Ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο, ο οποίος πέρυσι επένδυσε τεράστια ποσά για να στηρίξει τον Ντόναλντ Τραμπ στην προεκλογική εκστρατεία του, και στη συνέχεια έγινε επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας DOGE με στόχο τον περιορισμό των κρατικών δαπανών, έχει εξελιχθεί το τελευταίο διάστημα σε έναν από τους σκληρότερους επικριτές της οικονομικής πολιτικής του Αμερικανού προέδρου.
Υποκινούμενος από την περιφρόνησή του για τις υψηλές κρατικές δαπάνες, ο Μασκ πρόσφατα ορκίστηκε να δημιουργήσει το "Κόμμα της Αμερικής" εάν το Κογκρέσο εγκρίνει το τεράστιο νομοσχέδιο για τη φορολογική πολιτική και τις δαπάνες που υποστηρίζονται από τον πρόεδρο.
Το Σάββατο, την επόμενη μέρα από την υπογραφή του νομοσχεδίου από τον Τραμπ, ο Μασκ δήλωσε στο X ότι το κόμμα είχε επίσημα "σχηματιστεί για να σας δώσει πίσω την ελευθερία σας".
Ωστόσο, το κόμμα του Μασκ αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις, που κυμαίνονται από μια πολιτική δομή που ευνοεί το δικομματικό σύστημα έως την προσωπική του ιδιοσυγκρασία. Αυτά μερικά από τα μεγαλύτερα εμπόδια, όπως τα παρουσιάζει η Washigton Post.
1. Δεν μπορεί να ηγηθεί κόμματος
Το εκλογικό σύστημα των Ηνωμένων Πολιτειών που τάσσεται υπέρ του νικητή, δεν είναι ευπρόσδεκτο σε τρίτους.
Ο Χανς Νόελ, καθηγητής πολιτικής ιστορίας και πολιτικής μεθοδολογίας στο Πανεπιστήμιο Τζόρτζταουν, δήλωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν διαθέτουν "θεσμούς ανοιχτούς σε πολλαπλά, τρίτα μέρη που να είναι εξαιρετικά επιτυχημένα".
"Πρέπει να κερδίσεις ξεκάθαρα για να κερδίσεις οτιδήποτε", είπε ο Νόελ.
"Επομένως, δεν είναι όπως σε άλλες δημοκρατίες όπου ξεκινάς ένα μικρό κόμμα και παίρνεις, ξέρετε, το 20 ή 30 τοις εκατό των ψήφων, και στη συνέχεια παίρνεις ένα μέρος των εδρών στη νομοθετική εξουσία και μπορείς να χτίσεις πάνω σε αυτό".
Επιπλέον, εάν ο Μασκ θέλει να στηρίξει τους ομοσπονδιακούς υποψηφίους σε διαφορετικές πολιτείες ή, τελικά, να δημιουργήσει έναν υποψήφιο για την προεδρία τρίτου κόμματος, ο νέος οργανισμός του θα πρέπει να συμμορφώνεται με τις ποικίλες απαιτήσεις για την ένταξη στα ψηφοδέλτια.
Οι Πολιτείες και η Ομοσπονδιακή Εκλογική Επιτροπή έχουν κανόνες και απαιτήσεις για την εγγραφή ενός νέου πολιτικού κόμματος. Οι πολιτείες έχουν επίσης τους δικούς τους κανόνες, που συχνά περιλαμβάνουν απαιτήσεις κατοικίας και υπογραφές αιτημάτων από τους ψηφοφόρους.
Ο Mac McCorkle, καθηγητής στη Σχολή Δημόσιας Πολιτικής Sanford στο Πανεπιστήμιο Duke, δήλωσε ότι τα κριτήρια της ψηφοφορίας θα μπορούσαν να αποτελέσουν ένα "τρομακτικό" πρόβλημα.
"Για να μπει στο ψηφοδέλτιο, θα υπάρχουν πολλές απαιτήσεις υπογραφής αιτήματος", δήλωσε ο McCorkle, ο οποίος στο παρελθόν εργάστηκε ως σύμβουλος των Δημοκρατικών. "Από την άλλη πλευρά, πιθανότατα έχει αρκετά χρήματα για να το κάνει αυτό.
Αυτές οι απαιτήσεις έχουν βάλει σε δύσκολη θέση πολλούς υποψηφίους τρίτων κομμάτων. Κατά τη διάρκεια των προεδρικών εκλογών του 2024, κανένας αξιοσημείωτος υποψήφιος τρίτων κομμάτων , συμπεριλαμβανομένων του Chase Oliver του Ελευθεριακού Κόμματος, της Jill Stein του Πράσινου Κόμματος, του Cornel West και του Robert F. Kennedy Jr., δεν εμφανίστηκε στα ψηφοδέλτια και στις 50 πολιτείες.
