Επένδυσαν σε ένα όνειρο, γέμισαν τις βουνοκορφές με γιγάντιες ανεμογεννήτριες και σκόρπισαν πολύτιμη αγροτική γη με φωτοβολταϊκά πάρκα. Όλα στο όνομα της ενεργειακής αυτάρκειας και της «πράσινης» μετάβασης. Ωστόσο, η σκληρή πραγματικότητα έρχεται να καταρρίψει αυτή την ψευδαίσθηση με τον πιο δραματικό τρόπο.
Η Ελλάδα, αντί να θριαμβεύσει, βρίσκεται σήμερα μεταξύ των χωρών της ΕΕ που διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο για μπλακ άουτ! Αυτή η ολέθρια κατάσταση είναι άμεσο αποτέλεσμα της υπερπαραγωγής ΑΠΕ, χωρίς τα απαραίτητα συστήματα αποθήκευσης της ενέργειας.
Η προειδοποίηση του ευρωπαϊκού διαχειριστή
Ο Ευρωπαϊκός Διαχειριστής Ηλεκτρικού Συστήματος, ENTSO-E, χτυπάει τον κώδωνα του κινδύνου, προβλέποντας ότι τα περιστατικά όπου η παραγωγή θα ξεπερνά κατά πολύ τη ζήτηση θα γίνουν συνηθισμένο φαινόμενο στην Ευρώπη. Στο στόχαστρο μπαίνουν χώρες με υψηλή διείσδυση ΑΠΕ, όπως η Ελλάδα, η Γερμανία, η Ισπανία, η Ολλανδία, το Βέλγιο και η Πολωνία.
Για τη χώρα μας, οι προβλέψεις είναι δυσοίωνες, υπολογίζεται ότι έως το 2030, η εγκατεστημένη ισχύς ΑΠΕ θα είναι δεκαπλάσια από το ελάχιστο φορτίο που θα χρειάζεται το σύστημα!
Το Παράδοξο της «Πράσινης» Σπατάλης
Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Σημαίνει χάος και αναγκαστικές περικοπές της παραγωγής.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της 14ης Απριλίου 2024, όταν το μεσημέρι οι τιμές στην αγορά ήταν μηδενικές ή αρνητικές. Παρά το γεγονός αυτό, η αγορά ήταν γεμάτη πλεόνασμα παραγωγής 2 GW, το οποίο οι διαχειριστές (ΑΔΜΗΕ και ΔΕΔΔΗΕ) αναγκάστηκαν να διαχειριστούν με δραστικό τρόπο. Για να μην καταρρεύσει το δίκτυο, υποχρεώθηκαν να βγάλουν από το σύστημα 2 GW «πράσινης» ενέργειας – μια θλιβερή σπατάλη.
Αυτά τα προβλήματα γίνονται όλο και πιο συχνά κατά την άνοιξη και το φθινόπωρο, περιόδους κατά τις οποίες η ζήτηση για θέρμανση ή ψύξη υποχωρεί δραματικά.
Το τραγικό μέγεθος της σπατάλης αποκαλύπτεται από τα στοιχεία: κατά το 9μηνο του 2025, οι περικοπές της πράσινης ενέργειας έφτασαν τις 1.789 GWh! Μόνο τον Σεπτέμβριο, το μέγεθος των περικοπών έφτασε τις 169 GWh, ποσότητα που ισοδυναμεί με το 6,4% της συνολικής παραγωγής ΑΠΕ.
Κινούμαστε με ρυθμούς χελώνας
Είναι πλέον επιτακτική ανάγκη να προχωρήσει η εγκατάσταση συστημάτων αποθήκευσης και η λειτουργία ευέλικτων μονάδων παραγωγής που μπορούν να προσαρμόζονται άμεσα στις ανάγκες.
Ωστόσο, η Ελλάδα, η χώρα που έτρεξε να γεμίσει το τοπίο με ανεμογεννήτριες, κινείται με ρυθμούς χελώνας στην κρίσιμη αυτή κατεύθυνση. Το αποτέλεσμα είναι η απειλή του μπλακ άουτ να κρέμεται σαν Δαμόκλειος σπάθη πάνω από το σύστημα.
