Βαθιά μέσα σε ένα σκοτεινό, θειούχο σπήλαιο στο Σαραντάπορο, στα σύνορα Αλβανίας-Ελλάδας, ερευνητές ανακάλυψαν τον μεγαλύτερο ιστό αράχνης στον κόσμο με περισσότερες από 111.000 αράχνες.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στις 17 Οκτωβρίου στο περιοδικό Subterranean Biology, η τεράστια αποικία αραχνών αποτελείται από έναν κολοσσιαίο ιστό σε μια περιοχή του σπηλαίου, όπου επικρατεί μόνιμα σκοτάδι.
Ο ιστός έχει έκταση περίπου 350 μέτρα κατά μήκος του τοίχου μιας στενής, χαμηλής σήραγγας κοντά στην είσοδο της σπηλιάς
Ο ιστός έχει έκταση περίπου 350 μέτρα κατά μήκος του τοίχου μιας στενής, χαμηλής σήραγγας κοντά στην είσοδο της σπηλιάς. Όπως παρατήρησαν οι ερευνητές, πρόκειται για ένα μωσαϊκό από χιλιάδες ατομικούς, σε σχήμα χωνιού ιστούς.
Αυτή είναι η πρώτη απόδειξη αποικιακής συμπεριφοράς σεδύο κοινά είδη αραχνών και πιθανότατα αντιπροσωπεύει τον μεγαλύτερο ιστό αράχνης στον κόσμο, δήλωσε ο επικεφαλής της μελέτης, Ιστβάν Ουράκ, αναπληρωτής καθηγητής βιολογίας στο Πανεπιστήμιο Sapientia της Ρουμανίας.
Σχέδιο της Σπηλιάς του Θείου, με απεικόνιση των κύριων θειούχων πηγών (μπλε περιοχές) και του μεγάλου ιστού αράχνης στην περιοχή της εισόδου της σπηλιάς
«Ο φυσικός κόσμος εξακολουθεί να κρατά αμέτρητες εκπλήξεις για εμάς. Αν προσπαθούσα να βάλω σε λέξεις όλα τα συναισθήματα που με πλημμύρισαν (όταν είδα τον ιστό), θα τα χαρακτήριζα θαυμασμό, σεβασμό και ευγνωμοσύνη. Πρέπει να το ζήσεις για να ξέρεις πραγματικά πώς είναι», είπε ο Ουράκ στο Live Science.
Αυτή η φαντασμαγορική πόλη των αραχνών βρίσκεται στο σπήλαιο θείου, μια σπηλιά που σχηματίστηκε από το θειικό οξύ που παράγεται από την οξείδωση του υδρόθειου στο υπόγειο νερό.
Παρά το γεγονός πως οι ερευνητές αποκάλυψαν συναρπαστικά νέα στοιχεία για την αποικία των αραχνών στο σπήλαιο θείου, δεν ήταν οι πρώτοι που είδαν τον γιγάντιο ιστό.
Σπηλαιολόγοι από την Τσεχική Σπηλαιολογική Εταιρεία τον ανακάλυψαν το 2022 κατά τη διάρκεια μιας αποστολής στην Κοιλάδα Βρομόνερ. Επίσης, μια ομάδα επιστημόνων επισκέφτηκε το σπήλαιο το 2024, αποσπώντας δείγματα από τον ιστό που ο Ουράκ ανέλυσε πριν ξεκινήσει τη δική του αποστολή στο Σπήλαιο Θείου.
Αυτή η ανάλυση απέδειξε ότι στη συγκεκριμένη αποικία ζουν δύο είδη αραχνών: η Tegenaria domestica, γνωστή ως ο «αραχνάκι της φάκης ή αραχνάκι του σπιτιού», και η Prinerigone vagans (ένα μικρό, υγρόφιλο είδος αράχνης που ζει σε υγρές περιοχές όπως υγρά λιβάδια και όχθες λιμνών).
