Άνοιξε στην χώρα μας η συζήτηση για την μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων σε μια περίοδο που η ελληνική οικονομία ( σε αριθμούς) ανθεί, ενώ δεν είμαστε σε κάποιο μνημόνιο όπως την περίοδο 2010-2012.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, κ. Παύλος Μαρινάκης, ανέφερε χθες ότι “ η ελληνική κοινωνία θέλει ακόμα μεγαλύτερες αλλαγές και η χώρα θέλει τομές”, χωρίς να διευκρινίζει για ποιες τομές ομιλεί.
Με αφορμή το πολύ σωστό και δίκαιο νομοσχέδιο για την αξιολόγηση των δημοσίων υπαλλήλων ( κάτι που γίνεται σε όλη την Ευρώπη), εμφανίστηκε από το πουθενά θα λέγαμε και το ζήτημα της “ άρσης της μονιμότητας των δημοσίων υπαλλήλων”.
Ο λόγος, οι αιτίες και κυρίως το δόγμα που αφορά αυτήν την κατεύθυνση δεν έχει αποσαφηνιστεί πλήρως αφήνοντας πολλά κενά στους πολίτες για το τι ακριβώς επιδιώκεται σε αυτόν τον τομέα της χώρας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Τέλος εποχής για τις κάρτες... τα ΑΤΜ τις καταργούν! Πλέον μετρητά μόνο από το κινητό
Στην κυβέρνηση Σαμαρά το 2012, είχαμε την εκδίωξη δημοσίων υπαλλήλων για παραπτώματα, πριν την τέλεση δικαστηρίων και οριστικής και αμετάκλητης απόφασης, ενώ είχαμε και κατάργηση τομέων στην εκπαίδευση, που έστειλαν στο σπίτι τους εκατοντάδες εκπαιδευτικούς που έπαιρναν το 70% του μισθού τους, οι οποίοι στην συνέχεια επανήλθαν .
Τώρα το ζήτημα της άρσης της μονιμότητας των δημοσίων υπαλλήλων συνδέθηκε με την αξιολόγηση, ανοίγοντας θύρες εκδίωξης υπαλλήλων και για άλλους λόγους ( κλείσιμο υπηρεσιών με το σχετικό νόμο να ισχύει από το 2012).
Η νέα πολιτική για το θέμα το εμφανίζει ως "μεταρρυθμιστική" πρόταση, την ώρα που τα πραγματικά προβλήματα, όπως η έλλειψη προσωπικού, η πολυνομία και η κομματικοποίηση μέσω μετακλητών παραμένουν άλυτα.
Πρόκειται για μια πολιτική τακτική αλλαγής ατζέντας, που προσπαθεί να μεταθέσει τις ευθύνες της διοικητικής δυσλειτουργίας στο θεσμό της μονιμότητας.
Η μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων στη χώρα μας ιστορικά, είναι θεσμοθετημένη από τον πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο, ο οποίος έβαλε τέλος στην φαυλότητα της εποχής, που κάθε κόμμα είχε και τους δικούς του υπαλλήλους του.
Ήταν η εποχή της κατάληψης της εξουσίας δια “ εφόδου”, κάτι που ξαναείδαμε βέβαια την εποχή του παλαιού ΠΑΣΟΚ ( 1981-1996), για να μην ξεχνιόμαστε.
Τώρα ισχύει το άρθρο 103, το οποίο αναφέρει ότι : «Oι δημόσιοι υπάλληλοι που κατέχουν οργανικές θέσεις είναι μόνιμοι εφόσον αυτές οι θέσεις υπάρχουν. Aυτοί εξελίσσονται μισθολογικά σύμφωνα με τους όρους του νόμου και, εκτός από τις περιπτώσεις που αποχωρούν λόγω ορίου ηλικίας ή παύονται με δικαστική απόφαση, δεν μπορούν να μετατεθούν χωρίς γνωμοδότηση ούτε να υποβιβαστούν ή να παυθούν χωρίς απόφαση υπηρεσιακού συμβουλίου, που αποτελείται τουλάχιστον κατά τα δύο τρίτα από μόνιμους δημόσιους υπαλλήλους».
Έχει προβλέψει δηλαδή ο νομοθέτης, ώστε ο δημόσιος υπάλληλος που παραβιάζει τον νόμο, και καταδικάζεται με δικαστική απόφαση να εκδιώκεται από τις κρατικές δομές που υπηρετεί οριστικά και αμετάκλητα.
Προς τι λοιπόν η συζήτηση για την άρση της μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων ;
Δυστυχώς η συζήτηση και όλη η παραφιλολογία γύρω από το ζήτημα αυτό είναι εκ του πονηρού, και οδεύουμε πιθανόν λέμε, σε μια κατάσταση άρσης της μονιμότητας μέσω νομολογιών και άλλων τερτιπιών.
