Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ξεκινήσει την οργάνωση μιας νέας υπηρεσίας πληροφοριών υπό την πρόεδρό της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σύμφωνα με αποκλειστικό δημοσίευμα των Financial Times. Στόχος είναι η ενίσχυση της αξιοποίησης των δεδομένων που συλλέγουν οι μυστικές υπηρεσίες των κρατών-μελών και η δημιουργία ενός πιο συνεκτικού ευρωπαϊκού μηχανισμού ασφάλειας.
Νέα ευρωπαϊκή μονάδα πληροφοριών
Η μονάδα θα υπάγεται στη Γενική Γραμματεία της Κομισιόν και προορίζεται να στελεχωθεί από αξιωματούχους που θα προέρχονται από την κοινότητα πληροφοριών της ΕΕ. Η αποστολή της θα είναι να συνδυάζει και να διασταυρώνει πληροφορίες για κοινές ευρωπαϊκές ανάγκες.
Πηγές των FT αναφέρουν ότι η πρωτοβουλία προέκυψε μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και τις προειδοποιήσεις Τραμπ ότι οι ΗΠΑ θα περιορίσουν τη στήριξή τους προς την Ευρώπη, κάτι που ανάγκασε τις Βρυξέλλες να επανεξετάσουν τις δικές τους δυνατότητες ασφαλείας.
Αντιδράσεις εντός ΕΕ
Η νέα δομή συναντά αντιστάσεις από υψηλόβαθμους αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (EEAS), που φοβούνται ότι η μονάδα θα επικαλύψει τις αρμοδιότητες του υπάρχοντος Κέντρου Πληροφοριών και Καταστάσεων (Intcen). Μέχρι στιγμής το σχέδιο δεν έχει κοινοποιηθεί επίσημα σε όλα τα κράτη-μέλη, ενώ θεωρείται πιθανό να υπάρξουν αντιδράσεις από χώρες με ισχυρές μυστικές υπηρεσίες, όπως η Γαλλία.
Η ανταλλαγή πληροφοριών παραμένει εξαιρετικά ευαίσθητο ζήτημα, ιδιαίτερα μετά την άνοδο κυβερνήσεων με φιλορωσική στάση σε ορισμένες χώρες, όπως η Ουγγαρία.
Τι λέει η Κομισιόν
Εκπρόσωπος της Επιτροπής επιβεβαίωσε ότι εξετάζεται η δημιουργία ενός «ειδικού πυρήνα» πληροφοριών, χωρίς ακόμη να έχει τεθεί συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα. Η μονάδα αναμένεται να συνεργάζεται στενά με την EEAS και να βασιστεί στην υπάρχουσα τεχνογνωσία της Επιτροπής.
Η νέα πρωτοβουλία έρχεται μετά από μια σειρά κινήσεων της φον ντερ Λάιεν:
τη δημιουργία «Κολλεγίου Ασφαλείας» για τους επιτρόπους
τη χρηματοδότηση ευρωπαϊκών αγορών όπλων για την Ουκρανία
την εκκίνηση του δορυφορικού προγράμματος IRIS
Ανησυχίες για εξάρτηση από τις ΗΠΑ
Σύμφωνα με τους FT, η προσωρινή διακοπή της αμερικανικής υποστήριξης πληροφοριών προς την Ουκρανία την περασμένη άνοιξη υπενθύμισε ότι η Ευρώπη εξακολουθεί να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την Ουάσινγκτον για κρίσιμες δυνατότητες κατασκοπείας. Η νέα μονάδα επιχειρεί να μειώσει αυτή την εξάρτηση, χωρίς όμως να αποκτήσει επιχειρησιακές δυνατότητες «στο πεδίο».
