Ο Ντόναλντ Τραμπ είπε μέσα στην εβδομάδα ότι «ο Πούτιν μας λέει πολλές βλακείες», σε μία -όπως φαίνεται- στροφή στη στάση του απέναντι στον Ρώσο πρόεδρο.
Συνειδητοποίησε άραγε ότι ο Πούτιν δεν έχει σοβαρή πρόθεση για ειρηνευτικές συνομιλίες και δεν βιάζεται να σταματήσει τον πόλεμο του κατά της Ουκρανίας ή κάτι άλλο συμβαίνει;
«Ο Τραμπ έχει καταλάβει πια ότι ο Πούτιν είναι το πρόβλημα», δήλωσε ο πρώην Αμερικανός απεσταλμένος στην Ουκρανία, Μπιλ Τέιλορ. «Άρα, αυτό που πρέπει να κάνει τώρα είναι να πιέσει τον Πούτιν, κάτι που μπορεί να το κάνει», πρόσθεσε.
Ο Τραμπ όχι μόνο εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του προς τον Πούτιν αυτή την εβδομάδα, αλλά υποσχέθηκε και την επανέναρξη των παραδόσεων κρίσιμων αμυντικών όπλων στην Ουκρανία. «Θα τους στείλουμε κι άλλα όπλα, πρέπει να μπορούν να αμυνθούν», είπε, με Αμερικανούς και Ισραηλινούς αξιωματούχους να στέκονται στο πλευρό του. «Δέχονται πολύ σκληρά χτυπήματα τώρα».
Αλλά θα ασκήσει πράγματι την πίεση εκείνη που ίσως, και μόνο ίσως, σταματήσει τον Πούτιν; Αυτό παραμένει ασαφές — με τον Τραμπ ποτέ δεν ξέρεις, σχολιάζει αμερικανικό δημοσίευμα.
Με τις συνεχείες και απότομες αλλαγές πολιτικής και ύφους, τις αναιρέσεις αποφάσεων, τις παρατάσεις προθεσμιών και τα τελεσίγραφα, η «διπλωματία του μαστίγιου» του Τραμπ μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις -όπως αυτή των δασμών- να «πιάνει» αλλά ο Πούτιν είναι… άλλη κατηγορία. Ο Ρώσος πρόεδρος μπορεί εύκολα να συμπεράνει — όπως προφανώς το έχει κάνει ήδη — ότι ο Τραμπ περισσότερο απειλεί παρά πράττει, και μπορεί απλώς να περιμένει.
Το σίγουρο είναι ότι οι απειλές του Τραμπ αυτή την εβδομάδα είχαν ελάχιστο αντίκτυπο στο Κρεμλίνο. Η ρωσική αντίδραση ήταν προκλητική, με νέο ρεκόρ επίθεσης: 728 drones εξαπολύθηκαν κατά της Ουκρανίας μέσα σε ένα βράδυ. Οι κάτοικοι του Κιέβου και άλλων μεγάλων πόλεων σε 10 επαρχίες αναγκάστηκαν να περάσουν τη νύχτα σε καταφύγια, ακόμα και σε σταθμούς μετρό. Την επόμενη νύχτα, ακολούθησε νέα μαζική επίθεση με 18 πυραύλους και περίπου 400 drones, κυρίως κατά του Κιέβου. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, υποβάθμισε τις απειλές του Τραμπ: «Το παίρνουμε χαλαρά», είπε, προσθέτοντας ότι «ο Τραμπ γενικά χρησιμοποιεί σκληρό ύφος και εκφράσεις».
Το Κίεβο -από την πλευρά του- δεν πίστεψε ποτέ ότι ο Τραμπ — ή οποιοσδήποτε — θα μπορούσε να πετύχει ευνοϊκή ειρηνευτική συμφωνία. Αντίθετα, ήλπιζε ότι η αγανάκτηση του Τραμπ με τον αδιάλλακτο Πούτιν θα οδηγούσε σε πιο άμεση και ουσιαστική στήριξη. Δεν πιστεύουν ότι ο Πούτιν θα συμφωνήσει σε οτιδήποτε λιγότερο από πλήρη ουκρανική παράδοση — εκτός αν εξαναγκαστεί στρατιωτικά.
Ο Τραμπ, αντίθετα, φαίνεται να πιστεύει ότι μπορεί να πείσει τον Πούτιν να υποχωρήσει με την απειλή οικονομικού πολέμου. Τον Ιανουάριο είχε γράψει : «Μπορούμε να το κάνουμε με τον εύκολο τρόπο ή με τον δύσκολο — και ο εύκολος είναι πάντα καλύτερος», απευθυνόμενος ευθέως στον Πούτιν.
Αλλά δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι αυτές οι απειλές θα αποδώσουν.
Αναλυτές όπως η Αντρέα Κένταλ-Τέιλορ και ο Μάικλ Κόφμαν επισημαίνουν ότι ο Πούτιν έχει φτάσει στο σημείο χωρίς επιστροφή. «Ο πόλεμος έχει σκληρύνει την αποφασιστικότητα του Πούτιν και έχει περιορίσει τις επιλογές του. Δεν υπάρχει επιστροφή: έχει ήδη μεταμορφώσει τη ρωσική κοινωνία, οικονομία και εξωτερική πολιτική».
Η ρωσική οικονομία δείχνει σημάδια πληθωρισμού, ελλείψεων εργατικού δυναμικού και υπερβολικής εξάρτησης από κρατικές δαπάνες.
Όμως, χάρη στην Κίνα, τις ασιατικές αγορές, τη συστηματική παραβίαση των κυρώσεων και την υποκατάσταση εισαγωγών, η Ρωσία έχει αντέξει οικονομικά τον πόλεμο πολύ καλύτερα απ’ ό,τι προέβλεπαν οι περισσότεροι.
Στο μεταξύ, από την αρχή του πολέμου, οι ηγέτες της Δύσης πίστευαν ότι οι κυρώσεις και ο οικονομικός πόνος θα υποχρέωναν τη Ρωσία να υποχωρήσει — μόνο και μόνο για να διαψευστούν ξανά και ξανά. Δεν υπάρχει, άλλωστε, τίποτα στην ιστορία των διεθνών κυρώσεων που να εμπνέει εμπιστοσύνη.
Έτσι, ενώ ο Τραμπ μπορεί να είναι ανυπόμονος να πετύχει μια συμφωνία ειρήνης στον πόλεμο στην Ουκρανία, οι απειλές ή η επιβολή κυρώσεων είναι απίθανο να φέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Θα τον οδηγήσει η ανυπομονησία του να κάνει περισσότερα; Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν πολλά σημάδια που να το υποστηρίζουν.
