Είναι γεγονός ότι το τελευταίο χρονικό διάστημα υπάρχει μια μεγάλη κινητικότητα αναφορικά με την απόκτηση Αμερικανικών μαχητικών αεροσκαφών από Ελλάδα και Τουρκία.
Πρόσφατα οι ΗΠΑ δια στόματος της αναπληρώτριας υπουργού Εξωτερικών Βικτόρια Νούλαντ, δήλωσαν επισήμως ότι είναι πρόθυμες να ξαναδεχτούν την Τουρκία στο πρόγραμμα F-35, εάν η Άγκυρα "αντιμετωπίσει" τις επιφυλάξεις της Ουάσιγκτον σχετικά με το σύστημα αεράμυνας S-400 που απέκτησε από τη Ρωσία.
Η Νούλαντ επισκέφθηκε ως γνωστόν την Τουρκία μετά την έγκρισή της για την αποδοχή της Σουηδίας στον ΝΑΤΟ, ενώ η Ουάσιγκτον ενέκρινε την πώληση μαχητικών 40 μαχητικών F-16 BLOCK 70 στην Τουρκία και 40 μαχητικών πέμπτης γενιάς F-35 στην Ελλάδα.
Όπως αντιλαμβανόμαστε το θέμα είναι άκρως σοβαρό για την Ελλάδα, αφού η απόφαση απόκτησης των F-35 από τους Τούρκους και η απομάκρυνση των S-400 ή το αντίθετο θα διαμορφώσει εν πολλοίς τις Αμερικανο-τουρκικές και τις Ρωσο-τουρκικές σχέσεις, επηρεάζοντας το αεροπορικό ισοζύγιο στο Αιγαίο.
Εμείς σε σχετικό με το θέμα άρθρο μας εκφράσαμε την εκτίμησή μας, ότι οι Τούρκοι μάλλον "γέρνουν" στην απόκτηση 40 Eurofighter μαζί με τα 40 F-16 BLOCK 70 των ΗΠΑ και συνέχιση του προγράμματος του εγχώριου μαχητικού τους 5ης γενιάς ΚΑΑΝ, παρά να αγοράσουν Αμερικανικά F-35.
Για δε το θέμα των S-400 άποψή μας ήταν ότι η Τουρκία δεν πρόκειται να στείλει τους S-400 στην Ουκρανία αφού αυτό θα ήταν ασυγχώρητο από τον Πούτιν.
Η Τουρκία πιθανότατα θα διατηρήσει τους S-400 και δεν θα δεχθεί την πρόταση των ΗΠΑ για τα F-35
Με το θέμα ασχολήθηκε λίαν έγκριτο Διεθνές ΜΜΕ , το οποίο σε σχετικό άρθρο του επισημαίνει ότι "η Τουρκία πιθανότατα θα διατηρήσει τους ρωσικής κατασκευής πυραύλους εδάφους-αέρος S-400 (SAM) και δεν θα αποδεχθεί την πρόταση των ΗΠΑ να γίνει δεκτή στο πρόγραμμα μαχητικών stealth F-35". αναφέροντας:
"Ο υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν στις 4 Φεβρουαρίου σηματοδότησε μια προτίμηση για τους S-400, κάτι που η αναπληρώτρια υπουργός Εξωτερικών Βικτόρια Νούλαντ αποκάλυψε σε συνέντευξή της την περασμένη εβδομάδα .
Η Τουρκία αποβλήθηκε από το πρόγραμμα F-35 το 2019-2020 για την απόκτηση των S-400, καθώς η πλατφόρμα SAM ήταν ασυμβίβαστη με τα συστήματα του ΝΑΤΟ, συμπεριλαμβανομένων των F-35. Στη συνέχεια, οι ΗΠΑ επέβαλαν κυρώσεις στην αμυντική βιομηχανία της Τουρκίας βάσει του νόμου για την αντιμετώπιση των αντιπάλων της Αμερικής μέσω του νόμου (CAATSA).
Η Τουρκία κατασκεύαζε περίπου 900 εξαρτήματα για το F-35, συμπεριλαμβανομένης της κεντρικής ατράκτου και της οθόνης του πιλοτηρίου, και είχε καταβάλει προκαταβολή 1,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων για το έργο, ενώ τώρα ζητά αποζημίωση για τις οικονομικές της ζημίες.