2. Ιστορικές αντιξοότητες και πρόσφατες προκλήσεις
Πολιτικά κόμματα εκτός του αμερικανικού δικομματικού συστήματος υπάρχουν εδώ και καιρό, αλλά η πρόσφατη εθνική τους απήχηση ήταν περιορισμένη.
Η τελευταία φορά που ένας υποψήφιος για την προεδρία που δεν ήταν Ρεπουμπλικάνος ή Δημοκρατικός κέρδισε εκλογικές ψήφους ήταν το 1968 , όταν πέντε νότιες πολιτείες ψήφισαν υπέρ του υποψήφιου του Αμερικανικού Ανεξάρτητου Κόμματος, Τζορτζ Γουάλας.
Ο δισεκατομμυριούχος μεγιστάνας Ρος Περό έλαβε περίπου το 19% της λαϊκής ψήφου το 1992 και καμία ψήφο από το εκλεκτορικό κολέγιο. "Ο Περό τα πήγε εκπληκτικά καλά… αλλά δεν ήρθε πρώτος σε καμία πολιτεία, και ο τρόπος που λειτουργεί το εκλεκτορικό κολέγιο σημαίνει ότι δεν έχει τίποτα", είπε ο Νόελ.
Η υποψηφιότητα του Ραλφ Νέιντερ για την προεδρία το 2000 υπό το Πράσινο Κόμμα, όπως υποστηρίζουν οι ειδικοί, συνέβαλε σε ένα τόσο ισόπαλο αποτέλεσμα στη Φλόριντα, που ο Ρεπουμπλικάνος Τζορτζ Μπους κέρδισε τις εκλογές μόνο μετά την παρέμβαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Παρ’ όλα αυτά, ο Νέιντερ δεν έλαβε καμία εκλογική ψήφο.
Οι ανεξάρτητοι γερουσιαστές Μπέρνι Σάντερς (Βερμόντ) και Άνγκους Κινγκ (Μέιν), σε κοινοβουλευτική ομάδα με τους Δημοκρατικούς.
Δύο πρώην γερουσιαστές που έφυγαν από το Δημοκρατικό Κόμμα και έγιναν ανεξάρτητοι ενώ βρίσκονταν ακόμη στο αξίωμα, η Κίρστεν Σινέμα από την Αριζόνα και ο Τζο Μάντσιν Γ΄ από τη Δυτική Βιρτζίνια, δεν έδωσαν υποψηφιότητα για επανεκλογή το 2024.
Ο Τζάστιν Άμας εκπροσώπησε το Μίσιγκαν στη Βουλή των Αντιπροσώπων, ξεκινώντας ως Ρεπουμπλικάνος αλλά αποχωρώντας από το κόμμα το 2019 και υιοθετώντας τον ρόλο του ως Λιβερταριανός το 2020. Αφού εξέτασε το ενδεχόμενο να είναι υποψήφιος για την προεδρία με τους Λιβερταριανούς, αποφάσισε να μην επιδιώξει επανεκλογή για την έδρα του στη Βουλή.
3. Πεδίο εφαρμογής και στρατηγική
Ο Μασκ έγραψε το Σάββατο στο X ότι σχεδιάζει να στοχεύσει στις ενδιάμεσες εκλογές του επόμενου έτους. Παρομοίασε τη στρατηγική του με την τακτική του Έλληνα στρατηγού Επαμεινώνδα εναντίον των Σπαρτιατών: "Εξαιρετικά συγκεντρωμένη δύναμη σε μια ακριβή τοποθεσία στο πεδίο της μάχης".
Ο Μασκ είχε προηγουμένως αναφερθεί στη δυνατότητα να επηρεάσει τη σύνθεση του Κογκρέσου εστιάζοντας σε έναν μικρό αριθμό βασικών εκλογών για τη Γερουσία και τη Βουλή των Αντιπροσώπων, αλλά δεν έχει κατονομάσει συγκεκριμένους στόχους.
"Δεδομένων των εξαιρετικά περιορισμένων νομοθετικών περιθωρίων, αυτό θα ήταν αρκετό για να χρησιμεύσει ως η αποφασιστική ψήφος για τους αμφιλεγόμενους νόμους, διασφαλίζοντας ότι εξυπηρετούν την αληθινή βούληση του λαού", έγραψε ο Μασκ στο X την Παρασκευή.
