Μετά τις επιθέσεις του Ισραήλ που είχαν ως στόχο στρατιωτικούς και επιστήμονες του Ιράν αλλά και το πυρηνικό και βαλλιστικό δυναμικό της χώρας, η Τεχεράνη βρίσκεται σε επιχειρησιακό αναβρασμό έχοντας ήδη προβεί σε μεγάλης κλίμακας πλήγματα κατά στόχων στο Ισραήλ χρησιμοποιώντας πυραύλους μέσου και μεγάλου βεληνεκούς.
Το μεγάλο ερώτημα στο οποίο προσπαθεί να απαντήσει το ισραηλινό επιτελείο και οι σύμμαχοι του Ισραήλ, είναι, πόσο αξιόμαχο και επιχειρησιακά αποτελεσματικό είναι το βαλλιστικό οπλοστάσιο του Ιράν.
Σύμφωνα με ανάλυση του ειδικού ιστοτόπου σε αμυντικά θέματα, breakingdefense.com η απάντηση της Τεχεράνης θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από το πόσο καίρια ήταν τα ισραηλινά πλήγματα και τι απέμεινε από το πυραυλικό της οπλοστάσιο.
Οι επιθέσεις του Ισραήλ φέρονται να έπληξαν βάσεις όπως στην Ταμπρίζ και να σκότωσαν ανώτατους αξιωματούχους των Φρουρών της Επανάστασης IRGC, που ελέγχουν το βαλλιστικό πρόγραμμα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ιράν εναντίον Ισραήλ! Αυτά είναι τα πέντε σενάρια καταστροφής που απειλούν την παγκόσμια οικονομία
Πριν τις επιθέσεις, το Ιράν διέθετε μεγάλο αριθμό πυραύλων μέσου βεληνεκούς (>1.000 km), όπως οι Ghadr, Khorramshahr και οι υπερηχητικοί Fattah. Διαθέτει επίσης μεγάλο αριθμό πυραύλων μικρής εμβέλειας (SRBM), κυρίως στερεού καυσίμου και με δυνατότητα ελιγμών μέσω δορυφορικής καθοδήγησης.
Στην επίθεση του Απριλίου 2024 (επιχείρηση «Αληθινή Υπόσχεση»), το Ιράν εκτόξευσε 180 βαλλιστικούς πυραύλους κατά του Ισραήλ. Τον Οκτώβριο ακολούθησε δεύτερη επίθεση με περίπου 150 πυραύλους. Οι περισσότερες εκτοξεύσεις αναχαιτίστηκαν με συστήματα Arrow 2 και Arrow 3 και με βοήθεια από το αμερικανικό ναυτικό, όμως κάποιοι κάποιοι έπληξαν τις βάσεις Νεβατίμ και Τελ Νοφ, (οι οποίες κατά πληροφορίες χτυπήθηκαν και χθες Παρασκευή 13/6), καθώς και την περιοχή κοντά στα αρχηγεία των ισραηλινών υπηρεσιών πληροφοριών.
Οι επιθέσεις αυτές εξάντλησαν σημαντικά τα αναχαιτιστικά αποθέματα του Ισραήλ, που ενισχύθηκαν εκ των υστέρων με σύστημα THAAD από τις ΗΠΑ.
Η έκταση της καταστροφής στο ιρανικό πυραυλικό δυναμικό είναι ασαφής, όμως η Τεχεράνη εδώ και χρόνια αναπτύσσει υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης και εκτόξευσης πυραύλων.
Χρησιμοποιεί επίσης φορτηγά μεταφοράς και καμουφλαρισμένους εκτοξευτές. Η διασπορά αυτών των μονάδων δυσκολεύει τον εντοπισμό τους, ενώ οι πύραυλοι στερεού καυσίμου επιτρέπουν ταχύτατη εκτόξευση, δυσχεραίνοντας την προληπτική προσβολή.
Αν και οι μικρής εμβέλειας πύραυλοι δεν απειλούν το Ισραήλ, μπορούν να πλήξουν αμερικανικές βάσεις στην περιοχή, όπως απέδειξε και η ιρανική επίθεση στην Αλ Άσαντ το 2020. Οι ΗΠΑ έχουν αναπτύξει συστήματα Patriot για την άμυνα βάσεων, όμως μια μαζική επίθεση θα μπορούσε να τα υπερφορτώσει και να οδηγήσει σε κλιμάκωση της σύγκρουσης.
Η στρατηγική εικόνα του πυραυλικού οπλοστασίου του Ιράν
Το Ιράν διαθέτει το μεγαλύτερο και πιο ποικιλόμορφο πυραυλικό οπλοστάσιο στη Μέση Ανατολή, το οποίο χτίζεται πάνω από 30 χρόνια και διαθέτει αποθέματα χιλιάδων πυραύλων και ρουκετών.
Περιλαμβάνει τόσο συστήματα μικρού (SRBM) όσο και μέσου βεληνεκούς (MRBM), με ικανότητα να πλήξουν το Ισραήλ, την Αραβική Χερσόνησο, αλλά και την ΝΑ Ευρώπη.
Κύριοι τύποι πυραύλων
1. Βραχείας εμβέλειας (SRBM: 300–1.000 km)
- Shahab‑1 & 2 (υγρού καυσίμου, ~350–750 km)
- Qiam‑1 (~750 km, με σύστημα καθοδήγησης)
- Fateh‑110 / 313 / Mobin (~300–500 km)
- Zolfaghar (~750 km)
- Hormuz‑1/2, Khalij Fars — εναντίον πλοίων και ραντάρ (~300 km)
2. Μέσου βεληνεκούς (MRBM: 1.000–3.000 km)
- Shahab‑3 (A/B/C) (1.200–2.100 km)
- Ghadr‑110 (2.000–3.000 km)
- Emad (~2.000 km, βελτιωμένη ακρίβεια)
- Khorramshahr (~2.000 km, μπορεί να φέρει MIRV)
- Sejjil (~2.000 km, δύο σταδίων, στερεού καυσίμου)
- Kheibar (Khorramshahr‑4) (~2.000 km με 1.500–1.800 kg κεφαλή)
- Fattah‑1 & 2: Υπερηχητικοί (~Mach 13), 1.400–1.500 km
- Qassem Bassir: πρόσφατα αποκαλυφθείς (~1.200 km, στερεού, δύο σταδίων)
3. Πύραυλοι Κρουζ
- Hoveyzeh (~1.350 km, πολύ ακριβής
- Soumar, Talaiyeh (>1.000 km)
- Meshkat, Ya‑Ali, Qader, Noor, άλλοι πύραυλοι επιφανείας (κατά πλωτών στόχων)