Ο λόγος αφορά πιθανόν, την κατάργηση οργανισμών, υπηρεσιών και άλλων δομών , οι οποίες είτε δεν προσφέρουν τίποτα, είτε στοιχίζουν ακριβά στο κράτος.
Όπως και να έχει άνοιξε η συζήτηση που αφορά την πιθανή αποχώρηση δημοσίων υπαλλήλων από το δημόσιο, κάτι που όλως τυχαίως είχε ζητήσει και η Τρόικα το 2010, μαζί με την ιδιωτικοποίηση του ύδατος, που δεν έχει γίνει ακόμη.
Η εκτίμηση είναι ότι στα σκαριά βρίσκεται νόμος που θα ερμηνεύει κατά το δοκούν την παρουσία δημοσίων υπαλλήλων στις κρατικές δομές, εξυπηρετώντας κάθε φορά την οικονομική πολιτική της εκάστοτε κυβέρνησης.
Επικίνδυνα πράγματα, με ακόμα πιο επικίνδυνες προεκτάσεις για την δημόσια ζωή των Ελλήνων πολιτών, που πλέον βέβαια δεν επιθυμούν να εργαστούν στο δημόσιο όπως παλαιά λόγω χαμηλών μισθών.
Η ουσία όμως παραμένει: γιατί άνοιξε τώρα η συζήτηση για την άρση της μονιμότητας των δημοσίων υπαλλήλων με αφορμή την πολύ ορθή αξιολόγηση;
Μια έτερη εκτίμηση είναι ότι οι υπάλληλοι που δεν θα την δεχτούν πρέπει να αποχωρήσουν από το δημόσιο.
Αυτό μπορεί να γίνει όμως με απόφαση δικαστηρίου, με οριστική και αμετάκλητη απόφαση.
Τι γίνεται στην υπόλοιπη Ευρώπη με το θέμα αυτό
Στη Γαλλία ο δημόσιος υπάλληλος θεωρείται ακόμη, πρακτικά, «υπάλληλος έως τη σύνταξη», όμως με νόμο που ψηφίστηκε το 2019, η ισοβιότητα δεν είναι απόλυτη, αναφέρει το newsbeast.gr.
Ο Γενικός Υπηρεσιακός Κώδικας επιτρέπει σήμερα την οριστική απόλυση ενός δημοσίου υπαλλήλου, σε τρεις περιπτώσεις: για βαρύ πειθαρχικό αδίκημα ή ποινική καταδίκη, για επίμονη επαγγελματική ανεπάρκεια που έχει καταγραφεί σε δύο συνεχείς αξιολογήσεις, και για κατάργηση θέσης ύστερα από αναδιοργάνωση όταν δεν βρίσκεται άλλη αντίστοιχη θέση – κάτι που στην πράξη δεν είναι συχνό.
Στην Ιταλία ο διορισμός στο Δημόσιο εξακολουθεί να προσφέρει ακόμη μεγάλη ασφάλεια, αλλά δεν είναι πια «θέση εφ’ όρου ζωής». Η νομοθεσία προβλέπει ότι ο υπάλληλος μπορεί να απολυθεί για σοβαρό πειθαρχικό αδίκημα, για ψευδή παρουσία, για αδικαιολόγητη και παρατεταμένη απουσία ή για επίμονα χαμηλή απόδοση.
Ομοίως στην Ισπανία διατηρείται η μονιμότητα, αλλά συνδέεται με την περιοδική αξιολόγηση. Σε χώρες όπως η Γερμανία, η Αυστρία και το Βέλγιο, ο υπάλληλος ασκεί μεν την εργασία του διά βίου, ωστόσο η παραμονή εξαρτάται και από την ακεραιότητα.
Στον αντίποδα, στη Σουηδία, στη Φινλανδία και στην Ολλανδία, η μονιμότητα έχει δώσει τη θέση της σε συμβάσεις ιδιωτικού δικαίου.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο ο τίτλος του «μόνιμου δημοσίου υπαλλήλου» δεν σημαίνει και ισόβια παραμονή στη θέση, αλλά σχέση εργασίας που μπορεί να λυθεί όταν συντρέχουν συγκεκριμένοι λόγοι.
Κάθε χώρα έχει το δικό της σύστημα προσαρμοσμένο στα δικά της δεδομένα, και αυτό οφείλουμε να πράξουμε και εμείς εδώ, ακουμπώντας το ζήτημα αυτό με τεράστια προσοχή, ξεκινώντας με την κατάργηση πρώτα του βουλευτικού δικαιώματος να διορίζονται στο δημόσιο οι μετακλητοί υπάλληλοι που υπηρετούν στα γραφεία των Βουλευτών.
