Ο αμερικανικός στρατός με επιτυχία δοκίμασε ένα πρωτότυπο υπερηχητικού πυραύλου στις 4 Μαΐου, την έκδοση του Hypersonic Air-Beathing Weapon Concept (HAWC) της Lockheed Martin, η οποία μπορεί να ταξιδεύει γρηγορότερα από 5 μαχ (πέντε φορές την ταχύτητα του ήχου). Ο πύραυλος φτάνει υψόμετρα μεγαλύτερα των 20 χιλιομέτρων, ενώ διαθέτει βεληνεκές 555 χιλιομέτρων.
Αυτήν ήταν η δεύτερη επιτυχής δοκιμαστική πτήση του προγράμματος HAWC της αμυντικής υπηρεσίας εξελιγμένων προγραμμάτων έρευνας (DARPA) των ΗΠΑ.
Οι ΗΠΑ επιτυχώς δοκίμασαν τον πρώτο πύραυλο στα μέσα Μαρτίου, αλλά διατήρησαν το συμβάν μυστικό για δύο εβδομάδες για να αποφύγουν την κλιμάκωση των εντάσεων με την Ρωσία, όσο ο πρόεδρος Μπάιντεν σκοπεύονταν να ταξιδέψει στην Ευρώπη.
Ο HAWC, ο οποίος εκτοξεύτηκε από ένα βομβαρδιστικό Β-52 σε δυτική ακτή της Αμερικής, ήταν η πρώτη επιτυχής δοκιμή της Lockheed Martin έκδοσης του συστήματος. Ένας προωθητικός κινητήρας επιτάχυνε τον πύραυλο σε υψηλή ταχύτητα, ενώ μετά ο αυλοαεριωθητήρας (scramjet) πυροδοτήθηκε και προώθησε τον πύραυλο σε υπερηχητικές ταχύτητες μεγαλύτερες των 5 μαχ.
Μετά την τελευταία δοκιμή στις 4 Μαΐου, ο Andrew Knoedler, ο υπεύθυνος του προγράμματος HAWC στη DARPA είπε, "Αυτή η δοκιμαστική πτήση του HAWC της Lockheed επίδειξε έναν δεύτερο σχεδιασμό που θα επιτρέψει στα μαχητικά μας να επιλέγουν ολοκληρωμένα τις σωστές δυνατότητες για να κυριαρχούν στο πεδίο της μάχης. Τα επιτεύγματα αυτά αυξάνουν το επίπεδο της τεχνικής ωριμότητας για την υιοθέτηση του HAWC σε πρόγραμμα υπηρεσίας."
Ο Knoedler έπειτα πρόσθεσε, "Ακόμα αναλύουμε τα δεδομένα της δοκιμαστικής πτήσης αλλά έχουμε αυτοπεποίθηση πως θα παρέχουμε στην αμερικανική ΠΑ και στο ΠΝ εξαιρετικές επιλογές για να διαφοροποιήσουμε την διαθέσιμη τεχνολογία για μελλοντικές αποστολές."
Αυτή η δεύτερη δοκιμή εκτελέστηκε μία μέρα πριν η αμερικανική υπηρεσία έρευνας του κογκρέσου δημοσιεύσει έρευνα για υπερηχητικά όπλα.
Να αναφέρουμε επίσης πως το υπουργείου άμυνας των ΗΠΑ ή αίτηση προϋπολογισμού του Πενταγώνου για το οικονομικό έτος του 2023 περιλαμβάνει 225,5 εκατομμύρια δολάρια για προγράμματα υπερηχητικής άμυνας και 4,7 δισεκατομμύρια για προγράμματα υπερηχητικών όπλων. Στο οικονομικό έτος του 2022, το υπουργείο άμυνας των ΗΠΑ ζήτησε 247,9 εκατομμύρια για προγράμματα υπερηχητικής άμυνας και 3,8 δισεκατομμύρια για προγράμματα υπερηχητικών όπλων.
Από τα παραπάνω, φαίνεται πως οι ΗΠΑ δίνουν περισσότερη σημασία σε υπερηχητικά όπλα και προγράμματα υπερηχητικής άμυνας.
Υπάρχουν δύο κύριες κατηγορίες υπερηχητικών όπλων. Η μία είναι υπερηχητικά οχήματα glide (hypersonic glide vehicles - HGV), τα οποία εκτοξεύονται από έναν πύραυλο πριν "τσουλήσουν" (gliding) στον στόχο. Η άλλη είναι υπερηχητικοί πύραυλοι cruise που λειτουργούν χάρις σε κινητήρα αεριώθησης υψηλών ταχυτήτων, ή 'αυλοαεριωθητήρες' (scramjet), αφού ανιχνεύσουν τον στόχο.
Σε αντίθεση με τους βαλλιστικούς πυραύλους, τα υπερηχητικά όπλα δεν ακολουθούν βαλλιστική πορεία και μπορούν να ελίσσονται όταν πετούν προς τον στόχο.
Κατά την διαδικασία αυτή, η ανίχνευση και η αναχαίτιση τους είναι δύσκολη υπόθεση εξαιτίας της ταχύτητάς τους, της ευελιξίας τους και του χαμηλού υψομέτρου πτήσης τους. Επίγεια ραντάρ δεν μπορούν να ανιχνεύσουν υπερηχητικά όπλα μέχρι να φτάσουν στις τελικές φάσεις πτήσης τους.
