Ένα σοβαρό περιστατικό σημειώθηκε το απόγευμα της Κυριακής στο αεροδρόμιο του Πλόβντιβ, στη Βουλγαρία, όταν το αεροσκάφος που μετέφερε την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αντιμετώπισε πλήρη απενεργοποίηση των υπηρεσιών GPS κατά την προσέγγισή του. Το γεγονός ανάγκασε τον πιλότο να πραγματοποιήσει χειροκίνητη προσγείωση χρησιμοποιώντας έντυπους χάρτες, αφού πρώτα έκανε κύκλους γύρω από το αεροδρόμιο για περίπου μία ώρα.
Σύμφωνα με αξιωματούχους που μίλησαν στους Financial Times, το GPS ολόκληρης της περιοχής του αεροδρομίου «έσβησε», γεγονός που εγείρει σοβαρά ερωτήματα για την ασφάλεια των πτήσεων και την πιθανότητα εξωτερικής παρέμβασης.
Αντιμετωπίζεται ως ρωσική επιχείρηση παρέμβασης
Το περιστατικό δεν θεωρείται τυχαίο. Τρεις αξιωματούχοι που ενημερώθηκαν για το συμβάν ανέφεραν ότι η απενεργοποίηση των ηλεκτρονικών βοηθημάτων πλοήγησης αντιμετωπίζεται ως ρωσική επιχείρηση παρέμβασης. Η Βουλγαρική Αρχή Υπηρεσιών Εναέριας Κυκλοφορίας επιβεβαίωσε το γεγονός, σημειώνοντας σε ανακοίνωσή της προς τους FT ότι από τον Φεβρουάριο του 2022 έχει παρατηρηθεί αξιοσημείωτη αύξηση στα περιστατικά παρεμβολών και πλαστογράφησης GPS.
Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά:
«Αυτές οι παρεμβολές διαταράσσουν την ακριβή λήψη σημάτων GPS, οδηγώντας σε διάφορες λειτουργικές προκλήσεις για τα αεροσκάφη και τα συστήματα εδάφους».
Επιβεβαίωση από την Κομισιόν – Υποψίες για ρωσική εμπλοκή
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιβεβαίωσε τις παρεμβολές στο GPS του αεροσκάφους. Εκπρόσωπος της Κομισιόν δήλωσε ότι υπάρχουν υποψίες πως πίσω από το περιστατικό βρίσκεται η Μόσχα, ενισχύοντας τις ανησυχίες για στοχευμένες ενέργειες αποσταθεροποίησης.
Διάψευση από το Κρεμλίνο
Από την πλευρά της Ρωσίας, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, διέψευσε τις πληροφορίες, χαρακτηρίζοντάς τις ως «λανθασμένες». Παρόλα αυτά, η πρακτική της παρεμβολής GPS, η οποία παραδοσιακά χρησιμοποιείται από στρατιωτικές και μυστικές υπηρεσίες για την προστασία ευαίσθητων περιοχών, φαίνεται να χρησιμοποιείται πλέον από κράτη όπως η Ρωσία ως μέσο διατάραξης της ζωής των πολιτών.
Ανησυχία για την ασφάλεια των πτήσεων στην Ευρώπη
Οι κυβερνήσεις της ΕΕ έχουν εκφράσει έντονη ανησυχία, προειδοποιώντας ότι η αυξανόμενη παρεμβολή στο GPS, η οποία αποδίδεται στη Ρωσία, ενδέχεται να προκαλέσει σοβαρά αεροπορικά ατυχήματα, καθώς εμποδίζει την ασφαλή πλοήγηση των εμπορικών αεροσκαφών.
Αύξηση περιστατικών στην Ανατολική Ευρώπη
Τα περιστατικά παρεμβολών GPS έχουν αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα στη Βαλτική Θάλασσα και σε κράτη της Ανατολικής Ευρώπης που βρίσκονται κοντά στη Ρωσία. Οι επιπτώσεις αφορούν όχι μόνο αεροπλάνα, αλλά και σκάφη και πολίτες που βασίζονται στο GPS για καθημερινή πλοήγηση.
Σκοπός της επίσκεψης και δηλώσεις φον ντερ Λάιεν
Η φον ντερ Λάιεν ταξίδευε από τη Βαρσοβία προς την πόλη της κεντρικής Βουλγαρίας για να συναντήσει τον πρωθυπουργό της χώρας, Ρόσεν Ζελιάζκοφ, και να επισκεφθεί εργοστάσιο πυρομαχικών. Η επίσκεψη εντάσσεται σε περιοδεία στις χώρες της πρώτης γραμμής της ΕΕ, με στόχο τη βελτίωση της αμυντικής ετοιμότητας του μπλοκ στον πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας.
Κατά την παραμονή της στη Βουλγαρία, η πρόεδρος της Επιτροπής δήλωσε:
«Ο Πούτιν δεν έχει αλλάξει και δεν θα αλλάξει. Είναι αρπακτικό. Μπορεί να ελεγχθεί μόνο μέσω ισχυρής αποτροπής.»
Η Βουλγαρία έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην υποστήριξη της Ουκρανίας, παρέχοντας αρχικά σοβιετικού τύπου οπλισμό και πλέον σύγχρονα πυρομαχικά από τη μεγάλη αμυντική βιομηχανία της χώρας.
Η φον ντερ Λάιεν αναχώρησε από το Πλόβντιβ με το ίδιο αεροσκάφος χωρίς περαιτέρω προβλήματα.