Αν και ο McCorkle πιστεύει ότι οι υποψήφιοι του Μασκ δεν θα κερδίσουν, ο καθηγητής του Duke είπε ότι μπορούν να λειτουργήσουν ως "αποτυχημένοι και μπερδεμένοι" υπονομεύοντας τους Ρεπουμπλικάνους που διεκδικούν αξιώματα και κερδίζουν αρκετές ψήφους για να κάνουν τη διαφορά σε πολιτείες-κλειδιά όπως η Βόρεια Καρολίνα. Οι υποψήφιοι του Μασκ θα μπορούσαν να επηρεάσουν τις ενδιάμεσες εκλογές, όταν "πιθανότατα θα υπάρξει μείωση των ψηφοφόρων του MAGA", είπε ο McCorkle.
Ο Μασκ αντιτίθεται στο μέτρο για τη φορολογία και τις δαπάνες που ψήφισαν οι Ρεπουμπλικάνοι και υπέγραψε ο Τραμπ αυτή την εβδομάδα. Μια πλειονότητα Αμερικανών επίσης αντιτίθεται σε αυτό, σύμφωνα με δημοσκόπηση της Washington Post-Ipsos που διεξήχθη τον περασμένο μήνα. Η πλειοψηφία του 63% του κοινού που συμμετείχε στη δημοσκόπηση δήλωσε ότι η εκτιμώμενη αύξηση 3 τρισεκατομμυρίων δολαρίων από το πακέτο δαπανών στην αύξηση του εθνικού χρέους είναι απαράδεκτη.
Ο ΜακΚόρκλ υποστήριξε ότι η αντίθεση του δισεκατομμυριούχου στις δαπάνες δεν αποτελεί ακόμη μια μακροπρόθεσμη στρατηγική του κόμματος και ότι οι τεράστιες ομοσπονδιακές συμβάσεις που έχουν εξασφαλιστεί από τις εταιρείες που διευθύνει θα μπορούσαν να υπονομεύσουν το μήνυμά του: "Να ο τύπος που έχει περισσότερες κυβερνητικές συμβάσεις από όσες μπορεί να φανταστεί κανείς και θα είναι ο σημαιοφόρος των φιλελεύθερων; Δεν ξέρω".
4. Διχασμοί μεταξύ του πιθανού κοινού του
Το Σάββατο, ο Μασκ φάνηκε να συμφωνεί με έναν χρήστη του X, ο οποίος παρουσίασε μια κομματική πλατφόρμα που ζητά τη μείωση του εθνικού χρέους, τον εκσυγχρονισμό του στρατού με τεχνητή νοημοσύνη και ρομποτική, την υποστήριξη της απορρύθμισης και της ελευθερίας του λόγου, την υποστήριξη των "υπέρ της τεχνολογίας" και των φιλογενετικών θέσεων, καθώς και την υποστήριξη "κεντρώων πολιτικών παντού".
Ωστόσο, το 80% των κεντρώων που ο Μασκ λέει ότι κυνηγά, υποστήριξε ο Νόελ του Τζόρτζταουν, δεν έχει απαραίτητα αρκετή συνοχή για να σχηματίσει πολιτικό κόμμα.
"Οι άνθρωποι έχουν δεσμούς με τα υπάρχοντα κόμματα, είναι απογοητευμένοι μαζί τους και δεν τους αρέσουν. Οι άνθρωποι έχουν ανησυχίες, αλλά δεν υπάρχει κάποιο είδος εκλογικού σώματος που να έχει", είπε ο Νόελ. "Τι επιδιώκει;… Αυτό το 80% δεν είναι καθόλου σαφώς καθορισμένο".
5. Κερδίζοντας πολιτικούς συμμάχους
Μετά την αποχώρησή του από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση και την επακόλουθη ρήξη του με τον Τραμπ και τους Ρεπουμπλικάνους του Κογκρέσου, η επιρροή του Μασκ στο κόμμα φαίνεται να μειώνεται. Ο σύμμαχος του Τραμπ, Τζέιμς Φίσμπακ, έχει ήδη δηλώσει ότι δημιουργεί μια σούπερ Επιτροπή Δράσης (PAC) για να αμβλύνει τις πολιτικές προσπάθειες του Μασκ.
Ενώ ο πλούτος του Μασκ έχει εξυπηρετήσει τις πολιτικές του προσπάθειες, ισχυρά πολιτικά κόμματα μπορούν να συγκεντρώσουν χρήματα από δίκτυα ενδιαφερόμενων ψηφοφόρων, είπε ο Νόελ.