Η αργοπορημένη ανίχνευση μειώνει τον χρόνο αντίδρασης των αμυνόμενων.
Η Ανάγκη Υπερηχητικών Όπλων
Υπάρχει μία σύγκρουση στις στρατηγικές των ΗΠΑ όσον αφορά την ανάγκη άμυνας εναντίων υπερηχητικών πυραύλων. Κάποιοι αναλυτές έχουν προτείνει πως στρώματα αισθητήρων στο διάστημα, ενσωματωμένα με συστήματα ανίχνευσης και ελέγχου πυρός για άμεσες αναχαιτίσεις υψηλής απόδοσης ή άμεσα ενεργειακά όπλα, θα μπορούσαν θεωρητικά να αποτελέσουν εφαρμόσιμες επιλογές για άμυνα εναντίων υπερηχητικών όπλων στο μέλλον.
Πράγματι, η αξιολόγηση πυραυλικής άμυνας 2019 των ΗΠΑ σημειώνει πως "τέτοιοι αισθητήρες εκμεταλλεύονται την μεγάλη περιοχή ορατότητας από το διάστημα για βελτιωμένη ανίχνευση και πιθανή στόχευση εξελιγμένων απειλών, συμπεριλαμβανομένων HGV και υπερηχητικών πυραύλων cruise."
Αλλά, κάποιοι άλλοι αναλυτές έχουν αμφισβητήσει την τιμή, την τεχνολογική εφαρμοσιμότητα και την χρηστικότητα της άμυνας εναντίων υπερηχητικών όπλων.
Σύμφωνα με τον φυσικό και πυρηνικό ειδικό Jamse Acton, "συστήματα σημείων άμυνας (point-defense systems), και πιο συγκεκριμένα το THAAD, θα μπορούσαν εφαρμόσιμα να προσαρμοστούν για να αντιμετωπίσουν υπερηχητικούς πυραύλους. Το μειονέκτημα αυτών των συστημάτων είναι πως μπορούν να αμύνονται μόνο μικρές περιοχές. Για την άμυνα όλης της ηπειρωτικής έκτασης των ΗΠΑ, θα χρειαζόμασταν έναν μη οικονομικό αριθμό THAAD συστοιχιών."
Επιπρόσθετα, κάποιοι Αμερικανοί αναλυτές πιστεύουν πως τα υπερηχητικά όπλα δεν διαθέτουν καθορισμένες απαιτήσεις αποστολής, πως συνεισφέρουν λίγα στις στρατιωτικές δυνατότητες των ΗΠΑ και πως είναι περιττά για αποτροπή.
Η συνεχιζόμενη αυτή διαφωνία, ίσως εξηγεί γιατί τα υπερηχητικά προγράμματα όπλων στις ΗΠΑ είναι πολύ πίσω από παρόμοια προγράμματα σε Ρωσία και Κίνα. Χρειάστηκαν μόνο κάποιες επιτυχείς ρωσικές και κινεζικές δοκιμές υπερηχητικών όπλων τα τελευταία χρόνια για να αντιληφθεί η Ουάσιγκτον πως οι ΗΠΑ μένει πίσω στην στρατιωτική τεχνολογία, η οποία θεωρείται κρίσιμη για το μέλλον. Μετά τις δοκιμές υπερηχητικών όπλων από εχθρούς οι ΗΠΑ παραδέχτηκαν πως τα όπλα αυτά είναι "ανταποκρίσιμα, μεγάλου βεληνεκούς επιλογές επίθεσης εναντίων απομακρυσμένων, προστατευόμενων και χρονικά κρίσιμων απειλών (όπως πυραύλους που εκτοξεύονται από κινητά οχήματα) όταν άλλες δυνάμεις είναι μη διαθέσιμες, δεν έχουμε πρόσβαση σε αυτές ή δεν προτιμούνται."
Αυτό εξηγεί γιατί το κογκρέσο ζήτησε περισσότερα χρήματα για την δοκιμή τους.
Ωστόσο, οι διαφωνίες στις ΗΠΑ ακόμη δεν έχουν καταλήξει σε κάποιο τελικό συμπέρασμα για το αν, τα αμερικανικά υπερηχητικά όπλα θα οπλιστούν πυρηνικά - όπως αυτά της Ρωσίας και της Κίνας - ή θα οπλιστούν συμβατικά. Σήμερα δίνεται έμφαση σε συμβατικές πυρηνικές κεφαλές διότι έχουν μεγαλύτερη ακρίβεια.
Πράγματι, σύμφωνα με τον Acton, "ένα πυρηνικά οπλισμένο glider θα ήταν αποτελεσματικό ακόμη και εάν ήταν 10 ή και 100 φορές λιγότερο ακριβές (συγκριτικά με ένα συμβατικά οπλισμένο glider), εξαιτίας των επιδράσεων των πυρηνικών εκρήξεων."
Για να καταλάβετε πόσο μεγάλη είναι η διαφωνία, όταν πριν από δύο χρόνια η αμερικανική ΠΑ παρουσίασε ιδέες για ένα "σύστημα θερμικής προστασίας που μπορεί να υποστηρίξει ένα υπερηχητικό όχημα glide διηπειρωτικού βεληνεκούς," το Πεντάγωνο απάντησε λέγοντας πως "τα υπερηχητικά όπλα θα παραμείνουν δεσμευμένα με μη πυρηνικό ρόλο."
