Ο υπουργός Μεταφορών των ΗΠΑ, Σον Ντάφι, ετοιμάζεται να ανακοινώσει αυτή την εβδομάδα τα φιλόδοξα σχέδιά του για την ταχεία κατασκευή ενός πυρηνικού αντιδραστήρα στην επιφάνεια της Σελήνης. Πρόκειται για την πρώτη του σημαντική πρωτοβουλία ως προσωρινός διοικητής της NASA, θέση στην οποία διορίστηκε από τον Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ τον Ιούλιο, μετά την αιφνίδια απόσυρση του διορισμού του Τζάρεντ Ισαάκμαν, εν μέσω αντιπαράθεσης με τον Ίλον Μασκ.
Η NASA είχε ήδη εξετάσει την πιθανότητα εγκατάστασης αντιδραστήρα στη Σελήνη, αλλά πλέον αναμένεται να παρουσιαστεί ένα σαφές χρονοδιάγραμμα. Σύμφωνα με έγγραφα που έχει στη διάθεσή του το Politico, η νέα οδηγία προβλέπει την εκτόξευση ενός αντιδραστήρα ισχύος 100 κιλοβάτ έως το 2030, με στόχο την υποστήριξη επανδρωμένων αποστολών και τη διασφάλιση ενεργειακής αυτάρκειας στη σεληνιακή επιφάνεια.
Η πρωτοβουλία αυτή έρχεται σε μια περίοδο που η NASA αντιμετωπίζει σημαντικές περικοπές στον προϋπολογισμό της, με τη διοίκηση Τραμπ να δίνει προτεραιότητα στις επανδρωμένες αποστολές, εις βάρος επιστημονικών προγραμμάτων. Παράλληλα, ο Ντάφι πρότεινε και την επιτάχυνση της αντικατάστασης του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, καθώς η Κίνα σχεδιάζει να εγκαταστήσει μόνιμο επανδρωμένο σταθμό σε τροχιά.
Η NASA αναμένεται να ζητήσει προτάσεις από τη βιομηχανία εντός 60 ημερών και να αναθέσει συμβάσεις σε τουλάχιστον δύο εταιρείες μέσα σε έξι μήνες. Ανώτερος αξιωματούχος της NASA, που δεν κατονομάστηκε, δήλωσε χαρακτηριστικά: «Πρόκειται για τη νίκη στον δεύτερο διαστημικό αγώνα», υπογραμμίζοντας τη γεωπολιτική σημασία του εγχειρήματος.
Ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ διόρισε τον Ντάφι ως προσωρινό διοικητή τον Ιούλιο, αφού απέσυρε ξαφνικά τον διορισμό του δισεκατομμυριούχου Τζάρεντ Ισαάκμαν εν μέσω διαμάχης με τον Μασκ.
Ο Ντάφι πρότεινε επίσης μια οδηγία για την ταχύτερη αντικατάσταση του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, ένας άλλος στόχος της NASA.
Οι δύο κινήσεις θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην επιτάχυνση των προσπαθειών των ΗΠΑ να φτάσουν στη Σελήνη και τον Άρη – ένας στόχος που επιδιώκει επίσης η Κίνα.
Τα σχέδια αυτά ευθυγραμμίζονται με τα σχέδια της κυβέρνησης Τραμπ η οποία στοχεύει στις επανδρωμένες διαστημικές πτήσεις.
Ο Λευκός Οίκος έχει προτείνει έναν προϋπολογισμό που θα αυξήσει τα κεφάλαια για επανδρωμένες διαστημικές πτήσεις για το 2026, ακόμη και αν αυτό προϋποθέτει σημαντικές περικοπές σε άλλα προγράμματα – συμπεριλαμβανομένης μιας περικοπής σχεδόν 50% για επιστημονικές αποστολές.
Η οδηγία για τον αντιδραστήρα διατάσσει τον οργανισμό να ζητήσει προτάσεις από τη βιομηχανία για την εκτόξευση ενός πυρηνικού αντιδραστήρα 100 κιλοβάτ έως το 2030, μια βασική παράμετρος για την επιστροφή των αστροναυτών στην επιφάνεια της Σελήνης.
Η NASA είχε χρηματοδοτήσει προηγουμένως την έρευνα για έναν αντιδραστήρα 40 κιλοβάτ για χρήση στη Σελήνη, σχεδιάζοντας να είναι έτοιμος για εκτόξευση στις αρχές της δεκαετίας του 2030.
Η πρώτη χώρα που θα διαθέτει αντιδραστήρα θα μπορούσε να «κηρύξει μια ζώνη αποκλεισμού που θα εμπόδιζε σημαντικά τις Ηνωμένες Πολιτείες», αναφέρει η οδηγία, ένα σημάδι της ανησυχίας του οργανισμού για ένα κοινό έργο που έχουν ξεκινήσει η Κίνα και η Ρωσία.
Η οδηγία διατάζει επίσης τη NASA να ορίσει έναν επικεφαλής για την προσπάθεια και να λάβει τη συμβολή της βιομηχανίας εντός 60 ημερών.
Ο οργανισμός αναζητά εταιρείες ικανές να εκτοξεύσουν έναν αντιδραστήρα έως το 2030, καθώς τότε περίπου η Κίνα σκοπεύει να προσγειώσει τον πρώτο της αστροναύτη στη Σελήνη.
Η πυρηνική αυτή πρωτοβουλία σημαίνει ότι η NASA θα συνεχίσει να συμμετέχει στην πυρηνική ανάπτυξη, ακόμη και μετά την πρόσφατη ακύρωση από το Πεντάγωνο ενός κοινού προγράμματος για πυρηνοκίνητες μηχανές πυραύλων.
«Ενώ ο προϋπολογισμός δεν έδωσε προτεραιότητα στην πυρηνική πρόωση, αυτό δεν συνέβη επειδή η πυρηνική πρόωση θεωρείται ως μια μη αξιόλογη τεχνολογία», δήλωσε ο αξιωματούχος της NASA.
Οι αξιωματούχοι ελπίζουν να εγκαταστήσουν έναν νέο σταθμό στο διάστημα έως το 2030. Διαφορετικά, μόνο η Κίνα θα είχε έναν μόνιμα επανδρωμένο διαστημικό σταθμό σε τροχιά.
Αρκετές εταιρείες έχουν αναλάβει δράση για να καλύψουν τη ζήτηση για τον διαστημικό σταθμό, συμπεριλαμβανομένων των Axiom Space, Vast και Blue Origin.
Ωστόσο, οι νομοθέτες έχουν εκφράσει ανησυχία τους τελευταίους μήνες ότι ο οργανισμός δεν κινείται αρκετά γρήγορα για να τους παράσχει τα κεφάλαια που χρειάζονται.
