Η υπογραφή της ελβετικής κυβέρνησης σε μια τελική σύμβαση αγοράς για τα F-35 και η απόσυρση του δημοψηφίσματος για την αγορά 36 από τα αεριωθούμενα αεροσκάφη αυτή την εβδομάδα, σηματοδοτούν ένα bullseye William Tell-esque για τη Lockheed MartinLMT και πραγματικό πλήγμα για τους κατασκευαστές μαχητικών αεροσκαφών της Ευρώπης.
Τη Δευτέρα το Ελβετικό Ομοσπονδιακό Γραφείο Εξοπλισμών (Armasuisse), επιβεβαίωσε την τελική συμφωνία για την απόκτηση 6,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων 36 F-35A Lightning II, παρά τη συνεχιζόμενη πρωτοβουλία να αναγκαστεί να διεξαχθεί δημοψήφισμα για τη συγκεκριμένη επιλογή του F-35. Η πρωτοβουλία είχε συγκεντρώσει αρκετές υπογραφές, για να προκαλέσει δημόσια ψηφοφορία, αλλά αποσύρθηκε την Τρίτη σε μια αιφνιδιαστική κίνηση από τους διοργανωτές της.
Εξηγώντας την απόσυρση, οι υποστηρικτές της πρωτοβουλίας «Σταματήστε τα F-35A», είπαν ότι μια ψηφοφορία σε εθνικό επίπεδο δεν θα είχε νόημα, καθώς δεν θα μπορούσε να αλλάξει την πορεία της συμφωνίας. Η Συμπρόεδρος του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος για το Καντόνι της Ζυρίχης, Πρίσκα Σέιλερ Γκραφ , είπε στον ελβετικό δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό σταθμό SRF, «Αποσύρουμε την πρωτοβουλία με βαριά καρδιά. Δεν θέλουμε να προσφέρουμε μια ψευδοψηφοφορία, όπου οι ψηφοφόροι δεν μπορούν να έχουν πραγματικό λόγο στην πραγματική απόφαση αγοράς».
Κεραυνός πάνω από την Ευρώπη
Σύμφωνα με το forbes, αν εξαιρέσουμε πιθανές μακροπρόθεσμες νομικές προκλήσεις, φαίνεται ότι η αγορά των ελβετικών F-35 είναι ένα τετελεσμένο γεγονός και μια νίκη για το F-35, σε μια από τις ευρωπαϊκές χώρες που κάποτε θεωρούνταν λιγότερο πιθανό να το εξετάσουν. Αλλά η πραγματικότητα είναι ότι οι περισσότερες σημαντικές ηπειρωτικές δυνάμεις, από την Πολωνία στα ανατολικά έως τη Νορβηγία στα βορειοδυτικά έχουν αγοράσει F-35. «Οι εκκρεμείς αγορές από τη Φινλανδία, τη Γερμανία και την Τσεχική Δημοκρατία συμπληρώστε περαιτέρω τον χάρτη. Προσθέστε το κοντινό Ηνωμένο Βασίλειο και είναι δίκαιο να πούμε ότι η Ευρώπη είναι «χώρα F-35»,αναφέρει.
Τα τελευταία νέα είναι προφανώς περαιτέρω «καύσιμο» για τη Lockheed Martin, η οποία έχει δηλώσει ότι αναμένει ότι περισσότερα από 550 F-35 θα τοποθετηθούν στην Ευρώπη έως το 2030. Μπορεί να μην είναι μόνο αυτό.
Τον Αύγουστο, η ηγεσία της Πολεμικής Αεροπορίας της Ισπανίας, συνέστησε την αγορά έως και 80 F-35 ως μια βραχυπρόθεσμη επιλογή για την αντικατάσταση των γηρασμένων F/A-18 Hornets και AV-8B Harrier μαζί με μια υπάρχουσα αγορά πρόσθετων Eurofighter Typhoons.
Με την απόσυρση των Ισπανικών Hornets και Harriers αυτή τη δεκαετία, να πλησιάζει γρήγορα και τις καθυστερήσεις και τις πολιτικές εσωτερικές διαμάχες στο πλαίσιο του γαλλογερμανο-ισπανικού μελλοντικού συστήματος αεροσκαφών μάχης (FCAS), η στρατιωτική ηγεσία της Ισπανίας αναγνωρίζει το προφανές. Το Lightning II της Lockheed, έχει γίνει το «de facto» μαχητικό του ΝΑΤΟ, το μόνο αεροσκάφος 5ης γενιάς που διατίθεται αυτή τη στιγμή.