Κατά την επίσκεψή τους στο σπήλαιο, ο Ουράκ και οι συνεργάτες του εκτίμησαν ότι υπήρχαν περίπου 69.000 T. domestica και περισσότερα από 42.000 P. vagans δείγματα. Οι αναλύσεις DNA για τη νέα έρευνα επιβεβαίωσαν ότι αυτά είναι τα κυρίαρχα είδη στην αποικία, είπε ο Ουράκ.
Η αποικία αραχνών στο σπήλαιο θείου είναι μία από τις μεγαλύτερες που έχουν καταγραφεί ποτέ, και τα είδη που συμμετέχουν δεν ήταν γνωστά για τη συγκέντρωσή τους και τη συνεργασία τους με αυτόν τον τρόπο, είπε ο Ουράκ.
Η T. domestica και η P. vagans βρίσκονται συνήθως κοντά σε ανθρώπινα καταλύματα, αλλά η συγκεκριμένη αποικία αποτελεί «μια μοναδική περίπτωση δύο ειδών που συγκατοικούν στο ίδιο δομικό ιστό με αυτούς τους τεράστιους αριθμούς», είπε.
Οι επιστήμονες θα περίμεναν ότι οι αράχνες Tegenaria domestica θα κυνηγούσαν τις P. vagans, αλλά η έλλειψη φωτός στο σπήλαιο μπορεί να επηρεάζει την όραση των αραχνών, σύμφωνα με τη μελέτη.
Αντί για αυτό, οι αράχνες τρώνε σκνίπες που δεν τσιμπάνε, οι οποίες με τη σειρά τους καταναλώνουν λευκά μικροβιακά βιοφίλμ - ολισθηρές εκκρίσεις που προστατεύουν τους μικροοργανισμούς από απειλές στο περιβάλλον τους - από βακτήρια που οξειδώνουν το θείο στο σπήλαιο.
Ένα ρεύμα πλούσιο σε θείο που τροφοδοτείται από φυσικές πηγές περνά από το Σπήλαιο Θείου, γεμίζοντας το σπήλαιο με υδρόθειο και βοηθώντας τα μικρόβια, τις μύγες και τους θηρευτές τους να επιβιώσουν, σύμφωνα με τους ερευνητές στη μελέτη.
Η θειούχα διατροφή των αραχνών επηρεάζει τα μικροβιώματα τους, προκαλώντας τα να είναι σημαντικά λιγότερο ποικιλόμορφα από τα μικροβιώματα αραχνών από τα ίδια δύο είδη έξω από το σπήλαιο, έδειξαν αναλύσεις περιεχομένων στο έντερο.
Τα μοριακά δεδομένα έδειξαν επίσης ότι οι αράχνες στο σπήλαιο ήταν γενετικά διαφορετικές από τους συγγενείς τους που ζουν έξω, υποδεικνύοντας ότι οι κάτοικοι του σπηλαίου έχουν προσαρμοστεί στο βρώμικο περιβάλλον τους.
«Συχνά, νομίζουμε ότι ξέρουμε πλήρως ένα είδος, ότι κατανοούμε τα πάντα γι' αυτό, και όμως μπορούν να συμβούν ακόμα απρόσμενες ανακαλύψεις. Ορισμένα είδη παρουσιάζουν εξαιρετική γενετική πλαστικότητα, που συνήθως γίνεται φανερή μόνο υπό ακραίες συνθήκες. Τέτοιες συνθήκες μπορούν να προκαλέσουν συμπεριφορές που δεν παρατηρούνται υπό "κανονικές" συνθήκες.
Είναι σημαντικό να διατηρηθεί η αποικία, παρά τις προκλήσεις που μπορεί να προκύψουν από τη θέση του σπηλαίου ανάμεσα σε δύο χώρες», υπογράμμισε ο Ουράκ.
Δείτε βίντεο του Proto Thema