Στο φουλ δουλεύουν οι μηχανές στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης και στις τράπεζες, με κοινό στόχο την πλήρη αξιοποίηση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάπτυξης και την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου.
Σύμφωνα με το capital.gr, οι τράπεζες καλούνται να αξιολογήσουν και να χρηματοδοτήσουν 170 κατηγορίες επενδυτικών σχεδίων και περισσότερα από 1.000 έργα και το Δημόσιο να προχωρήσει σε περίπου 400 διαγωνισμούς, προκειμένου να αξιοποιηθούν τα κονδύλια και οι μεταρρυθμίσεις μέσα από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Το ζήτημα της επιλεξιμότητας και της χρηματοδότησης όσο το δυνατόν περισσότερων επιχειρήσεων και επενδυτικών σχεδίων ετέθη για ακόμη μια φορά στο τραπέζι κατά τις τελευταίες συναντήσεις τραπεζών και Υπουργείου Οικονομικών. Οι τράπεζες ανέφεραν ότι, από τα στοιχεία της υφιστάμενης και δυνητικής πελατείας, τα τραπεζικά κριτήρια χρηματοδότησης και τα κριτήρια του Ταμείου Ανάκαμψης, δεν μπορεί να αφορούν περισσότερες από 20.000 ή το πολύ 30.000 επιχειρήσεις στην Ελλάδα.
Ο αριθμός αυτός κρίθηκε μικρός σχετικά με το μέγεθος των κονδυλίων από το Ταμείο Ανάκαμψης και του στόχου για αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της ελληνικής οικονομίας και επιχειρηματικότητας. Συμφωνήθηκε ότι θα πρέπει να αναζητηθούν τρόποι για πλατύτερη διάχυση της χρηματοδότησης, χωρίς αυτό να σημαίνει αύξηση κινδύνου για το χρηματοπιστωτικό σύστημα ή απορρίψεις σχεδίων από το Ταμείο. Επίσης, η κυβέρνηση εξετάζει το σχεδιασμό μητρώου δανειοδοτήσεων, με στόχο την αποτελεσματικότερη βελτίωση των κριτηρίων χρηματοδότησης. Ωστόσο, αυτό δεν μπορεί από τεχνικής και νομικής άποψης να λειτουργήσει άμεσα.
Το σχέδιο
Έτσι, άμεσα, το σχέδιο τραπεζών-κυβέρνησης προβλέπει:
- Πρώτον, πιο λεπτομερή αναζήτηση βιώσιμων επιχειρήσεων που μπορούν να χρηματοδοτηθούν στις κατηγορίες που προβλέπει το Ταμείο Ανάκαμψης και στο πλαίσιο των μεταρρυθμίσεων της ελληνικής κυβέρνησης. Δηλαδή, βαθύτερο και λεπτομερέστερο screening της πελατείας των τραπεζών φτάνοντας μέχρι, λ.χ., και τις νεοφυείς επιχειρήσεις με καινοτόμα πλάνα τεχνολογίας, εντάσεως γνώσης και εξωστρέφειας (ανταγωνιστικότητα).
- Δεύτερον, χρηματοδότηση καινοτόμων σχεδίων. Δηλαδή, η αξιολόγηση να μην περιορίζεται μόνο ανά επιχείρηση, αλλά και ανά business plan. Για παράδειγμα, μία μικρή και νέα επιχείρηση μπορεί να μην πληροί τυπικά όλα τα τραπεζικά κριτήρια χρηματοδότησης (μέγεθος, έτη λειτουργίας, κερδοφορία, κλπ.), αλλά να παρουσιάζει ένα βιώσιμο και κερδοφόρο επιχειρησιακό σχέδιο και επενδυτικό πλάνο. Οι τράπεζες θα πρέπει να εντάξουν και αυτές στις δυνητικά επιλέξιμες επιχειρήσεις.
