Την τελευταία εβδομάδα σημειώθηκε μια αναταραχή μεγάλων συμφωνιών συνεργασίας, μεταξύ άλλων στον τομέα της ενέργειας, της ασφάλειας και της επιμελητείας, μεταξύ διαφόρων μεταθέσεων του Ιράν, του Ιράκ, της Ρωσίας και της Κίνας. Τα βασικά στοιχεία αποτελούν σημαντικό μέρος της νέας παγκόσμιας αγοράς πετρελαίου και θα έχουν άμεσες συνέπειες για τις ροές πετρελαίου και φυσικού αερίου σε όλο τον κόσμο και την τιμολόγησή τους.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Πιο ισχυρή! Η Ρωσία επαναφέρει το καταδρομικό “Admiral Nakhimov” οπλισμένο με 478 πυραύλους! Ισχυροποιείται ο Στόλος της Βαλτικής
Όπως εξηγεί ο ειδικός στα οικονομικά Simon Watkins σε άρθρο του στο OilPrice.com, αυτό που θέλει η Κίνα, είναι να μετατρέψει τη Μέση Ανατολή σε ένα μεγάλο πρατήριο πετρελαίου και φυσικού αερίου μέσω του οποίου μπορεί να τροφοδοτήσει την οικονομική της ανάπτυξη για να ξεπεράσει τις ΗΠΑ ως την νούμερο ένα υπερδύναμη μέχρι το 2030.
Τα τρία μεγαλύτερα αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου στην περιοχή ανήκουν στο Ιράν. Για τη Ρωσία, η οποία έχει ήδη πολύ πετρέλαιο και φυσικό αέριο –στην οποία η Κίνα έχει ήδη σημαντικό έλεγχο– οι στόχοι στη Μέση Ανατολή είναι πιο διαφορετικοί. Ένας στόχος είναι να συνεχίσει να ασκεί επιρροή σε πολλές χώρες που θεωρεί ότι είναι βασικές για τη διατήρηση μέρους της κυριαρχίας της στα κράτη της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Ένα άλλο, πιο πρόσφατο, είναι να χρησιμοποιήσει αυτή την επιρροή για να ενισχύσει τη θέση της ως αξιόλογος εταίρος της Κίνας. Όσο για τις άλλες χώρες –το Ιράν και το Ιράκ, και τώρα επίσης πιο ξεκάθαρα, τη Σαουδική Αραβία– βρίσκονται σε αυτή τη νέα παγκόσμια συμμαχία εν μέρει για την οικονομική και πολιτική υποστήριξη από την Κίνα (και σε μικρότερο βαθμό τη Ρωσία) και επειδή τα πολιτικά τους συστήματα είναι φυσικά πολύ πιο κοντά στα αυταρχικά καθεστώτα της Κίνας και της Ρωσίας παρά στα δημοκρατικά των ΗΠΑ και των συμμάχων τους.
Το Ιράν και το Ιράκ υπέγραψαν μια νέα σειρά συμφωνιών πετρελαίου και φυσικού αερίου τις τελευταίες δύο εβδομάδες. Το Ιράν ασκεί εδώ και πολύ καιρό τεράστια επιρροή στον γείτονά του άμεσα και έμμεσα μέσω των πολιτικών, οικονομικών και στρατιωτικών πληρεξουσίων του. Το Ιράκ ήταν πάντα προδιατεθειμένο για μια τέτοια συνεργασία στον ενεργειακό τομέα, καθώς οι δύο χώρες μοιράζονται πολλές από τις μεγαλύτερες δεξαμενές πετρελαίου τους. Αυτάές περιλαμβάνουν Αζαντεγκάν (από την πλευρά του Ιράν)/Μαζνούν (από την πλευρά του Ιράκ), Αζάρ/Μπαντρά, Γιανταβαράν/Σινμπάντ, Ναφτ Σαχρ/Ναφτ Χανά, Ντεχλοράν/Αμπού Γκουράμπ, Δυτικό Παϊντάρ/Φακά και Αρβάντ/Νότιο Αμπού Γκουράμπ. Αυτό έχει αποδειχθεί από καιρό εξαιρετικά χρήσιμο για το Ιράν για την αποφυγή κυρώσεων, καθώς το πετρέλαιο από την πλευρά αυτών των δεξαμενών μπορεί εύκολα να μετονομαστεί ως μη εγκεκριμένο ιρακινό πετρέλαιο και στη συνέχεια να αποσταλεί οπουδήποτε στον κόσμο. Έχει επίσης αποδειχθεί χρήσιμο εργαλείο για το Ιράκ μέσω του οποίου μπορεί να εκβιάσει δισεκατομμύρια δολάρια από τις ΗΠΑ υποσχόμενο να σταματήσει την εισαγωγή ιρανικής ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, μόνο για να αποκρούσει αυτές τις υποσχέσεις όταν τα χρήματα φτάσουν στους τραπεζικούς λογαριασμούς στο κέντρο της Βαγδάτης. Οι τελευταίες συμφωνίες συνεργασίας ενισχύουν περαιτέρω όλους αυτούς τους δεσμούς μεταξύ Ιράν-Ιράκ.
