Μια εξέλιξη που είχε συζητηθεί εδώ και μήνες φαίνεται πως πήρε επίσημη μορφή στις Βρυξέλλες, στο περιθώριο του Συμβουλίου Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων. Η συνάντηση του υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου Θάνου Πλεύρη με τον Γερμανό ομόλογό του χαρακτηρίστηκε από στενούς κύκλους ως καθοριστική, καθώς σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες οι δύο πλευρές συμφώνησαν στη διαγραφή όλων των εκκρεμών υποθέσεων του παρελθόντος. Πρόκειται για μια συμφωνία που δεν είχε παρουσιαστεί επίσημα μέχρι τώρα και η οποία ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στην ευρωπαϊκή συζήτηση γύρω από το μεταναστευτικό.
Σύμφωνα με πληροφορίες από τον Γ. Χατζηδοπαυλάκη, η ελληνική πλευρά είχε επανειλημμένα τονίσει ότι ο βασικός στόχος για την εκκίνηση του νέου Ευρωπαϊκού Συμφώνου Μετανάστευσης είναι να υπάρξει καθαρό μητρώο, χωρίς παλιά βάρη και εκκρεμείς υποθέσεις. Ο Θάνος Πλεύρης είχε καταστήσει ξεκάθαρο πως οποιαδήποτε συζήτηση για την εφαρμογή του νέου πλαισίου θα πρέπει να ξεκινήσει από μηδενική βάση. Με αυτή την επιχειρηματολογία προσήλθε στη συνάντηση με τον Γερμανό υπουργό, που φαίνεται ότι αντιμετώπισε με κατανόηση τις ελληνικές θέσεις.
Η σημασία του PACT για την ελληνική πλευρά
Η Ελλάδα επιδιώκει την έναρξη του νέου Συμφώνου για τη Μετανάστευση τον Ιούνιο του 2026 με το σύνολο των υποθέσεων τακτοποιημένο. Η προτεραιότητα αυτή αφορά κυρίως τους φακέλους που σχετίζονται με τον Κανονισμό του Δουβλίνου, όπου επί σειρά ετών η χώρα όφειλε να παραλάβει αιτούντες άσυλο που είχαν περάσει από την ελληνική επικράτεια και στη συνέχεια είχαν μεταφερθεί σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Οι εκκρεμότητες αυτές δημιούργησαν σημαντικές καθυστερήσεις και πίεση στο σύστημα ασύλου, γεγονός που η Αθήνα θέλει να αφήσει οριστικά πίσω της.
Ο Θάνος Πλεύρης φαίνεται πως εξήγησε αναλυτικά τη θέση της Ελλάδας στον Γερμανό συνομιλητή του, ο οποίος αναγνώρισε ότι το βάρος που κουβαλούν τα κράτη πρώτης γραμμής είναι ιδιαίτερα υψηλό. Μέσα από αυτή τη συναντίληψη διαμορφώθηκε το έδαφος για τη συμφωνία που αφορά τη διαγραφή όλων των παλαιών εκκρεμών υποθέσεων μεταξύ των δύο χωρών.
Τι περιλαμβάνουν οι εκκρεμείς υποθέσεις που διαγράφονται
Σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες, πρόκειται για φακέλους οι οποίοι, υπό τον ισχύοντα Κανονισμό Δουβλίνο, όριζαν ότι η Ελλάδα θα έπρεπε να δεχτεί πίσω στην επικράτειά της πολίτες τρίτων χωρών για να εξετάσει εκ νέου τα αιτήματα ασύλου τους. Αυτές οι υποθέσεις παρέμεναν ανοιχτές επί σειρά ετών, επιβαρύνοντας τόσο τις ελληνικές όσο και τις γερμανικές υπηρεσίες.
Μετά τη συμφωνία, οι παλιοί αυτοί φάκελοι παύουν να αποτελούν υποχρέωση για την Ελλάδα. Η εξέλιξη αυτή χαρακτηρίζεται από κυβερνητικές πηγές ως ουσιαστική μορφή ευρωπαϊκής αλληλεγγύης, αφού αναγνωρίζει την πολυετή πίεση που αντιμετώπισε η χώρα μας στις μεταναστευτικές ροές.
Αμοιβαία αναγνώριση πίεσης Ελλάδας και Γερμανίας
Η Ελλάδα από την πλευρά της αναγνωρίζει ότι και η Γερμανία βρέθηκε τα προηγούμενα χρόνια αντιμέτωπη με αυξημένες δευτερογενείς ροές μεταναστών. Αυτή η κοινή εμπειρία φαίνεται πως συνέβαλε στην οικοδόμηση μιας πιο στενής συνεργασίας και στην κατανόηση της ανάγκης για εκκαθάριση των εκκρεμοτήτων. Το μήνυμα που εκπέμπεται είναι ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζεται πρακτικές λύσεις και όχι μεταφορά ευθυνών από κράτος σε κράτος.
Η συμφωνία ανάμεσα σε Ελλάδα και Γερμανία αντιμετωπίζεται ως πρόκριμα για αντίστοιχες κινήσεις με άλλες χώρες της Ένωσης, οι οποίες στηρίζουν τις ελληνικές θέσεις στο πλαίσιο του νέου Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο. Η διπλωματική αυτή κίνηση μπορεί να φέρει την Ελλάδα σε καλύτερη θέση ενόψει των τελικών διαπραγματεύσεων.
Τι σηματοδοτεί αυτή η εξέλιξη για την επόμενη ημέρα
Η διαγραφή των παλαιών εκκρεμών υποθέσεων δεν αποτελεί μόνο τεχνική διευθέτηση. Είναι ένα βήμα που επιτρέπει στην Ελλάδα να εφαρμόσει το νέο ευρωπαϊκό πλαίσιο χωρίς να βρίσκεται υπό το βάρος παλαιότερων φακέλων. Παράλληλα ενισχύει τη θέση της χώρας στις συζητήσεις με τα υπόλοιπα κράτη μέλη και διευκολύνει μια πιο ισορροπημένη ευρωπαϊκή προσέγγιση.
Το επόμενο διάστημα αναμένεται να φέρει νέες επαφές και ενδεχομένως αντίστοιχες συμφωνίες και με άλλα κράτη της ΕΕ. Η ελληνική πλευρά υποστηρίζει ότι η επιτυχής εφαρμογή του νέου Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο προϋποθέτει καθαρό μητρώο και ουσιαστική ευρωπαϊκή στήριξη προς τα κράτη πρώτης γραμμής. Η συμφωνία με τη Γερμανία λειτουργεί ως παράδειγμα αυτής της κατεύθυνσης.