- Τρίτον, χρηματοδότηση και με κοινωνικό αποτύπωμα. Τα κριτήρια χρηματοδότησης, πέραν των τραπεζικών, δεν θα πρέπει να αποκλίνουν από τις τρεις βασικές αρχές του Ταμείου Ανάκαμψης. Πέραν των περιβαλλοντικών κριτηρίων, οι αρχές του Ταμείου (ESG) περιλαμβάνουν και εκείνες με κοινωνικό αποτύπωμα, ενισχύουν τη διαφάνεια και τη λογοδοσία. Στο κοινωνικό αποτύπωμα μπορεί να ανήκουν επιχειρήσεις που, αν χρηματοδοτηθούν, θα μειώσουν την ανεργία σε μια περιοχή, θα προσφέρουν εκπαιδευτικά προγράμματα ή θα αυξήσουν το κατά κεφαλήν εισόδημα. Στο κομμάτι του εταιρικού μετασχηματισμού θα πρέπει να προστεθούν, λόγου χάρη, χρηματοδοτήσεις για μεγέθυνση επιχειρήσεων, για υιοθέτηση των κανόνων εταιρικής διακυβέρνησης στην εταιρική κουλτούρα, κ.ά.
- Τέταρτον, δημιουργία μητρώου δανειοδοτήσεων ώστε να παραχθούν συμπεράσματα για το ποιες επιχειρήσεις χρηματοδοτούνται και γιατί, αλλά και ποιες όχι και γιατί. Τα συμπεράσματα αυτά θα βοηθήσουν όλο το σύστημα να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα και τα κριτήρια χρηματοδότησης. Το μητρώο αυτό θα απαιτήσει χρόνο διότι θα πρέπει να ξεπεραστούν αρκετά τεχνικά αλλά και νομικά θέματα. Ωστόσο, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης έκανε σαφές ότι πρόκειται να προχωρήσει σε αυτό το σύστημα.
Ήδη, οι τράπεζες έχουν δημιουργήσει εσωτερικά συστήματα για την αξιολόγηση, συμβουλευτική και χρηματοδότηση επιχειρήσεων και επενδυτικών σχεδίων που εμπίπτουν στις κατηγορίες του Ταμείου Ανάκαμψης. Η κυβέρνηση τούς ανέθεσε την αξιολόγηση και τη χρηματοδότηση των σχεδίων διότι οι τράπεζες είναι αυτές που γνωρίζουν καλύτερα από κάθε άλλον την πελατεία τους, ενώ έχουν την απαραίτητη εμπειρία και τεχνογνωσία, αλλά και το όφελος (κερδοφορία) από την αύξηση των χρηματοδοτήσεων.
Δηλαδή, οι τράπεζες επιλέχθηκαν για ταχύτητα και αποτελεσματικότητα, καθώς και περιορισμό της γραφειοκρατίας. Από την άλλη πλευρά, το χρηματοπιστωτικό σύστημα θα πρέπει να αναλάβει τα αντίστοιχα ρίσκα για μεγαλύτερη κερδοφορία που θα έρθει μέσα από την ανάπτυξη και τα οργανικά δάνεια.
Στις συναντήσεις, η πλευρά της κυβέρνησης σημείωσε ότι με τον Ηρακλή, αλλά και μία μεγάλη σειρά μεταρρυθμίσεων, όπως ο νέος νόμος για το ΤΧΣ, ο νέος πτωχευτικός και άλλες που προωθούνται, στοχεύει στη μείωση του συστημικού κινδύνου, στον περιορισμό του κόστους κεφαλαίου, στην εύκολη και φθηνή άντληση κεφαλαίων από τις διεθνείς αγορές και στη διαφάνεια.
Οι τράπεζες δήλωσαν "παρούσες" σε όλη αυτή την προσπάθεια και παρουσίασαν τα επικαιροποιημένα στρατηγικά σχέδια που κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση, δηλαδή στη σωστή αξιοποίηση της ευκαιρίας του Ταμείου Ανάκαμψης, τη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας και στην επένδυση των κεφαλαίων τους στη βιώσιμη ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας.
