Οι Financial Times αποκαλύπτουν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ουκρανία έχουν καταρτίσει ένα νέο προσχέδιο ειρηνευτικού σχεδίου 19 σημείων στη Γενεύη, αλλά χωρίς τα πιο αμφιλεγόμενα ζητήματα για τα οποία θα πρέπει να αποφασίσουν οι πρόεδροι των δύο χωρών.
Την Τρίτη, οι ηγέτες των «προθύμων», συμμάχων του Κιέβου, θα πραγματοποιήσουν τηλεδιάσκεψη για να συζητήσουν τις λεπτομέρειες των τροποποιήσεων του αμερικανικού ειρηνευτικού σχεδίου.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ουκρανία είχαν «παραγωγικές συζητήσεις», αν και «παραμένουν μερικά σημεία διαφωνίας», δήλωσε η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Καρολίν Λίβιτ, σε δήλωσή της στο Fox News.
Η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου δήλωσε επίσης ότι «δεν είναι αλήθεια ότι ο Πρόεδρος Τραμπ ευνοεί τη μία πλευρά έναντι της άλλης» με το ειρηνευτικό σχέδιο Ρωσίας-Ουκρανίας. Αναφερόταν στη διαμάχη γύρω από την υποτιθέμενη πηγή του ειρηνευτικού σχεδίου των 28 σημείων που παρουσίασε ο Τραμπ, το οποίο ορισμένοι πιστεύουν ότι συντάχθηκε απευθείας από τη Μόσχα.
«Ο Τραμπ ασκεί πίεση στον Ζελένσκι και τον Πούτιν. Ο Τραμπ δεν έχει προγραμματίσει συνάντηση με τον Ουκρανό πρόεδρο αυτή την εβδομάδα» επισήμανε.
Ζελένσκι: «Πολλές θετικές πτυχές των συνομιλιών, αλλά υπάρχει ακόμη δουλειά που πρέπει να γίνει»
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι επιβεβαίωσε ότι τα πιο ευαίσθητα ζητήματα για μια ειρηνική επίλυση του πολέμου με τη Ρωσία δεν έχουν ακόμη συμφωνηθεί και ότι θα τα συζητήσει με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.
Στην βραδινή του ομιλία, την οποία επικαλείται η Ukrainska Pravda, ο Ζελένσκι δήλωσε ότι η αντιπροσωπεία του Κιέβου επέστρεψε από τη Γενεύη μετά από διαπραγματεύσεις με τους Αμερικανούς και Ευρωπαίους εταίρους και ότι ο κατάλογος των μέτρων που απαιτούνται για τον τερματισμό του πολέμου μπορεί πλέον να εφαρμοστεί. Ο Ουκρανός πρόεδρος επιβεβαίωσε ότι η ενημερωμένη έκδοση του εγγράφου δεν περιέχει πλέον 28 σημεία, αλλά έναν μικρότερο αριθμό.
«Πολλές θετικές πτυχές έχουν ληφθεί υπόψη σε αυτό το πλαίσιο», εξήγησε, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν «κάτι πάνω στο οποίο όλοι πρέπει να εργαστούν μαζί» για την ανάπτυξη του τελικού εγγράφου.
«Γνωρίζουμε ότι το μεγαλύτερο μέρος του κόσμου είναι έτοιμο να μας βοηθήσει και ότι η αμερικανική πλευρά είναι εποικοδομητική. Μάλιστα, χθες είχαμε συναντήσεις όλη μέρα. Δεν ήταν εύκολη δουλειά, αλλά εξαιρετικά λεπτομερής», σχολίασε ο Ζελένσκι, προσθέτοντας ότι η ουκρανική ομάδα έχει ήδη υποβάλει έκθεση για το νέο προσχέδιο. «Και αυτή είναι πραγματικά η σωστή προσέγγιση: σε ευαίσθητα ζητήματα, θα συζητήσω ευαίσθητα ζητήματα με τον Πρόεδρο Τραμπ», κατέληξε.