Ακολουθώντας τις άλλες πρόσφατες συμφωνίες συνεργασίας με στόχο να διασφαλιστεί ότι ό,τι είναι του Ιράν (συμπεριλαμβανομένου του ελέγχου των αποθεμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου του Ιράκ) είναι επίσης της Κίνας και της Ρωσίας. Πρώτη ήταν η Μόσχα, η οποία υπέγραψε 10 νέες συμφωνίες συνεργασίας με το Ιράν μόνο για τον πετρελαϊκό τομέα στις 18 Μαΐου. Στην ουσία, αθροίζονται σε μια ανανέωση και επέκταση των προηγούμενων πενταετών και 10ετών κυλιόμενων συμφωνιών μεταξύ Ρωσίας και Ιράν. Αυτά επιτρέπουν στη Ρωσία (μαζί με την Κίνα σε χωριστές συμφωνίες) να έχει τις εταιρείες της παρούσες σε οποιοδήποτε κοίτασμα πετρελαίου και φυσικού αερίου στο Ιράν επιλέξει. Επιτρέπει επίσης την ανταλλαγή των πιο πολλά υποσχόμενων στρατιωτικών αξιωματικών μεταξύ των δύο χωρών και για τη Ρωσία να έχει πλήρη πρόσβαση στα αεροδρόμια και τους θαλάσσιους λιμένες του Ιράν. Επιπλέον, επιτρέπει τη συνεχή συνεργασία σε άλλα στρατιωτικά θέματα και θέματα ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένης της ανταλλαγής πληροφοριών, εξοπλισμού και τεχνολογίας.
Ο άνθρωπος της Ρωσίας στο Ιράν - Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και συμπρόεδρος της Μόνιμης Ρωσο-Ιρανικής Επιτροπής Εμπορίου και Οικονομικής Συνεργασίας, Αλεξάντερ Νόβακ - τόνισε επίσης ότι οι δύο χώρες εργάζονται σε τραπεζικές αλληλεπιδράσεις και χρησιμοποιούν τα εθνικά τους νομίσματα σε διμερείς συναλλαγές. Περαιτέρω πρόοδος σημειώθηκε επίσης στον διάδρομο μεταφορών Βορρά-Νότου (NSTC), με αρκετές συμφωνίες να έχουν επιτευχθεί στους τομείς των σιδηροδρομικών, οδικών, θαλάσσιων και αεροπορικών μεταφορών. Η Μόσχα ενδιαφέρεται να αναπτύξει τον διάδρομο μέχρι την Ινδία και πέρα από αυτήν. Εκτός από την τόνωση του εμπορίου μεταξύ Ρωσίας και Ιράν μέσω των περιοχών της Κασπίας και του Περσικού Κόλπου, αυτές οι διαδρομές θα παρείχαν επίσης πολλές ευκαιρίες για χρήση «διπλού σκοπού» - τόσο για πολιτικούς όσο και για στρατιωτικούς - των αεροδρομίων και των θαλάσσιων λιμένων.
Πάντα προσπαθώντας να κάνει μια μεγάλη είσοδο, η Κίνα περίμενε να καταλαγιάσει η σκόνη προτού υπογράψει και αυτή νέες συμφωνίες συνεργασίας με το Ιράν στις 23 Μαΐου. Σύμφωνα με την πηγή του Ιράν με την οποία μίλησε το OilPrice.com, αυτές οι συμφωνίες απλώς κατέγραφαν ορισμένες από τις υπόλοιπες λεπτομέρειες σχετικά με τη χρηματοοικονομική, επενδυτική και ενεργειακή συνεργασία.
Στην 25ετή Συμφωνία, η Κίνα έχει εγγυημένες τιμές πετρελαίου και φυσικού αερίου από το Ιράν τουλάχιστον κατά 30% χαμηλότερες από τα σχετικά σημεία αναφοράς για την τιμολόγηση του πετρελαίου. Ωστόσο, από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, η Κίνα απαιτεί επιπλέον έκπτωση στο ιρανικό πετρέλαιο στο 30% με την οποία μπορεί επί του παρόντος να αγοράσει και ρωσικό πετρέλαιο, σύμφωνα με την πηγή του Ιράν.
«Κατά μέσο όρο, η κινεζική έκπτωση για το ιρανικό αργό πετρέλαιο στο διεθνές σημείο αναφοράς τους τελευταίους 12 μήνες ήταν περίπου 44%», είπε. «Αλλά, είναι ακόμη χειρότερο για το Ιράν, καθώς – από τις 11 Νοεμβρίου 2022 – η Κίνα πληρώνει το Ιράν σε μη μετατρέψιμο γιουάν, δηλαδή γιουάν που μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο εντός της Κίνας ή/και να δαπανηθεί για την αγορά κινεζικών προϊόντων», πρόσθεσε. «Το χειρότερο είναι ότι, ενώ το γιουάν είναι το βασικό μέσο πληρωμής, η Κίνα χρησιμοποιεί επίσης τα νομίσματα της Αγκόλα, της Ζάμπια και της Κένυας για να πληρώσει το Ιράν και η Κίνα το κάνει αυτό ως μέσο για να παρακινήσει το Ιράν να αγοράσει αγαθά από αυτές τις χώρες. Χώρες, που με τη σειρά τους, μπορούν να εξυπηρετήσουν τα δάνειά τους προς την Κίνα», κατέληξε.