Οι ΗΠΑ "έπαιξαν" στον ανταγωνισμό Τουρκίας-Ελλάδας;
Μια έκθεση των EurAsian Times ανέλυσε πώς οι ΗΠΑ ενδεχομένως να "έπαιξαν" στον ανταγωνισμό Τουρκίας-Ελλάδας στη Μεσόγειο, εγκρίνοντας διαδοχικά τις πωλήσεις όπλων και στις δύο χώρες.
Για να ανταποκριθούν οι ΗΠΑ στη μακροχρόνια ανάγκη της Τουρκίας να εκσυγχρονίσει την αεροπορία της, διασφάλισαν πρώτα ότι το τουρκικό κοινοβούλιο επικύρωσε την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Στη συνέχεια, οι ΗΠΑ ανταπέδωσαν εγκρίνοντας την πώληση παραλλαγών F-16 Block 70 και κιτ εκσυγχρονισμού στην Άγκυρα για τον υπάρχοντα στόλο της F-16, ενώ αμέσως μετά ανακοίνωσαν την πώληση των F-35 στην «αντιπάλό της» Ελλάδα.
Γνωρίζοντας ότι θα γέρνει η στρατιωτική ισορροπία στη Μεσόγειο προς την Ελλάδα, περίμεναν οι ΗΠΑ ότι η Τουρκία θα έχει την ανάγκη για απόκτηση μιας παρόμοιας εναέριας πλατφόρμας, ενώ το να έχει απλά τους S-400 δεν θα ήταν αρκετό.
Η μόνη επιλογή της Τουρκίας θα ήταν να έχει δικό της στόλο F-35.
Ελπίζοντας ότι οι Τούρκοι θα έκαναν αυτόν τον υπολογισμό, η Nuland άνοιξε ξανά τις πόρτες για την Τουρκία στο F-35 σε μια συνέντευξη στο CNN Turk.
Η Στρατηγική τεσσάρων (4) σημείων της Τουρκίας
Είναι ενδιαφέρον ότι η Τουρκία φαίνεται να εξαλείφει την ανάγκη νααποκτήσει το F-35 ως απάντηση στη μελλοντική απόκτηση από την Ελλάδα του μαχητικού stealth πέμπτης γενιάς των ΗΠΑ, επιχειρώντας προσέγγιση του θέματος μέσω τεσσάρων "σημείων".
Πρώτον, η Τουρκία δεν αποδέχεται την προσφορά των ΗΠΑ για το F-35 ως αντάλλαγμα για την απόρριψη του S-400, τους οποίους η Ουάσιγκτον ήθελε να μεταφέρει στην Ουκρανία, για χρήση εναντίον ρωσικών αεροσκαφών.
Δεύτερον, η Άγκυρα προσπαθεί να σταθεροποιήσει τους δεσμούς με την Ελλάδα και να μειώσει τις πιθανότητες σύγκρουσης. Σύμφωνα με το Bloomberg, «οι γειτονικές Ελλάδα και Τουρκία εργάζονται για την οικοδόμηση φιλικών δεσμών, αλλά επίσης παρακολουθούν στενά η μια τις στρατιωτικές δυνατότητες της άλλης
Τρίτον, η Τουρκία διερευνά την απόκτηση αεροσκαφών Eurofighter Typhoon – Generation 4++, τα οποία είναι εξαιρετικά εξελιγμένα, μόλις μια βαθμίδα κάτω από το F-35.
Ένας συνδυασμός των S-400, του αυτο-εκσυγχρονισμένου στόλου F-16, των νέων F-16 Block 70 και του Eurofighter Typhoon (εάν επιτευχθεί συμφωνία), θα διασφάλιζε στην Τουρκία ότι η Ελλάδα δεν θα την ξεπεράσει τεχνολογικά.
Αυτό σε περίπτωση που αποτύχουν οι προσπάθειές της για μείωση της έντασης με την Αθήνα και επίκειται πόλεμος.
