Αν ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι πίστευε ότι θα μπορούσε να ανακόψει την αλυσίδα σκανδάλων ζητώντας τις παραιτήσεις του υπουργού Δικαιοσύνης και της υπουργού Ενέργειας Σβιτλάνα Γκρίντσουκ, φαίνεται πως έκανε λανθασμένους υπολογισμούς. Οι εξελίξεις δείχνουν ότι η κρίση βαθαίνει και απειλεί να στιγματίσει ολόκληρη την προεδρική του πορεία.
Η «απόδραση» Ούμεροφ
Η πιο εντυπωσιακή εξέλιξη είναι η φυγή του Ρουστέμ Ούμεροφ, πρώην υπουργού Άμυνας (2023-2025) και στη συνέχεια γραμματέα του Ουκρανικού Συμβουλίου Ασφαλείας. Ο Ούμεροφ φέρεται να ταξίδεψε αρχικά στην Τουρκία, όπου ενημέρωσε τον Ζελένσκι για τις προθέσεις του, και στη συνέχεια συνέχισε προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, με σκοπό να καταθέσει για σκάνδαλα διαφθοράς που αγγίζουν τον κύκλο του προέδρου Τραμπ.
Η απόφασή του φαίνεται να συνδέεται με την εμπλοκή του στις έρευνες των υπηρεσιών καταπολέμησης της διαφθοράς NABU και SAP, οι οποίες είχαν ήδη οδηγήσει στην παραπομπή των συναδέλφων του Γκαλουσένκο και Γκρίντσουκ. Ό,τι κι αν σχεδιάζει ο Ούμεροφ, το γεγονός ότι δεν βρίσκεται πλέον στο Κίεβο αφήνει μια βαριά σκιά πάνω στην πολιτική εικόνα του Ζελένσκι.
Στο στόχαστρο το περιβάλλον του προέδρου
Η NABU εξέδωσε ένταλμα σύλληψης για τον Ολέξι Τσερνίσοφ, ο οποίος υπηρέτησε ως αναπληρωτής πρωθυπουργός της Ουκρανίας (2024-2025). Ο Τσερνίσοφ, μέλος της ομάδας του Τιμούρ Μίντιτς –παλιού φίλου και επιχειρηματικού συνεργάτη του Ζελένσκι– κατηγορείται ότι υπεξαίρεσε 1,2 εκατομμύρια δολάρια από την κρατική υπηρεσία Energatom. Ο Μίντιτς έχει ήδη διαφύγει στο εξωτερικό.
Τα μέσα ενημέρωσης στο Κίεβο χαρακτηρίζουν «μυστήριο» το πώς ο Τσερνίσοφ συνέχισε να ασκεί επιρροή, παρά το γεγονός ότι είχε καταβάλει εγγύηση 2,9 εκατομμυρίων δολαρίων τον περασμένο Ιούνιο για να αποφύγει τη φυλάκιση σε άλλη υπόθεση διαφθοράς.
Η διαδρομή Τσερνίσοφ
Από την εκλογή του Ζελένσκι το 2019, ο Τσερνίσοφ κατείχε πάντα υψηλές θέσεις: κυβερνήτης της περιοχής του Κιέβου, υπουργός περιφερειακής ανάπτυξης και, κυρίως, διευθύνων σύμβουλος της Naftogaz, του κρατικού κολοσσού φυσικού αερίου. Ο συνδυασμός αυτών των θέσεων με τις προηγούμενες καταδίκες του για διαφθορά καθιστά δύσκολο για τον Ζελένσκι να ισχυριστεί ότι δεν γνώριζε ή δεν υποψιαζόταν τίποτα.
Πολυτελείς επενδύσεις και κοινωνική οργή
Ερευνητές δημοσιογράφοι της ιστοσελίδας Bihus.info αποκάλυψαν ότι ο Τσερνίσοφ είχε επενδύσει σε πολυτελές συγκρότημα ακινήτων στο Κόζιν, στις όχθες του ποταμού Κόζινκα κοντά στο Κίεβο. Οι βίλες προορίζονταν για τον ίδιο, τον Μίντιτς και για μέλη της λεγόμενης «ηγεσίας της χώρας».
