Ανησυχία και έντονο προβληματισμό προκαλεί στην ακριτική επαρχία της Κόνιτσας η απόφαση για το κλείσιμο του επιτηρητικού στρατιωτικού φυλακίου στο Πληκάτι. Η εξέλιξη αυτή αιφνιδίασε την τοπική κοινωνία, καθώς το συγκεκριμένο φυλάκιο αποτελούσε το τελευταίο ουσιαστικό σημείο στρατιωτικής παρουσίας στην παραμεθόρια ζώνη της περιοχής.
Η απόφαση έρχεται σε μια περίοδο κατά την οποία η παραμεθόριος αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα πληθυσμιακής συρρίκνωσης και εγκατάλειψης, γεγονός που καθιστά τη στρατιωτική παρουσία όχι μόνο ζήτημα ασφάλειας αλλά και στοιχείο συμβολικής και ουσιαστικής στήριξης των εναπομεινάντων κατοίκων.
Η σημασία του φυλακίου για την περιοχή
Σύμφωνα με το epiruspost, το φυλάκιο στο Πληκάτι δεν είχε μόνο επιχειρησιακό χαρακτήρα. Για τους λιγοστούς κατοίκους της περιοχής αποτελούσε σημείο αναφοράς και ένδειξη ότι το κράτος διατηρεί ενεργή παρουσία στα σύνορα. Η λειτουργία του ενίσχυε το αίσθημα ασφάλειας και λειτουργούσε αποτρεπτικά απέναντι στο αίσθημα εγκατάλειψης που συχνά βιώνουν οι κάτοικοι των ακριτικών περιοχών.
Σε έναν τόπο με περιορισμένες υποδομές και ελάχιστες κρατικές υπηρεσίες, η παρουσία του στρατού είχε ιδιαίτερη βαρύτητα, τόσο πρακτική όσο και ψυχολογική.
Η αντίδραση της τοπικής αυτοδιοίκησης
Το ζήτημα ανέδειξε με ανακοίνωσή της η δημοτική παράταξη «Ανασυγκρότηση Αναγέννηση» του Δήμου Κόνιτσας και ο πρώην δήμαρχος Νίκος Έξαρχος. Στην ανακοίνωση εκφράζεται ξεκάθαρη αντίθεση στο κλείσιμο του φυλακίου, ενώ γίνεται λόγος για διάψευση των διακηρύξεων περί στήριξης της παραμεθορίου και αποκέντρωσης.
Η παράταξη υπενθυμίζει ότι στο παρελθόν είχε τεθεί στο Δημοτικό Συμβούλιο το θέμα της λειτουργίας του 583 Τάγματος Προκάλυψης Κόνιτσας, με διαβεβαιώσεις από τη δημοτική αρχή ότι δεν υφίσταται θέμα κατάργησης στρατιωτικών υποδομών. Η απόφαση για το Πληκάτι, ωστόσο, δημιουργεί εύλογους φόβους για ευρύτερες αλλαγές στη στρατιωτική παρουσία της περιοχής.

Φόβοι για περαιτέρω αποδυνάμωση
Το κλείσιμο του φυλακίου εντείνει τις ανησυχίες ότι η παραμεθόριος οδηγείται σε σταδιακή αποδυνάμωση. Κάτοικοι και τοπικοί φορείς εκφράζουν τον προβληματισμό τους για το ενδεχόμενο νέων αποφάσεων που θα περιορίσουν ακόμη περισσότερο την παρουσία του κράτους στην περιοχή.
Σε έναν τόπο όπου η δημογραφική συρρίκνωση αποτελεί ήδη σοβαρό πρόβλημα, τέτοιες εξελίξεις εκλαμβάνονται ως πρόσθετο πλήγμα, με συνέπειες που ξεπερνούν τη στρατιωτική διάσταση.
Παρέμβαση του δημάρχου
Ο δήμαρχος Κόνιτσας Ανδρέας Παπασπύρου βρίσκεται στην Αθήνα σε μια προσπάθεια να αποτραπεί το κλείσιμο του φυλακίου. Όπως έχει δηλώσει, η απόφαση προκάλεσε αιφνιδιασμό τόσο στη δημοτική αρχή όσο και στην τοπική κοινωνία, γεγονός που εντείνει την ανάγκη για άμεσες παρεμβάσεις και ξεκάθαρες απαντήσεις.
Η κινητοποίηση της δημοτικής αρχής δείχνει ότι το ζήτημα θεωρείται κρίσιμο για το μέλλον της περιοχής και για τη συνολική εικόνα της παραμεθορίου.
Ένα ζήτημα με ευρύτερες προεκτάσεις
Η υπόθεση του Πληκατίου δεν αφορά μόνο ένα φυλάκιο. Αγγίζει τον ευρύτερο προβληματισμό για τη στρατηγική του κράτους απέναντι στις ακριτικές περιοχές και για το πώς μεταφράζονται στην πράξη οι εξαγγελίες περί στήριξης και ανάπτυξης.
Για τους κατοίκους της παραμεθορίου, κάθε τέτοια απόφαση έχει ιδιαίτερο βάρος. Και γι’ αυτό το ερώτημα που παραμένει ανοιχτό δεν είναι μόνο τι κλείνει σήμερα, αλλά ποια θα είναι η επόμενη ημέρα για τις περιοχές που κρατούν ζωντανά τα σύνορα της χώρας.