Τραμπ και Ζελένσκι θα συζητήσουν τις λεπτομέρειες του νέου σχεδίου 19 σημείων
Μέσα σε μια νύχτα, ύστερα από τέσσερα χρόνια, φαίνεται επιτέλους ότι έχει σημειωθεί η πρώτη αχτίδα αισιοδοξίας στον πόλεμο στην Ουκρανία. Το αδιέξοδο, ο πάγος φαίνεται να έχει σπάσει.
Στη Γενεύη, ο επικεφαλής του Προεδρικού Γραφείου της Ουκρανίας, Αντρέι Γιέρμακ, και ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, μίλησαν στους δημοσιογράφους ενώ συνεχίζονταν οι διαβουλεύσεις στη Μόνιμη Αποστολή των ΗΠΑ στους Διεθνείς Οργανισμούς.
Οι Αμερικανοί και οι Ουκρανοί εξέδωσαν κοινή δήλωση, δηλώνοντας ότι έχει σημειωθεί «τεράστια» πρόοδος.
Στη συνέχεια, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο , ο οποίος ηγείται της αντιπροσωπείας, προσθέτει:
«Είμαι πολύ αισιόδοξος ότι θα φτάσουμε εκεί σε πολύ εύλογο χρονικό διάστημα». Και πάλι: «Δεν θέλω να ανακηρύξω νίκη ή να μιλήσω για συμπεράσματα ακόμα εδώ. Υπάρχει ακόμα δουλειά που πρέπει να γίνει».
Προσθέτει ότι το τελικό κείμενο της συμφωνίας θα χρειαστεί την έγκριση του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι και του Ντόναλντ Τραμπ πριν σταλεί στη Μόσχα.
«Οι συζητήσεις κατέδειξαν σημαντική πρόοδο προς την ευθυγράμμιση των θέσεων και τον προσδιορισμό σαφών επόμενων βημάτων. Επαναβεβαίωσαν ότι οποιαδήποτε μελλοντική συμφωνία πρέπει να σέβεται πλήρως την κυριαρχία της Ουκρανίας και να διασφαλίζει μια βιώσιμη και δίκαιη ειρήνη».
Και το απόγευμα της Δευτέρας, έφτασαν και οι ουκρανικές δηλώσεις, όπως προανήγγειλαν οι Financial Times: βεβαίως, οι συζητήσεις με τους Αμερικανούς ήταν αρχικά πολύ τεταμένες («οι διαπραγματεύσεις κρέμονταν από μια τρίχα»), αλλά τελικά συμφωνήθηκε ένα νέο σχέδιο 19 σημείων και οι συζητήσεις μεταξύ Τραμπ και Ζελένσκι θα επιλύσουν εξαιρετικά ευαίσθητα ζητήματα, από εδαφικές παραχωρήσεις έως τις σχέσεις με το ΝΑΤΟ.
Οι αντιπροσωπείες των ΗΠΑ και της Ουκρανίας συνέταξαν ένα νέο ειρηνευτικό σχέδιο 19 σημείων στη Γενεύη, αλλά παρέλειψαν τα πιο αμφιλεγόμενα σημεία για τα οποία θα πρέπει να αποφασίσουν ο Ντόναλντ Τραμπ και ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι μεταξύ τους, σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times.
Ο αναπληρωτής Ουκρανός υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Κισλίτσια, ο οποίος συμμετείχε στις συνομιλίες, δήλωσε στους Financial Times: «Η συνάντηση στην Ελβετία ήταν έντονη αλλά παραγωγική και είχε ως αποτέλεσμα μια πλήρη αναθεώρηση του εγγράφου, για το οποίο και οι δύο πλευρές είναι θετικές».
Μετά από ώρες δύσκολων διαπραγματεύσεων που απειλούσαν να καταρρεύσουν πριν καν ξεκινήσουν, οι ομάδες των ΗΠΑ και της Ουκρανίας κατέληξαν σε μια συμφωνία για πολλά ζητήματα, αλλά «έθεσαν στην άκρη» τα πιο ακανθώδη σημεία, συμπεριλαμβανομένων των εδαφικών ζητημάτων και των σχέσεων μεταξύ ΝΑΤΟ, Ρωσίας και ΗΠΑ. Τα σημεία αυτά θα πρέπει να συζητηθούν μεταξύ των προέδρων Ντόναλντ Τραμπ και Βολοντίμιρ Ζελένσκι, οι οποίοι θα κληθούν τώρα να πάρουν τις τελικές αποφάσεις.
