Ανήσυχος και καχύποπτος από την φύση του ο Ερντογάν, ιδιαίτερα μετά την αμφιλεγόμενη απόπειρα πραξικοπήματος του 2016 σε βάρος του,αλλά και ιδιαίτερα θορυβημένος από το κλίμα δυσαρέσκειας των Τούρκων πολιτών για την φυλάκιση Ιμάμογλου, λαμβάνει μέτρα, πιάνοντας την "άκρη του νήματος", η οποία δεν είναι άλλη από τον πλήρη έλεγχο των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων (ΤΕΔ) από τον ίδιο.
Ο Ερντογάν με νομοθετική ρύθμιση παίρνει τον πλήρη έλεγχο των Ενόπλων Δυνάμεων
Με νέα νομοθετική πρόταση που κατατέθηκε στο τουρκικό κοινοβούλιο θα παραχωρηθούν στον Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν νέες εξουσίες για την αναδιάρθρωση των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων (TSK), συμπεριλαμβανομένης της εξουσίας για προαγωγές, απολύσεις και διορισμούς εντός της στρατιωτικής ιεραρχίας.
Εάν θεσπιστούν, οι αλλαγές θα αντιπροσωπεύουν μια σημαντική συγκέντρωση εξουσίας στην Προεδρία, επιτρέποντας στον Ερντογάν να παρακάμψει τους προηγούμενους συνταγματικούς περιορισμούς που αφορούν τον στρατό.
Το νομοσχέδιο, με επίσημο τίτλο «Πρόταση για Τροποποιήσεις σε Ορισμένους Νόμους», κατατέθηκε από μέλη του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) στις 16 Μαΐου και περιλαμβάνει μέτρα που είχαν προηγουμένως ακυρωθεί από το Συνταγματικό Δικαστήριο της Τουρκίας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Η Γαλλία έφτασε στα όρια της! Απαγορεύει τη μουσουλμανική μαντίλα στα παιδιά – "Φτάνει πια με τη λαθρομετανάστευση και την επιβολή εθίμων"
Μία από τις βασικές διατάξεις θα επέτρεπε στον Πρόεδρο να τροποποιήσει τις υποχρεωτικές περιόδους αναμονής για τις στρατιωτικές προαγωγές με διάταγμα, επικαλούμενος ανάγκες σε προσωπικό ή ανισορροπίες στην κατανομή βαθμών στις Ένοπλες Δυνάμεις.
Η προτεινόμενη εξουσία είχε αρχικά παραχωρηθεί στον Πρόεδρο μέσω διατάγματος έκτακτης ανάγκης που εκδόθηκε κατά τη διάρκεια κατάστασης έκτακτης ανάγκης μετά από μια αμφιλεγόμενη απόπειρα πραξικοπήματος στις 15 Ιουλίου 2016.
"Κόντρα" Ερντογάν-Συνταγματικού Δικαστηρίου
Ωστόσο, σε απόφαση της 7ης Δεκεμβρίου 2023, το Συνταγματικό Δικαστήριο έκρινε ότι ένας τέτοιος εκτελεστικός έλεγχος ήταν αντισυνταγματικός, υποστηρίζοντας ότι «το καθεστώς του στρατιωτικού προσωπικού μπορεί να ρυθμιστεί μόνο από το νόμο και όχι από εκτελεστικό διάταγμα».
Παρά ταύτα, το νέο σχέδιο νόμου επαναφέρει την ίδια εξουσία.
Αυτή τη φορά αποτελεί μέρος επίσημης νομοθεσίας για την εκπλήρωση της απαίτησης του δικαστηρίου ότι οι κανονισμοί για το στρατιωτικό προσωπικό πρέπει να βασίζονται σε νομοθετικό νόμο και όχι σε Προεδρικό διάταγμα.
Εάν ψηφιστεί, ο νόμος αυτός θα καθιστούσε τον έλεγχο του Ερντογάν επί των χρονοδιαγραμμάτων προαγωγών μόνιμο και νομικά δεσμευτικό.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ο εφιάλτης των οδηγών ξεκινά με τον νέο ΚΟΚ! Πρόστιμα-Φωτιά έως 2.000€ και αφαίρεση διπλώματος για 7 χρόνια
Με νομοσχέδιο επιχειρεί By-Pass ο Τούρκος Πρόεδρος
Το νέο νομοσχέδιο φαίνεται να είναι η απάντηση της κυβέρνησης σε αυτήν την εντολή.
Οι επικριτές υποστηρίζουν ότι ουσιαστικά επαναβεβαιώνει τον προεδρικό έλεγχο με το πρόσχημα της συμμόρφωσης με τη νομοθεσία.
