Για δεκαετίες, η πολιτική της Ινδίας στη Δυτική Ασία βασιζόταν σε τρεις απλές αρχές: Διατήρηση ίσων αποστάσεων, μη δεσμευτική και μη παρεμβατική.
Η αποστασιοποιημένη Ινδία
Αυτές αντανακλούσαν την πεποίθηση του Νέου Δελχί ότι τα συμφέροντά της στην περιοχή ήταν πολύ υψηλά για να διακινδυνεύσει να πάρει θέση.
Τα συμφέροντα μιλούν από μόνα τους - πάνω από εννέα εκατομμύρια Ινδοί ζουν και εργάζονται στον Κόλπο, στέλνοντας δισεκατομμύρια δολάρια σε εμβάσματα κάθε χρόνο.
Το Νέο Δελχί έχει επίσης βαθιά σχέση με τον Κόλπο μέσω της ενέργειας, του εμπορίου, των επενδυτικών ροών, ιδίως από τις πλούσιες σε πετροδολάρια μοναρχίες.
Επομένως, ένας σταθερός Κόλπος ήταν πάντα προς το συνολικό συμφέρον της Ινδίας, συμπεριλαμβανομένης της ασφάλειας και της ευημερίας.
Οι τρείς (3) "κύκλοι" εξωτερικής πολιτικής της Ινδίας στην Μ. Ανατολή
Αυτή η ισορροπία, ωστόσο, άρχισε να μετατοπίζεται μετά την άνοδο της κυβέρνησης Μόντι στην εξουσία το 2014.
Το Νέο Δελχί δεν τηρούσε πλέον τόσο πιστά τις παλιές του αρχές.
Αντ' αυτού, άρχισε να βλέπει την περιοχή μέσα από ένα διαφορετικό πρίσμα, που διαμορφωνόταν κυρίως από υλικά κέρδη και γεωστρατηγική αντιστάθμιση.
Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο που πρόσθεσε η κυβέρνηση Μόντι ήταν να σταματήσει να αντιμετωπίζει τον Κόλπο μεμονωμένα.
Συνέδεσε την περιοχή με την ευρύτερη εξωτερική πολιτική της Ινδίας.
Τρίτον, διαίρεσε την περιοχή σε τρεις κύκλους, ο καθένας με διαφορετικούς πολιτικούς στόχους και μεταχείριση.
Ο πρώτος κύκλος ασχολείται με ομάδες υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας, συνδεδεμένες με τις μοναρχίες του Κόλπου.
Ο δεύτερος, υπό την ηγεσία του Ισραήλ με ισχυρή υποστήριξη των ΗΠΑ.
Ο τρίτος υπό την ηγεσία του Ιράν, χτισμένος γύρω από την Τεχεράνη και τους αντιπροσώπους της.
Προς το παρόν, η Ινδία πιστεύει ότι οι κύκλοι του Ισραήλ και της Σαουδικής Αραβίας συνεργάζονται στενά σε πολλά ζητήματα, όπως η Παλαιστίνη, η οικονομική διαφοροποίηση, το IMEC (Ινδικός Οικονομικός Διάδρομος Μέσης Ανατολής-Ευρώπης), η κοινή ομπρέλα ασφαλείας των ΗΠΑ.
Δεν έχει κανένα πρόβλημα να συγκλίνουν οι δύο κύκλοι, ενώ ο κύκλος υπό την ηγεσία του Ιράν φαίνεται να περνάει σε δεύτερη μοίρα.
Είναι αλήθεια ότι ο ιρανικός κύκλος έχει αποδυναμωθεί μετά την αποδεκάτιση της Χεζμπολάχ και της Χαμάς από το Ισραήλ.
Οι παράγοντες που ώθησαν σε αλλαγή της στάσης στην Μ. Ανατολή
Αρκετοί παράγοντες ώθησαν την Ινδία να μεταμορφώσει την πολιτική της στη Μέση Ανατολή, συμπεριλαμβανομένων των αυξανόμενων δεσμών της με τις ΗΠΑ και το Ισραήλ, της αλλαγής της δυναμικής στην ίδια την περιοχή του Κόλπου και, πιο πρόσφατα, της επίθεσης της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023.
Δεδομένου ότι η Ινδία δεν βλέπει τη Δυτική Ασία μεμονωμένα, η παρουσία μεγάλων δυνάμεων όπως οι ΗΠΑ, το Ισραήλ, η Ρωσία και, το πιο σημαντικό, η Κίνα, διαμόρφωσαν επίσης σημαντικά τις πολιτικές της στη Μέση Ανατολή.
Πρώτον, η Ινδία έχει σταματήσει να θεωρείται λάτρης της ασφάλειας στην περιοχή, όπως κατηγορείται από τις ΗΠΑ.
Δεύτερον, έχει υιοθετήσει μια πολιτική υπερ-εμπλοκής στη Μέση Ανατολή.
Εκτός από τις έξι χώρες του GCC, το Νέο Δελχί έχει επίσης αρχίσει να εμβαθύνει τις σχέσεις του με την Αίγυπτο, την Ιορδανία, το Μαρόκο, την Τυνησία και άλλες μουσουλμανικές χώρες της Βόρειας Αφρικής, συμπεριλαμβανομένης της Νιγηρίας, της Γκάνας, της Αιθιοπίας κ.λπ.
Τα τελευταία δύο χρόνια, η στάση της Ινδίας έχει γίνει περισσότερο «προσανατολισμένη στο συμφέρον» και λιγότερο ουδέτερη.
