Μπορεί η Ελλάδα να φημίζεται για τις ειδυλλιακές της ακτές, ωστόσο η πραγματικότητα σε ορισμένες (ελάχιστες κατ' αναλογία) περιπτώσεις απέχει αρκετά από τις «καρτποσταλικές» εικόνες. Η καθαριότητα των ελληνικών παραλιών ποικίλλει σημαντικά και, σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, κάποιες ακτές βρίσκονται σε ανησυχητική κατάσταση εξαιτίας της έντονης ρύπανσης.
Σύμφωνα με τα ευρήματα του προγράμματος «Υιοθέτησε μια παραλία» της WWF Ελλάς, το πρόβλημα της ρύπανσης παραμένει έντονο, με χιλιάδες αντικείμενα να εντοπίζονται κάθε χρόνο στις ακτές. Από τον Μάρτιο του 2021 μέχρι τον Απρίλιο του 2024, σε 192 παραλίες που παρακολουθούνταν συστηματικά, καταγράφηκαν σχεδόν 300.000 απορρίμματα.
Τα πιο συχνά ευρήματα; Αποτσίγαρα, μικρά κομμάτια πλαστικού, πλαστικά καπάκια, καλαμάκια και φελιζόλ. Ενδεικτικά, κατά μέσο όρο, σε κάθε παραλία που εξετάστηκε, ανά 100 μέτρα ακτογραμμής καταγράφονται 429 αποτσίγαρα, 159 κομμάτια πλαστικών, 117 καπάκια, 99 καλαμάκια, με δεκάδες ακόμα αντικείμενα να συμπληρώνουν την εικόνα μιας συστηματικά επιβαρυμένης ακτογραμμής.
Ποιες παραλίες βρίσκονται στη χειρότερη θέση
Ανάμεσα στις πιο επιβαρυμένες περιοχές, σύμφωνα με WWF Ελλάς, συγκαταλέγονται η παραλία Ερωτοσπηλιά στο Πόρτο Ράφτη, η Βαγιωνιά στον Πόρο, οι Απολλώνιες Ακτές στη Βούλα, καθώς και η παραλία Καλαμακίου. Πρόκειται για περιοχές που ξεπέρασαν τα ανώτατα επιτρεπτά όρια ρύπανσης με βάση τα καταγεγραμμένα αντικείμενα ανά 100 μέτρα παραλίας.
Στον αντίποδα, υπάρχουν και παραλίες που παρουσιάζουν ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα απορριμμάτων. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται η παραλία «Του Ψηλού το Ρούμα» στα Σφακιά, η παραλία Παληού στην Καβάλα, τα Στεγνά στη Ρόδο, το Καραβοστάσι στην Πέρδικα Θεσπρωτίας και η Ρακοποτάμου στον Αγιόκαμπο Λάρισας.
Το παράδειγμα της Κρήτης: Από παράδεισος, χωματερή
Παρά τη γενικότερη εικόνα που έχει το νησί της Κρήτης ως προορισμός με εξαιρετικές παραλίες, η πραγματικότητα σε ελάχιστες περιπτώσεις είναι διαφορετική. Η παραλία του Ανάλουκα, στον νομό Λασιθίου, αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα. Εκεί, ο μεγάλος όγκος απορριμμάτων -κυρίως πλαστικά που μεταφέρονται από ρεύματα και ανέμους- είχε μετατρέψει το 2018 την παραλία από φυσικό καταφύγιο σε τόπο εγκατάλειψης.
Εκείνη τη χρονιά, η συγκεκριμένη ακτή είχε απασχολήσει τις περιβαλλοντικές οργανώσεις ως μία από τις πιο επιβαρυμένες της χώρας. Παρά τις κατά καιρούς πρωτοβουλίες καθαρισμού, το πρόβλημα παρέμενε, θέτοντας σε κίνδυνο όχι μόνο το οικοσύστημα, αλλά και την ίδια την τουριστική εικόνα της περιοχής.
Η ευθύνη περνά (και) στους πολίτες
Το πρόγραμμα της WWF «Υιοθέτησε μια παραλία» βασίζεται στη συμμετοχή πολιτών, οι οποίοι εκπαιδεύονται ώστε να συλλέγουν και να καταγράφουν συστηματικά απορρίμματα. Μέχρι σήμερα, έχουν συμμετάσχει 173 ομάδες εθελοντών, που έχουν οργανώσει περισσότερες από περισσότερες από 500 δράσεις καθαρισμού σε όλη την Ελλάδα.