Σε μια άλλη αμφιλεγόμενη διάταξη, η πρόταση θα εξουσιοδοτούσε τον Πρόεδρο να αποστρατεύειει αξιωματικούς από τις ένοπλες δυνάμεις για πειθαρχικούς λόγους.
Το νομοσχέδιο επιδιώκει να κωδικοποιήσει αυτήν την εξουσία στο άρθρο 926 του Νόμου περί Προσωπικού των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων, παρακάμπτοντας προηγούμενους δικαστικούς περιορισμούς.
Ο Ερντογάν "βάζει χέρι" στην εκπαίδευση των Τούρκων Αξιωματικών
Η πρόταση ενισχύει περαιτέρω τον έλεγχο του Ερντογάν στη στρατιωτική εκπαίδευση, παρέχοντάς του την αποκλειστική εξουσία να διορίζει τον πρύτανη του Εθνικού Πανεπιστημίου Άμυνας, του ιδρύματος που είναι υπεύθυνο για την εκπαίδευση μελλοντικών στρατιωτικών ηγετών.
Το πανεπιστήμιο ιδρύθηκε με κυβερνητικό διάταγμα λίγο μετά την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016, αντικαθιστώντας όλες τις προηγούμενες στρατιωτικές ακαδημίες, οι οποίες είχαν κλείσει λόγω της φερόμενης εμπλοκής τους στο πραξικόπημα.
Πολλοί πιστεύουν ότι κατά τη διάρκεια της κατάστασης έκτακτης ανάγκης που κηρύχθηκε μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα, ο Ερντογάν εγκαθίδρυσε μονοδιάστατη διακυβέρνηση μέσω νόμων έκτακτης ανάγκης που δεν υπόκεινται ούτε σε δικαστικό ούτε σε κοινοβουλευτικό έλεγχο.
Οι ομάδες της αντιπολίτευσης ισχυρίζονται ότι η απόπειρα πραξικοπήματος ήταν επίσης μια επιχείρηση ψευδούς σημαίας που οργανώθηκε από την διαβόητη υπηρεσία πληροφοριών της χώρας, Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT), για να εκδιώξει τους αντιπάλους του Ερντογάν από τις δουλειές τους.
Επί του παρόντος, άτομα που συνδέονται με το κίνημα Γκιουλέν, μια ομάδα που επικρίνει την κυβέρνηση και την οποία η κυβέρνηση Ερντογάν ισχυρίζεται ότι βρισκόταν πίσω από την απόπειρα πραξικοπήματος, εξακολουθούν να κρατούνται και να συλλαμβάνονται με κατασκευασμένες κατηγορίες.
Οργανωμένη επιχείρηση εξάλειψης των Κεμαλιστών από το στράτευμα
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης υποστηρίζουν ότι αυτή η συγκέντρωση της εξουσίας επί της στρατιωτικής εκπαίδευσης, μαζί με τον έλεγχο των εισαγωγών και των προαγωγών, δίνει στην εκτελεστική εξουσία απαράμιλλη επιρροή στη μελλοντική σύνθεση του σώματος των τουρκικών αξιωματικών.
Στις επεξηγηματικές σημειώσεις που συνοδεύουν το νομοσχέδιο, η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι η ταχεία και αποφασιστική δράση είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της πειθαρχίας και της επιχειρησιακής αποτελεσματικότητας εντός του στρατού.
«Η πειθαρχία αποτελεί το θεμέλιο των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων και είναι κρίσιμη για την ικανότητά τους να ανταποκρίνονται σε απειλές», αναφέρει η πρόταση. «Επομένως, είναι απαραίτητο να ληφθούν γρήγορα και αποτελεσματικά μέτρα κατά σοβαρών πειθαρχικών παραβιάσεων».
Το σημείωμα τονίζει ότι οι προτεινόμενες αλλαγές αποσκοπούν στη διατήρηση της ισχύος και της αξιοπιστίας των ενόπλων δυνάμεων, διασφαλίζοντας ότι το προβληματικό προσωπικό μπορεί να απομακρυνθεί και να αντικατασταθεί γρήγορα.
Οι διώξεις κατά Τούρκων αξιωματικών μετά το πραξικόπημα το 2016
Η προτεινόμενη νομοθεσία είναι η τελευταία σε μια σειρά μέτρων που έλαβε ο Πρόεδρος Ερντογάν και η κυβέρνησή του για την αναμόρφωση του τουρκικού στρατού μετά την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016.