Η Γενεύη, ίσως είναι η αρχή του τέλους του πολέμου, όπως όλοι ελπίζουν. Εξαρτάται από το πώς θα προχωρήσουν οι συνομιλίες, αλλά αυτό που φαίνεται βέβαιο είναι ότι πίσω από το αμερικανικό τελεσίγραφο, πίσω από την ευρωπαϊκή βοήθεια προς τους Ουκρανούς, πίσω από αυτές τις συναντήσεις της Γενεύης που λαμβάνουν χώρα μεταξύ του ξενοδοχείου Intercontinental και της αμερικανικής αποστολής, έχει τεθεί σε κίνηση ένας μηχανισμός.
Και όπως παρατηρεί ο Γκίντεον Ράχμαν, ο κορυφαίος σχολιαστής των Financial Times, σε σχέση με το «σύμφωνο Βίτκοφ-Ντμίτριεφ», αν είναι αλήθεια ότι το σχέδιο ήταν απαράδεκτο για τους Ευρωπαίους και για το Κίεβο, είναι επίσης αλήθεια ότι οι Ουκρανοί, εξαντλημένοι και κουρασμένοι από την επιθετικότητα, έχουν συμφέρον σε μια ειρήνη που δεν τους ξεπουλάει και δεν τους κάνει να συνθηκολογήσουν.
Η ατελείωτη Κυριακή: από τη διαφωνία στη συμφωνία
Η Κυριακή ήταν μια ατελείωτη μέρα. Από τη μία πλευρά, ο Ρούμπιο, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ. Από την άλλη, ο Αντρίι Γερμάκ, ο αρχηγός της αντιπροσωπείας της Ουκρανίας, που στάλθηκε στη Γενεύη από τον Ζελένσκι. Η Ουκρανία καθοδηγείται, στην πιο δύσκολη ώρα της, από έναν πολιτικό αρχηγό που έχει επηρεαστεί από το σκάνδαλο διαφθοράς, δείχνει τις συνθήκες υπό τις οποίες διαπραγματεύεται το Κίεβο. Με μια μπάλα και μια αλυσίδα, τουλάχιστον το ένα χέρι πίσω από την πλάτη του, αλλά δεν υπάρχουν καλύτερες εναλλακτικές λύσεις.
Η Ευρώπη είναι παρούσα με τους συμβούλους εθνικής ασφάλειας των μεγάλων χωρών: για να συμβουλεύουν και να υποστηρίζουν την Ουκρανία. Ξαναγράφουν το προσχέδιο, το οποίο διαπραγματεύονται οι ΗΠΑ και η Ουκρανία.
Το απόγευμα της Κυριακής εμφανίστηκε το πρώτο θετικό σημάδι. Δημοσιογράφοι προσκλήθηκαν στην αμερικανική αποστολή, όπου οι Ρούμπιο και Γερμάκ έκαναν τις πρώτες τους δηλώσεις.
Μάρκο Ρούμπιο: «Αυτή είναι η πιο σημαντική συνάντηση μέχρι σήμερα».
Αντρίι Γερμάκ: «Έχουμε σημειώσει εξαιρετική πρόοδο. Προχωράμε προς μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη».
Μιλούν με δύο μεγάλες σημαίες πίσω τους, η μία αμερικανική και η άλλη ουκρανική, διαβεβαιώνοντας τους πάντες ότι όλα πάνε καλά. Είναι το θετικό, αισιόδοξο πρόσωπο που δείχνουν στις κάμερες.
Αλλά πόσο διαφορετική ήταν η τεταμένη έκφραση του Μάρκο Ρούμπιο, του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, με τα χείλη του σφιγμένα, το βήμα του γρήγορο για να αποφύγει τις ερωτήσεις, όταν έβγαινε από το λόμπι του Intercontinental μόλις μία ώρα νωρίτερα. Σε αυτό το χιλιόμετρο, ανάμεσα στο ξενοδοχείο για τις μεγάλες διαπραγματεύσεις του ΟΗΕ και την αποστολή των ΗΠΑ, με θέα τη λίμνη, γίνεται μια προσπάθεια να γεφυρωθεί το ρήγμα.
