Σημαντικές ανατροπές προκαλεί η αναθεώρηση του αμερικανικού σχεδίου ειρήνης για την Ουκρανία, το οποίο από τα αρχικά 28 σημεία περιορίστηκε σε 19, μετά από έντονες αντιδράσεις όχι μόνο του Κιέβου, αλλά και Ευρωπαίων και της Μόσχας. Η Ουάσινγκτον μιλά για «πρόοδο», όμως οι αλλαγές αγγίζουν καίρια ζητήματα – ασφάλεια, κυριαρχία, μελλοντική σχέση με το ΝΑΤΟ και εγγυήσεις άμυνας. Την ίδια ώρα, στο πεδίο των συγκρούσεων συνεχίζονται οι επιθέσεις σε Κίεβο, Χάρκοβο και Κρασνοντάρ, δείχνοντας ότι ο πόλεμος παραμένει αμείλικτος.
Σκληρές πρώτες ώρες στη Γενεύη
Οι συνομιλίες ξεκίνησαν σε κλίμα έντασης. Το Κίεβο αντέδρασε όταν διαπιστώθηκε ότι το αρχικό κείμενο περιείχε προβλέψεις οι οποίες ερμηνεύονταν ως αποδοχή εδαφικών απωλειών, αλλά και περιορισμούς στις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις. Για τον λόγο αυτό, η ουκρανική ηγεσία έστειλε εσπευσμένα στη Γενεύη τον επικεφαλής της προεδρικής διοίκησης Αντρίι Γέρμακ, καθώς και διπλωματική ομάδα που συναντήθηκε με συμβούλους εθνικής ασφάλειας από Γερμανία, Γαλλία και Ηνωμένο Βασίλειο.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Πώς η Μόσχα κάνει τους Ουκρανούς να προδίδουν τη χώρα τους! Χρησιμοποιεί την οικονομική απελπισία
Η ατμόσφαιρα ήταν ηλεκτρισμένη. Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο χρειάστηκε να διαψεύσει φήμες ότι το κείμενο «είχε γραφτεί από το Κρεμλίνο», ενώ ο Ντόναλντ Τραμπ, που έχει επιμείνει ότι η Ουκρανία πρέπει να κινηθεί γρήγορα, άσκησε πίεση για συμμετοχή στις διαπραγματεύσεις, προειδοποιώντας ότι «θα υπάρξουν συνέπειες» αν δεν υπάρξει ανταπόκριση.
Οι κρίσιμες τροποποιήσεις: από τα 28 στα 19 σημεία
Η κοινή ανακοίνωση Ουκρανίας–ΗΠΑ το βράδυ της Κυριακής επιβεβαίωσε ότι «το πλαίσιο έχει επικαιροποιηθεί». Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, τα 19 νέα σημεία αντικαθιστούν σχεδόν πλήρως το αρχικό κείμενο. Οι αλλαγές εντοπίζονται κυρίως σε τέσσερις άξονες:
1. Ένταξη στο ΝΑΤΟ – Αποσύρεται το αυτόματο βέτο
Το σημείο που απέκλειε την Ουκρανία από μελλοντική ένταξη στη Συμμαχία διαγράφεται. Το Κίεβο είχε ξεκαθαρίσει ότι δεν θα δεχθεί κανένα πλαίσιο που του στερεί την πορεία προς το ΝΑΤΟ.
2. Περιορισμοί στις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις
Η διάταξη που προέβλεπε μείωση στρατιωτικών δυνάμεων αποσύρεται πλήρως. Η ουκρανική πλευρά τόνισε ότι δεν μπορεί να περιορίσει την άμυνα της χώρας όσο συνεχίζεται η ρωσική απειλή.
3. Ζήτημα του Ντονμπάς – Απορρίπτεται η ιδέα παραχώρησης
Η πρόβλεψη που φαινόταν να οδηγεί σε αποδοχή της ρωσικής κυριαρχίας σε περιοχές του Ντονμπάς διαγράφηκε. Στο νέο κείμενο αναφέρεται μόνο ότι η Ουκρανία θα επιδιώξει διπλωματική αποκατάσταση της κυριαρχίας της στα εδάφη αυτά.
4. Εγγυήσεις ασφαλείας – Το σημείο-κλειδί για το Κίεβο
Το πλέον κρίσιμο σημείο παραμένει η συζήτηση για σύστημα εγγυήσεων τύπου Άρθρου 5, με άμεση αμερικανική συνδρομή αν η χώρα δεχθεί νέα ρωσική επίθεση. Ο Ζελένσκι το έχει χαρακτηρίσει «μη διαπραγματεύσιμο».
Αφαιρέθηκε επίσης η αμφιλεγόμενη πρόβλεψη περί αμνηστίας για εγκλήματα πολέμου.
Αντιδράσεις σε ΗΠΑ, Ευρώπη και Ρωσία
Στις ΗΠΑ, ο Ρούμπιο μίλησε για «τεράστια πρόοδο» αλλά απέφυγε λεπτομέρειες, ενώ ο Τραμπ εμφανίζεται πλέον πιο θετικός, δηλώνοντας ότι «κάτι καλό έρχεται».
Η ΕΕ θεωρεί ότι το νέο πλαίσιο είναι «πολύ πιο κοντά σε αυτά που μπορεί να αποδεχθεί η Ουκρανία». Γερμανία και Γαλλία έχουν ζητήσει σαφή προσανατολισμό υπέρ της ουκρανικής κυριαρχίας.
Η Ρωσία από την πλευρά της επιμένει ότι θα δεχθεί μόνο σχέδιο «που αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα στο πεδίο». Δυτικοί αναλυτές σημειώνουν ότι ο Πούτιν εμφανίζεται πιο «στρατιωτικά σίγουρος», επικαλούμενοι τις ρωσικές προωθήσεις, τις δυσκολίες στρατολόγησης στο Κίεβο και την πολιτική αστάθεια που έχει δημιουργηθεί.
Κλιμάκωση στο πεδίο: Επιθέσεις σε Κίεβο, Χάρκοβο και Κρασνοντάρ
Μέσα σε αυτόν τον διπλωματικό πυρετό, οι μάχες συνεχίζονται. Ρωσικοί πύραυλοι και drones χτύπησαν ξανά Κίεβο και Χάρκοβο, με νεκρούς, ζημιές και εκτεταμένες διακοπές ρεύματος. Οι επιθέσεις ερμηνεύονται ως «επίδειξη ισχύος» από τη Μόσχα ενόψει της διαπραγματευτικής διαδικασίας.
Την ίδια στιγμή, η Ουκρανία εξαπέλυσε μαζική επιδρομή drones στην περιοχή του Κρασνοντάρ, πλήττοντας κατοικίες και ενεργειακές υποδομές, προκαλώντας τραυματισμούς. Το μήνυμα του Κιέβου είναι σαφές: παραμένει ικανό να χτυπήσει στόχους βαθιά στη ρωσική ενδοχώρα.
Το επόμενο βήμα
Τα επόμενα 24ωρα θεωρούνται κρίσιμα. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, αναμένεται νέα επαφή σε υψηλό επίπεδο, αν και ο Λευκός Οίκος υποστηρίζει ότι δεν έχει προγραμματιστεί συνάντηση Ζελένσκι–Τραμπ για αυτή την εβδομάδα.
Ωστόσο, όλοι συμφωνούν ότι το νέο κείμενο θα αποτελέσει τη βάση των επόμενων διαπραγματεύσεων, σε μια περίοδο όπου οι στρατιωτικές εξελίξεις και οι πολιτικές ισορροπίες παραμένουν εξαιρετικά ευμετάβλητες.