Σύμφωνα με στοιχεία που κοινοποίησε ο Ερντογάν κατά τη διάρκεια τελετής του 2024 στο Εθνικό Πανεπιστήμιο Άμυνας, 1.524 από τους 1.886 αξιωματικούς του επιτελείου αποβλήθηκαν από το TSK μετά το πραξικόπημα.
Συνολικά, 10.468 αξιωματικοί απολύθηκαν από τους 32.189 που υπηρετούσαν εκείνη την εποχή.
Πιο λεπτομερή στοιχεία του Υπουργείου Άμυνας δείχνουν ότι 24.339 μέλη του στρατού, συμπεριλαμβανομένων αξιωματικών, υπαξιωματικών και δημοσίων υπαλλήλων, έχουν απολυθεί από το 2016, ενώ η επίσημη αναφορά ισχυρίζεται ότι μόνο 8.651 στρατιωτικοί συμμετείχαν στην απόπειρα πραξικοπήματος, οι επικριτές αμφισβητούν την κλίμακα των εκκαθαρίσεων, σημειώνοντας ότι ο αριθμός των απολύσεων υπερβαίνει κατά πολύ τον αριθμό των φερόμενων συμμετεχόντων.
Μόνο 42 από τους 325 αξιωματικούς εν ενεργεία κατά τη διάρκεια του πραξικοπήματος διατήρησαν τον βαθμό τους ή έλαβαν προαγωγές στη συνέχεια.
Αρκετοί από τους αξιωματικούς που προήχθησαν σε κορυφαίες θέσεις μετά τις εκκαθαρίσεις έχουν περιγραφεί ως λιγότερο έμπειροι και λιγότερο καταρτισμένοι σε σύγκριση με τους προκατόχους τους.
Μετά το πραξικόπημα, η κυβέρνηση αναθεώρησε το σύστημα εκπαίδευσης και επιλογής αξιωματικών. Όλες οι στρατιωτικές ακαδημίες έκλεισαν και αντικαταστάθηκαν από το Εθνικό Πανεπιστήμιο Άμυνας. Εισήχθη μια νέα διαδικασία εξετάσεων για αξιωματικούς επιτελείου, επιτρέποντας στην κυβέρνηση να ελέγχει τους υποψηφίους πιο προσεκτικά.
Επιπλέον, σύμφωνα με επίσημες παραδοχές, οι επιτροπές που είναι υπεύθυνες για την επιλογή δοκίμων έχουν συμπεριλάβει μέλη της SADAT, μιας τζιχαντιστικής παραστρατιωτικής ομάδας γνωστής για την αφοσίωσή της στον Ερντογάν.
Η κυβέρνηση έχει επίσης ανοίξει την πόρτα στην ένταξη αποφοίτων θρησκευτικών σχολών ιμάμ-χατίπ στον στρατό, μια σημαντική απόκλιση από τα προηγούμενα κοσμικά πρότυπα.
Ο Ερντογάν επιχειρεί μετάλλαξη των ΤΕΔ από φωλιά Κεμαλιστών σε ένοπλους υποστηρικτές του
Συμπερασματικά θα λέγαμε ότι οι εκκαθαρίσεις Τούρκων αξιωματικών δεν είναι απλώς απάντηση στην απόπειρα πραξικοπήματος, αλλά αποτελούν μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής για τη μετατροπή του στρατού σε μια δύναμη που ευθυγραμμίζεται περισσότερο με τους ιδεολογικούς και πολιτικούς στόχους του Ερντογάν.
Ο προτεινόμενος νόμος αναμένεται να περάσει εύκολα χάρη στην κοινοβουλευτική πλειοψηφία του ΑΚΡ και των εταίρων του.
Για μια ακόμη φορά ο Ερντογάν εκμεταλλεύεται την ευνοϊκή γιαυτόν Διεθνή συγκυρία, για να επιβάλλει στυγνά μέτρα στο εσωτερικό της χώρας του, υπερσυγκεντώνοντας εξουσίες και ελέγχους στο πρόσωπό του, "ξεδοντιάζοντας" το τουρκικό στράτευμα.
Μετά την ειρήνευση με το ΡΚΚ, ο Τούρκος Πρόεδρος επιχειρεί με το νέο Νομοσχέδιο να εξασφαλίσει τις πλάτες του εντός του στρατεύματος.
Άραγε ετοιμάζεται για κάτι πολύ σοβαρό που να σχετίζεται με την Ελλάδα και ετοιμάζεται για παν ενδεχόμενο έτσι ώστε να μην έχει την τύχη του Μεντερές αν φάει τα μούτρα του στο Αιγαίο;