Επίσης, οι πρόσφατες αναφορές για σύγκρουση σχετικά με το μερίδιο εργασίας, την κατεύθυνση και την ανάπτυξη του μαχητικού 5ης γενιάς που υποτίθεται ότι θα παράγει η FCAS, δεν προοιωνίζονται καλά για την υλοποίησή του σε τίποτα λιγότερο από 15 χρόνια στο μέλλον. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, το F-35 θα πρέπει να είναι διαθέσιμο και, παρά το κόστος και τις ελλείψεις του, να βελτιώνεται.
Ισχυρό σημείο πώλησης
Η επιλογή του F-35 από την ελβετική κυβέρνηση, εξαρτιόταν από το χαμηλότερο προβλεπόμενο κόστος ζωής του από τους ανταγωνιστές 4ης και 4,5 γενιάς που αντιμετώπιζε, συμπεριλαμβανομένων των Rafale της Dassault και Typhoon της Eurofighter. Η διαλειτουργικότητα του F-35 με άλλες αεροπορικές και επίγειες δυνάμεις του ΝΑΤΟ, ήταν ένα ισχυρό σημείο πώλησης που επιφανειακά θα μπορούσε να εφαρμοστεί μόνο περιφερειακά στη θεωρητικά ουδέτερη, μη μέλος του ΝΑΤΟ Ελβετία.
Αλλά η ιστορία της τακτικής εκπαίδευσης της Ελβετικής Πολεμικής Αεροπορίας στις ΗΠΑ, έχει ενισχυθεί από την πρόσφατη ιστορία, τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Ακόμη και με τους ισχυρούς οικονομικούς δεσμούς της με τη Ρωσία και τις δεκαετίες εγκάρδιας υποδοχής στους Ρώσους ολιγάρχες, η Ελβετία ήταν εξίσου συγκλονισμένη από την προσπάθεια του Πούτιν για το Κίεβο όσο και οι γείτονές της στην ΕΕ.
«Ο Πούτιν είναι αναμφισβήτητα ο καλύτερος πωλητής δυτικού αμυντικού εξοπλισμού όλων των εποχών. Ήταν επίσης καταπληκτικός στο να κάνει ουδέτερες χώρες είτε να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ είτε απλώς να αγοράσουν εξοπλισμό στάνταρ του ΝΑΤΟ», λέει ο Richard Aboulafia, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας συμβούλων AeroDynamic Advisory.
Άλλοι έχουν επισημάνει ότι, ο σκληρός τυχοδιωκτισμός της Ρωσίας απλώς έδωσε μια πρόσθετη ώθηση στην ανακεφαλαιοποίηση των ευρωπαϊκών στόλων μαχητικών, που ήδη βρισκόταν σε εξέλιξη από αεροσκάφη 3ης και 4ης σε 5η γενιά.
«Για τους Ευρωπαίους παραγωγούς άμυνας, αυτή η Ελβετική ανάπτυξη επιταχύνει αυτό που γνώριζαν εδώ και αρκετό καιρό, οι ελπίδες τους για πωλήσεις μαχητικών εξαρτώνται από τη Μέση Ανατολή και την Ινδία και άλλους πελάτες στον Ινδικό Ωκεανό», επιβεβαιώνει ο Aboulafia.
Η Ελλάδα επίσης, υπέβαλε επίσημο αίτημα για την προμήθεια 20 F-35A έως το 2028 και η Lockheed Martin αναγνώρισε ότι οι συνομιλίες βρίσκονται σε εξέλιξη μεταξύ της εταιρείας και των Ελλήνων αξιωματούχων. «Η Αθήνα έχει επίσης παραγγείλει 24 Rafale από την Dassault , αλλά εάν βελτιωθεί η οικονομική της εικόνα και οι σχέσεις Αμερικής-Τουρκίας παραμείνουν τεταμένες, μπορεί κάλλιστα να στραφεί στη Lockheed για περαιτέρω αεροσκάφη», αναφέρει το forbes.
Αλλά το παράδειγμα της Ελβετίας έδειξε ότι, το μαχητικό stealth της Lockheed είναι σε θέση να εμφανιστεί αποτελεσματικά και να πουληθεί σε απροσδόκητα μέρη. Έχει απωθήσει, για όλες τις προθέσεις και τους σκοπούς, τους ευρωπαίους κατασκευαστές μαχητικών από τη δική τους επικράτεια για τουλάχιστον τις επόμενες δύο δεκαετίες.
«Τώρα, το μεγάλο ερώτημα», λέει ο Aboulafia. «Με τη ζήτηση F-35 να δικαιολογεί 180-200 τζετ ετησίως, πόσο καιρό χρειάζεται η Lockheed Martin και οι προμηθευτές της για να ξεπεράσουν τα σημερινά 150 περίπου ετησίως που κατάφεραν να φτάσουν;»
