Μια δημοφιλής ιστορία του Discover Magazine από το 2007 έθεσε τη δυνατότητα χρήσης βλαστικών κυττάρων για την παραγωγή ανθρώπινου σπέρματος. Πού βρίσκεται όμως σήμερα η επιστήμη της αναπαραγωγής μέσω βλαστικών κυττάρων;
Συγκεκριμένα, το 2007, μια ομάδα ερευνητών ανέφερε μια εντυπωσιακή ανακάλυψη: Είχαν δημιουργήσει κύτταρα που μοιάζουν με σπέρμα από βλαστοκύτταρα που λαμβάνονται από το μυελό των ανδρών. Ωστόσο, δύο χρόνια αργότερα, η μελέτη ανακλήθηκε λόγω κατηγοριών λογοκλοπής. Δεκατρία χρόνια αργότερα, η ικανότητα δημιουργίας λειτουργικού ανθρώπινου σπέρματος από βλαστικά κύτταρα παραμένει αόριστη.
Οι επιστήμονες προσπαθούν να καταλάβουν πώς να δημιουργήσουν λειτουργικούς ανθρώπινους γαμέτες - ωάρια και σπέρμα - από βλαστικά κύτταρα για 20 ή 30 χρόνια, λέει ο Vittorio Sebastiano, βιολόγος βλαστοκυττάρων στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, του οποίου η έρευνα επικεντρώνεται στην αναπαραγωγική βιολογία. Κάτι τέτοιο θα βοηθούσε τους ανθρώπους που αγωνίζονται με τη στειρότητα να αποκτήσουν παιδιά και θα βοηθούσε τους επιστήμονες να ξεκλειδώσουν τα μυστικά της ανθρώπινης ανάπτυξης. Από το 2007, οι επιστήμονες έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο σε αυτό το μέτωπο, δημιουργώντας υγιή μικρά ποντικιών από γαμέτες που παράγονται από βλαστικά κύτταρα και ακόμη και ανώριμα ανθρώπινα ωάρια. Ωστόσο, υπάρχει ακόμη ένας μακρύς δρόμος πριν οι επιστήμονες μπορέσουν να μετατρέψουν το δέρμα ή το μυελό των οστών σε μωρά.
«Προσπαθούμε να βρούμε πραγματικά τρόπους αποτελεσματικής, δυναμικής παραγωγής γεννητικών κυττάρων που μπορούν, βραχυπρόθεσμα, να χρησιμοποιηθούν για την κατανόηση της βιολογίας αυτών των εννοιών, αλλά μακροπρόθεσμα θα ήταν ικανές να αποκαταστήσουν τη γονιμότητα», λέει.
Όταν το πρώτο μωρό που γεννήθηκε μέσω γονιμοποίησης in vitro (IVF) γεννήθηκε το 1978, ήταν ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός για την αναπαραγωγική επιστήμη και πρόδρομος για την έρευνα των βλαστικών κυττάρων που διεξήγαγε ο Sebastiano και άλλοι σήμερα. Αλλά η εξωσωματική γονιμοποίηση δεν είναι επιλογή για κάθε άτομο ή ζευγάρι που προσπαθεί να αποκτήσει βιολογικό παιδί, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που γεννιούνται χωρίς γαμέτες ή που λαμβάνουν επιθετικές θεραπείες για καρκίνο σε νεαρή ηλικία. Αυτή η επιστημονική τεχνική θα προσφέρει σε αυτά τα άτομα μια νέα εικόνα στην αναπαραγωγή.
Το επόμενο σημαντικό βήμα ήρθε στη δεκαετία του 2000, με τη δημιουργία επαγόμενων πολυδύναμων βλαστοκυττάρων (iPSCs).
Το 2018, η ίδια ομάδα Ιαπώνων επιστημόνων έκανε μια άλλη σημαντική ανακάλυψη. Χρησιμοποιώντας ανθρώπινα κύτταρα αίματος και την τεχνική των πολυδύναμων βλαστικών κυττάρων, κατάφεραν να παράγουν ανώριμα ανθρώπινα ωάρια.
Παρόμοιες προσπάθειες για τη δημιουργία σπέρματος δεν είναι τόσο μακριά, λέει ο Sebastiano. Αρκετές προσπάθειες με την πάροδο των ετών φέρεται να δημιουργούν κύτταρα τύπου σπέρματος, συμπεριλαμβανομένης της μελέτης του μυελού του 2007.