Στο ξενοδοχείο βρίσκονται οι κορυφαίοι διπλωματικοί παράγοντες της Ευρώπης: ο Τζόναθαν Πάουελ (Ηνωμένο Βασίλειο, ο άνθρωπος της ειρήνης στη Βόρεια Ιρλανδία), ο Εμανουέλ Μπον, σύμβουλος του Μακρόν, ο Γκίντερ Σούτερ, ο διπλωματικός αντιπρόσωπος του Μερτς, που αμέσως εντοπίζουν τους Ουκρανούς. Από την Ιταλία, τους συνοδεύει ο διπλωματικός σύμβουλος της Μελόνι, ο πρέσβης Φαμπρίτσιο Σάτζιο. Παρών είναι και ο Μπιορν Ζάιμπερτ, το δεξί χέρι της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Πώς πήγαν, λοιπόν, στην πραγματικότητα οι διαπραγματεύσεις;
Ο Μπαράκ Ραβίντ του Axios, ο άνθρωπος που μετέδωσε πρώτος την είδηση για το σχέδιο 28 σημείων, ένας από τους πιο ενημερωμένους δημοσιογράφους της Αμερικής, ισχυρίζεται ότι οι εντάσεις ήταν υψηλές στην αίθουσα μεταξύ Αμερικανών και Ουκρανών και ότι διαφωνούσαν για ώρες.
Ωστόσο, το σημαντικό ήταν να δείξουν ενότητα. Και το βράδυ, και αυτό θα έπρεπε να ήταν σημάδι ενός σημείου καμπής του εποικοδομητικού κλίματος που δημιουργούνταν, οι δύο αντιπροσωπείες εθεάθησαν να δειπνούν μαζί στο ιταλικό εστιατόριο «Il Lago».
Ο Ζελένσκι από το Κίεβο ευχαρίστησε τις ΗΠΑ, δηλώνοντας ότι η χώρα του εκτιμά «την υποστήριξη κάθε Αμερικανού και προσωπικά του Προέδρου Τραμπ», αναγνωρίζοντας την αμερικανική προσοχή.
Η Ευρώπη στήριξε την Ουκρανία για να αντιστραφεί η φιλορωσική κλίση του σχεδίου Witkoff-Dmitriev. Ξαναέγραψαν τα 28 σημεία του σχεδίου. Το ευρωπαϊκό σχέδιο, που δημοσιοποιήθηκε από το Reuters, διορθώνει δύο βασικά σημεία για το Κίεβο: αυξάνει το όριο του ουκρανικού στρατού σε 800.000 μονάδες (θα είναι ο μεγαλύτερος της Ευρώπης) και ζητά κατάπαυση του πυρός στις τρέχουσες γραμμές αναβάλλοντας τη συζήτηση για τα εδάφη.
Η Ευρώπη απαίτησε την κατάργηση του ζητήματος των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, ζήτησε για την Ουκρανία εγγυήσεις τύπου άρθρου 5, που ήταν μια ιταλική ιδέα, και θέλει να μην συζητείται τίποτα σχετικά με την ευρωπαϊκή ασφάλεια χωρίς τους Ευρωπαίους. Πράγματα προφανή στην Αμερική του παρελθόντος, κατακτήσεις που πρέπει να κερδηθούν με νύχια και με δόντια στην Αμερική του Τραμπ.
Ο Ρούμπιο, καθισμένος στο κέντρο του τραπεζιού, με τον Witkoff δεξιά και τον Dan Driscoll αριστερά, ανέκτησε την επιρροή του παρά τις δημόσιες αμφισβητήσεις σχετικά με το σχέδιο 28 σημείων, παραμένοντας κρίσιμος σύμμαχος για Ουκρανία και Ευρώπη.
Η Γενεύη αποτελεί την τελευταία ευκαιρία για πολλούς: Ζελένσκι, Ευρώπη, Ρούμπιο. Δεν είναι θέμα τυπικής παρουσίας αλλά ουσίας. Η επόμενη μέρα θα δείξει αν οι χθεσινές δηλώσεις θα μετατραπούν σε ιστορική συμφωνία ειρήνης.