Η "ευθυγράμμιση" Ινδίας-Ισραήλ
Πρώτον, το Νέο Δελχί εμφανίστηκε πιο ανοιχτά ευθυγραμμισμένο με το Ισραήλ, μια απόκλιση από την ιδεολογική και μακροχρόνια πρακτική εξισορρόπησης.
Δεύτερον, περιστασιακά έκανε ένα βήμα πίσω στην παραδοσιακή της πολιτική — κυρίως όταν προσχώρησε στη Διακήρυξη της Τιαντζίν στη σύνοδο κορυφής του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO), μια κίνηση που υπαινίχθηκε μια ανεπαίσθητη διόρθωση.
Η κλίση της Ινδίας προς το Ισραήλ είναι ορατή από τρία γεγονότα:
Η επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023 ήταν το πρώτο.
Ο πρωθυπουργός Μόντι ήταν από τους πρώτους παγκόσμιους ηγέτες που αντέδρασαν, εκφράζοντας στο Twitter την αλληλεγγύη του προς τον ισραηλινό λαό και καταδικάζοντας τις «τρομοκρατικές επιθέσεις».
Η γρήγορη απάντησή του ταίριαζε απόλυτα με την αφήγηση της Ινδίας για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, αλλά φάνηκε σε πολλούς παρατηρητές ότι αγνοούσε την παλαιστινιακή υπόθεση.
Παραδοσιακά, η Ινδία θα είχε εξισορροπήσει τη συμπάθεια για το Ισραήλ με μια επιβεβαίωση της υποστήριξής της για μια λύση δύο κρατών.
Αυτή τη φορά, η ισορροπία φαινόταν να απουσιάζει - αντανακλώντας τόσο τη στενότερη στρατηγική προσέγγιση της κυβέρνησης Μόντι προς το Ισραήλ όσο και την αυξανόμενη εξάρτηση της Ινδίας από τις ισραηλινές αμυντικές προμήθειες.
Η σύγκρουση Ισραήλ-Ιράν τον Ιούνιο του 2025 έδωσε ένα άλλο παράδειγμα. Όταν το Ισραήλ έπληξε ιρανικούς στόχους, το Νέο Δελχί απέφυγε να επικρίνει άμεσα το Τελ Αβίβ. Το Υπουργείο Εξωτερικών (MEA) απλώς κάλεσε και τις δύο πλευρές να συμμετάσχουν σε «διάλογο» και να «αποκαταστήσουν» την ειρήνη.
Ο Μόντι τηλεφώνησε στον πρωθυπουργό Νετανιάχου, σηματοδοτώντας την ανησυχία του, αλλά αποφεύγοντας προσεκτικά την καταδίκη.
Αυτή ήταν μια απόκλιση από την προηγούμενη συνήθεια της Ινδίας να προσφέρεται ως μεσολαβητής σε περιφερειακές κρίσεις - δείχνοντας αντ' αυτού μια στάση που κλίνει προς το Ισραήλ.
Η αντίδραση του SCO στην επίθεση του Ισραήλ στο Ιράν ήταν η τρίτη στιγμή.
Παρά το γεγονός ότι το Ιράν είναι επίσης μέλος του SCO, η Ινδία επέλεξε να μην συμμετάσχει στη συλλογική καταδίκη του Ισραήλ από το μπλοκ.
Αντ' αυτού, επέμεινε στην ανεξάρτητη θέση της, μιλώντας αόριστα για «διάλογο» και «αποκλιμάκωση».
Αυτό σηματοδότησε την απροθυμία του Νέου Δελχί να θέσει σε κίνδυνο τους δεσμούς του με το Ισραήλ, ακόμη και με το κόστος να φανεί διαφοροποιημένο σε σχέση με τους περιφερειακούς εταίρους του.
Ελλάδα-Ισραήλ-Ινδία συμμαχία
Η προσέγγιση Ινδίας-Ισραήλ αντιλαμβανόμαστε ότι ευνοεί την χώρα μας η οποία έχει αναπτύξει συμμαχικές σχέσεις και με τις δύο χώρες.
Η πρόσφατη ενεργή πολιτικοστρατιωτική στήριξη της Τουρκίας προς το Πακιστάν κατά την διάρκεια της ολιγοήμερης στρατιωτικής αναμέτρησης αυτού με την Ινδία, έφερε πιο κοντά Αθήνα-Λευκωσία με το Νέο Δελχί.
Η Αθήνα έχει οικονομικά και στρατιωτικά οφέλη να αποκομίσει από την συμμαχία της με το Νέο Δελχί., αφενός χάρη στην Ινδοευρωπαϊκή οδό που αποτελεί το αντίπαλο δέος στον Κινεζικό δρόμο του μεταξιού, καθιστώντας την χώρα μας σημαντικότατοι κρίκο στην εμπορική αλυσίδα Ινδίας-ΕΕ και αφετέρου αγοράζοντας Ινδικά οπλικά συστήματα που θα θωρακίσουν την άμυνά μας στο Αιγαίο, ιδίως αν προμηθευθούμε τους πυραύλους Brahmos.
Κλείνουμε επισημαίνοντας με αφορμή τους νέους τουρκικούς λεονταρισμούς με παράνομες NAVTEX στο Αιγαίο, ότι μια κοινή αεροναυτική άσκηση σε Αιγαίο-ΝΑ Μεσόγειο με Ινδία-Ισραήλ θα ήταν μια καλή απάντηση, κόβοντας την φόρα στον Ερντογάν.