"Η ικανότητά σου να τα συγκεντρώσεις σημαίνει ότι ξέρεις πώς να έχεις μια σύνδεση με μια ολόκληρη ομάδα ανθρώπων που όχι μόνο θα σου δώσουν χρήματα, αλλά μπορεί επίσης να κάνουν κάτι για εσένα — ή τουλάχιστον να σε ψηφίσουν", είπε ο Νόελ.
Ένα νέο κόμμα, είπε ο Νόελ, θα χρειαστεί ασυνήθιστα αφοσιωμένους ψηφοφόρους με την ενέργεια να κάνουν προεκλογική εκστρατεία στις εκλογές, ακόμη και μετά από πρόωρες ήττες. "Δεν μπορείς να το αγοράσεις αυτό απλώς", είπε.
Υπάρχει τουλάχιστον ένας Ρεπουμπλικάνος στο Κογκρέσο που αποφεύγει τις δαπάνες και έχει φιλελεύθερη νοοτροπία, τον οποίο ο Μασκ συνεχίζει να υποστηρίζει: ο βουλευτής Τόμας Μάσι (Ρεπουμπλικανός από το Κεντάκι). Δύο μη Ρεπουμπλικανικές ομάδες, η Εθνική Ελευθεριακή Επιτροπή και η κεντρώα πολιτική ομάδα No Labels, δηλώνουν ότι θέλουν να συνεργαστούν με τον Μασκ.
6.Υπομονή
Θα ανεχθεί ένας ιδιότροπος δισεκατομμυριούχος, ευρέως γνωστός ότι δεν υπακούει σε κανόνες τις μυριάδες διαδικασίες των εκλογών; Οι Νόελ και ΜακΚόρκλ είπαν ότι ίσως χρειαστεί να εγκλιματιστεί στις κομματικές ήττες προτού δει πολιτική επιτυχία.
"Δεν είμαι σίγουρος ότι έχει την υπομονή", είπε ο ΜακΚόρκλ. "Πώς θα ελέγξει τους υποψηφίους; Θα υπάρχουν πολλοί επίδοξοι υποψήφιοι που θα σκέφτονται, "Ε, ο Έλον Μασκ θα με χρηματοδοτήσει. Τι στο καλό;"… Οπότε θα μπορούσε να αποδειχθεί και ντροπή για τον Μασκ, αν προσπαθεί να βάλει πολλούς ανθρώπους στο ψηφοδέλτιο".
Ο Μασκ παρατήρησε από πρώτο χέρι τους περιορισμούς του χρήματος στην πολιτική νωρίτερα φέτος, όταν οι ομάδες του επένδυσαν περισσότερα από 20 εκατομμύρια δολάρια για να υποστηρίξουν μια συντηρητική εκλογική αναμέτρηση για το Ανώτατο Δικαστήριο του Ουισκόνσιν.
Ο διαγωνισμός κόστισε περισσότερα από 100 εκατομμύρια δολάρια, καθιστώντας τον την πιο δαπανηρή δικαστική εκλογή στην ιστορία των ΗΠΑ. Παρά τις δαπάνες του Μασκ και την υπερβολική παρουσίαση της εκλογικής αναμέτρησης, η οποία, όπως υποστήριξε, θα μπορούσε να χαράξει την πορεία του δυτικού πολιτισμού λόγω του τι θα μπορούσε να σημαίνει για την ατζέντα του Τραμπ, η υποψήφια των φιλελεύθερων Σούζαν Κρόφορντ τελικά κέρδισε.
Ο Μασκ έχει επίσης κάνει πολλές συζητήσεις τους τελευταίους μήνες σχετικά με το πόσα χρήματα σκόπευε να δαπανήσει για πολιτικούς σκοπούς.
Αφού ο υποψήφιός του έχασε την κούρσα στο Ουισκόνσιν, ο Μασκ είχε δηλώσει ότι σχεδίαζε "πολύ λιγότερες" πολιτικές δαπάνες στο μέλλον, αλλά άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να επανέλθει αν έβλεπε "έναν λόγο να κάνει πολιτικές δαπάνες στο μέλλον".
Ο ΜακΚόρκλ είπε ότι δεν μπορούσε να πιστέψει ότι ο Μασκ θα περνούσε "το υπόλοιπο της ζωής του προσπαθώντας να δημιουργήσει ένα νέο κόμμα".
Νομίζω ότι όλα αυτά έχουν να κάνουν με τη διαμάχη του με τον Τραμπ και την προσπάθεια να βυθιστεί η κληρονομιά του Τραμπ αυτή τη στιγμή", πρόσθεσε.