Τέλος, η Άγκυρα συνεχίζει την τάση της για σημαντικά βήματα στην εγχώρια αμυντική της βιομηχανική βάση έχοντας το δικό της μαχητικό stealth πέμπτης γενιάς, το KAAN, το οποίο αναμένεται να εισέλθει σε μαζική παραγωγή το 2030.
Η Τουρκία έχει επίσης αναδειχθεί ως μια σημαντική δύναμη drone με την ανάπτυξη μη επανδρωμένων εναέριων οχημάτων μάχης (UCAV) όπως τα Bayraktar TB-2, TB-3, Anka, Anka-3, το Kizilelma UCAV και μια μεγάλη ποικιλία drones kamikaze, βαλλιστικούς πύραυλους αέρος-αέρος, αέρος-εδάφους και εδάφους-εδάφους.
Αυτά αναπτύσσονται από εγχώριες τουρκικές αμυντικές εταιρείες όπως η Baykar, η Aselsan, η Roketsan και η Tubitak-Sage. Για παράδειγμα, η υποανάπτυκτη πλατφόρμα Siper SAM έχει προβληθεί ως όπλο συγκρίσιμο με το S-400. Ο διευθύνων σύμβουλος της Aselsan, Χαλούκ Γκοργκούν, είχε υποστηρίξει ότι η Τουρκία «δεν θα χρειαζόταν πλέον» τους S-400 μετά τη λειτουργία του Siper.
Σχέσεις Ρωσίας-Τουρκίας – Ο παράγοντας «Χ».
Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει επίσης ότι η ανάπτυξη του KAAN ή του Siper εγγυάται αυτόματα ότι η Τουρκία θα μεταφέρει τους S-400 στην Ουκρανία, καθώς αυτό θα διακινδύνευε τις σχέσεις της με τη Μόσχα.
Οι EurAsian Times είχαν σημειώσει προηγουμένως πώς η Μόσχα διέθετε σημαντικές οικονομικές μοχλεύσεις που θα μπορούσαν να βλάψουν σημαντικά την τουρκική οικονομία, περιορίζοντας την ροή των Ρώσων τουριστών στη διάσημη περιοχή της Αττάλειας, μειώνοντας τις εισαγωγές φρούτων από την Τουρκία και δημιουργώντας θέματα στην κατασκευή του πολιτικού πυρηνικού σταθμού Akkuyu από τη Rosatom.
Η Τουρκία και η Ρωσία βρίσκονται σε αντίθετες πλευρές στις συγκρούσεις στον Νότιο Καύκασο (Αρμενία-Αζερμπαϊτζάν), στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας και της Λιβύης και στην Ουκρανία.
Ταυτόχρονα όμως, οι δύο χώρες συνήψαν επίσημες συμφωνίες όπως η τετραμερής Πρωτοβουλία για τη Μαύρη Θάλασσα με τη Ρωσία, την Ουκρανία, τα Ηνωμένα Έθνη (ΟΗΕ) και την Τουρκία."
Σύμπλευση Ερντογάν-Πούτιν
Από τα παραπάνω συμπεραίνουμε ότι η Τουρκία πιθανότατα δεν θα επανέλθει στο πρόγραμμα των F-35, αφού αυτό θα σημαίνει ολοκληρωτική εξάρτηση της Τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας από τις ΗΠΑ, με μεγάλες επιπτώσεις στην εξωτερική πολιτική των γειτόνων σε σχέση με τα θέλω της Ουάσιγκτον.
Ο Ερντογάν έχει διέξοδο στην απόκτηση των μαχητικών F-35 από την Ελλάδα, με ένα συνδυασμό των S-400, του αυτο-εκσυγχρονισμένου στόλου F-16, των νέων F-16 Block -70 και του Eurofighter Typhoon που κινείται για να αποκτήσει.
Σε καμία πάντως περίπτωση δεν πρόκειται ο Ερντογάν να στείλει τους S-400 στην Ουκρανία, αφού αυτό θα ήταν ασυγχώρητο από τον Πούτιν, με τον οποίο ο Τούρκος Πρόεδρος συμπλέει και συνενοείται παρά τις όποιες διαφωνίες τους στο Νότιο Καύκασο (Αρμενία-Αζερμπαϊτζάν), στην Συρία, τη Λιβύη και στην Ουκρανία.