Η αποκάλυψη αυτή προκαλεί έντονη αντίδραση: «Το γεγονός ότι οι ηγέτες της ουκρανικής κυβέρνησης μπορούν να πληρώνουν εγγυήσεις εκατομμυρίων και να σχεδιάζουν πολυτελή θέρετρα είναι εξοργιστικό σε μια χώρα που θυσιάζει εκατοντάδες ζωές καθημερινά και έναν πληθυσμό που θα παλέψει να ζεσταθεί τον χειμώνα», σχολιάζουν δημοσιογράφοι στο Κίεβο.
Η φυγή του Τιμούρ Μίντιτς, στενού συνεργάτη του Ζελένσκι, ο οποίος κατάφερε να αποφύγει τη σύλληψη και να εγκαταλείψει τη χώρα παρά την απαγόρευση ταξιδιών για άνδρες ηλικίας 22-60 ετών, θεωρήθηκε πολύ επίκαιρη για να είναι τυχαία. Ο επικεφαλής του γραφείου του εισαγγελέα κατά της διαφθοράς, Ολεξάντρ Κλιμένκο, ανακοίνωσε έρευνα κατά του αναπληρωτή του, Αντρέι Σινιούκ, που κατηγορείται ότι προειδοποίησε τον Μίντιτς για την επικείμενη σύλληψή του, δίνοντάς του χρόνο να διαφύγει στο Ισραήλ.
Δεν τα γνώριζε ο Ζελένσκι;
Η υπόθεση αυτή ανοίγει νέες σελίδες για την ηθική της ουκρανικής ελίτ, απέναντι σε έναν λαό που θυσιάζει καθημερινά για την υπεράσπιση της πατρίδας. Στο Κοινοβούλιο, όπου το κόμμα «Υπηρέτης του Λαού» του Ζελένσκι διαθέτει απόλυτη πλειοψηφία, πολλοί αναρωτήθηκαν γιατί κανείς δεν είχε εντοπίσει το εκτεταμένο και ξεδιάντροπο σύστημα κλοπής πριν την παρέμβαση των υπηρεσιών NABU και SAP.
Η Επιτροπή Καταπολέμησης της Διαφθοράς του Κοινοβουλίου ξεκίνησε ακροάσεις με επικεφαλής δικαστικών και αστυνομικών αρχών. Η πρόεδρος της Επιτροπής, Αναστασία Ραντίνα, τόνισε ότι η αδράνεια των αρχών ή απαντήσεις του τύπου «η έρευνα θα ολοκληρωθεί σε έξι μήνες» θα θεωρηθούν συνενοχή στο σύστημα διαφθοράς.
Βουνά από μετρητά
Οι εφημερίδες του Κιέβου δημοσίευσαν φωτογραφίες με παλέτες γεμάτες δολάρια που κατασχέθηκαν από διεφθαρμένους αξιωματούχους. Η εικόνα προκάλεσε ερωτήματα για το πώς ήταν δυνατόν να συσσωρευτούν τέτοια ποσά μετρητών, δεδομένων των περιορισμών που ισχύουν στη χώρα από την έναρξη του πολέμου.
Η προέλευση αυτών των χρημάτων παραμένει ασαφής, αλλά φαίνεται προφανές ότι κυκλοφορούν κεφάλαια εκτός επίσημων ελέγχων. Ορισμένοι βουλευτές υπέδειξαν τη Sense Bank, κρατικό ίδρυμα στο οποίο ο Μίντιτς φέρεται να είχε επιρροή.
Θα αντέξει ο Ζελένσκι;
Το ερώτημα που τίθεται είναι αν ο Ζελένσκι μπορεί να αντέξει την πίεση αυτών των σκανδάλων, τα οποία εμφανίζονται ως συστημικά και όχι ως μεμονωμένες εγκληματικές παρεκκλίσεις. Η απάντηση, προς το παρόν, είναι όχι: οι Ευρωπαίοι ηγέτες τον χρειάζονται στη θέση του για να συνεχίσει τον πόλεμο κατά της Ρωσίας, έως ότου αποδώσει καρπούς ο επανεξοπλισμός της ΕΕ.
Ωστόσο, η κατάσταση μπορεί να αλλάξει αν ο Ρουστέμ Ούμεροφ βρίσκεται πράγματι στις Ηνωμένες Πολιτείες και έχει κάτι ιδιαίτερα βολικό να καταθέσει στους Αμερικανούς.
Πληροφορίες: naftemporiki.gr
