεροσκάφους, το οποίο έκανε την πρώτη του πτήση το 1995. Κατά την διάρκεια του ίδιου έτους, το Su-25ΤΜ επίσημα επανασχεδιάστηκε στο Su-39.
Το Su-25ΤΚ αποτελεί την έκδοση εξαγωγής του Su-25ΤΜ.
Το Su-39 είναι η επανασχεδιασμένη έκδοση του Su-25ΤΜ. Το 1995, το Su-25TM επανασχεδιάστηκε στο Su-39, αλλά το αεροσκάφος δεν παραγγέλθηκε ποτέ λόγω προβλημάτων χρηματοδότησης. Μόνο τέσσερα πρωτότυπα κατασκευάστηκαν.
Η Su-25UBM είναι βελτιωμένη έκδοση του διθέσιου Su-25UB.
Η Su-25SM είναι αναβαθμισμένη έκδοση του αρχικού Su-25, με καινούρια HUD οθόνη και συστήματα ελέγχου πυρός, γεγονός που αύξησε την ακρίβεια των κατευθυνόμενων πυρομαχικών του. Ωστόσο, το Su-25SM δεν είναι τόσο εξελιγμένο τεχνολογικά όσο τα Su-25Τ και Su-25ΤΜ.
Το Su-25Μ3 Grach είναι η νεότερη έκδοση, η οποία παραδόθηκε στην Ρωσία το 2013.
Το Su-25UTG αποτελεί ναυτική έκδοση, η οποία μπορεί να εξοπλιστεί με αντιπλοϊκούς πυραύλους και σχεδιάστηκε να επιχειρεί σε αεροπλανοφόρα.
Τέλος, το Su-25KM Scorpion είναι μία εκσυγχρονισμένη έκδοση της Γεωργίας, η οποία σχεδιάστηκε για πωλήσεις εξαγωγής. Το αεροσκάφος διαθέτει βελτιωμένα ηλεκτρονικά και παράχθηκε στις αρχές της δεκαετίας του '2000. Η παραγωγή του σταμάτησε το 2010. Μέχρι τότε σχεδόν 12 Scorpions είχαν παραχθεί. Το αεροσκάφος αποδείχθηκε αρκετά ακριβό για την Γεωργία και επιπλέων δεν κατάφερε να πωληθεί σε ξένους πελάτες. Σύμφωνα με ανεπίσημες πηγές, αρκετά Scorpions μεταφέρθηκαν στο Τουρκμενιστάν ως μέρος συμφωνίας ανταλλαγής οπλισμού!
