Η Άγκυρα βρίσκεται εκ νέου στο μικροσκόπιο, καθώς το Ανώτατο Εφετείο της Τουρκίας φαίνεται να δημιούργησε, έστω και άθελά του, νομικό προηγούμενο που θα μπορούσε να αποκαλύψει πιθανή εμπλοκή της τουρκικής υπηρεσίας πληροφοριών (ΜΙΤ) σε κυκλώματα διακίνησης μεταναστών προς την Κύπρο.
Σύμφωνα με τα έγγραφα που δημοσίευσε το Nordic Monitor (25/09/25), η υπόθεση αφορά το πολύνεκρο ναυάγιο του 2018 ανοιχτά των κατεχομένων, όπου 19 άνθρωποι, ανάμεσά τους δύο γυναίκες, εκ των οποίων η μία σε προχωρημένη εγκυμοσύνη, έχασαν τη ζωή τους και περισσότεροι από 100 διασώθηκαν. Οι διακινητές φέρονται να είχαν στρατολογήσει κυρίως Σύρους πρόσφυγες, εισπράττοντας έως και 2.500 δολάρια το άτομο.
Το Ανώτατο Εφετείο, εξετάζοντας εφέσεις καταδικασμένων για διακίνηση μεταναστών και ανθρωποκτονία, επιστρέφει την υπόθεση στο Πρωτοδικείο Σιλίφκε ζητώντας νέα έρευνα ως προς το εάν οι κατηγορούμενοι δρούσαν εντός οργανωμένου εγκληματικού δικτύου.
Ιδιαίτερη σημασία έχει η αναφορά σε δύο «εμπιστευτικούς πληροφοριοδότες», οι οποίοι είχαν καταθέσει λεπτομέρειες για τη λειτουργία του κυκλώματος. Η απόφαση δεν αναφέρει άμεσα την τουρκική ΜΙΤ, αλλά η απαίτηση να ερευνηθεί αν το δίκτυο λειτουργούσε με οργανωμένη δομή και με «πληροφοριοδότες» ενισχύει τις υποψίες που εκφράζει η Λευκωσία ότι η Τουρκία εργαλιοποιεί τις μεταναστευτικές ροές προς την Κυπριακή Δημοκρατία ως «όπλο πίεσης».
Η Λευκωσία εδώ και χρόνια υποστηρίζει ότι η Άγκυρα, είτε μέσω ανοχής είτε μέσω καθοδήγησης, διευκολύνει τη μεταφορά μεταναστών προς τις ελεύθερες περιοχές, αξιοποιώντας την Τουρκοκρατούμενη βόρεια Κύπρο ως πέρασμα.
Σύνοψη βασικών σημείων των δικαστικών εγγράφων
- Οι κατηγορούμενοι φέρονται να οργάνωσαν τη μεταφορά Σύρων και Ιρακινών μεταναστών προς την Κύπρο έναντι 2.000–2.500 δολαρίων το άτομο. Το σκάφος βυθίστηκε στα ανοιχτά, με αποτέλεσμα τον θάνατο 19 ατόμων (μεταξύ αυτών και μια γυναίκα 28 εβδομάδων έγκυος).
- Το Πρωτοδικείο Σιλίφκε είχε επιβάλει βαριές ποινές για εμπόριο ανθρώπων, ανθρωποκτονία με ενδεχόμενο δόλο και πρόκληση θανάτου από αμέλεια. Οι καταδικασθέντες έλαβαν ποινές έως και 16 έτη και 8 μήνες κάθειρξη για κάθε θύμα (19 φορές), καθώς και πολυετείς ποινές για διακίνηση.
- Η υπόθεση έφτασε στο Ανώτατο Εφετείο. Ορισμένες ποινές επικυρώθηκαν, άλλες όμως αναιρέθηκαν με το σκεπτικό ότι δεν εξετάστηκε επαρκώς αν οι πράξεις έγιναν στο πλαίσιο οργανωμένου εγκληματικού δικτύου.
- Μυστικοί πληροφοριοδότες: Υπήρχαν δύο «ανώνυμοι πληροφοριοδότες» (ένας Τούρκος και ένας Σύρος) που το 2018 έδωσαν λεπτομερείς καταθέσεις για το κύκλωμα, υπονοώντας ότι λειτουργούσε ως οργανωμένη ομάδα με ιεραρχία. Το δικαστήριο ζητά να ταυτοποιηθούν και να καταθέσουν επισήμως.
Αν και η τουρκική κυβέρνηση απορρίπτει κάθε κατηγορία κρατικής εμπλοκής, παρουσιάζοντας τη διακίνηση ως «διακρατικό έγκλημα» που η ίδια πολεμά, η δικαστική εξέλιξη ενισχύει τους ισχυρισμούς όσων μιλούν για «εργαλειοποίηση της μετανάστευσης».
Ωστόσο, νομικοί αναλυτές εκφράζουν αμφιβολίες για το αν η δικαιοσύνη, υπό τον ισχυρό έλεγχο του καθεστώτος Ερντογάν, θα επιτρέψει να φτάσει η έρευνα σε σημείο που θα αγγίζει την ΜΙΤ. Το πιθανότερο, εκτιμούν, είναι να αναζητηθεί ένας τρόπος να περιοριστεί η υπόθεση, ώστε να αποφευχθεί η θεσμική έκθεση του τουρκικού κράτους.
Παρά τις αβεβαιότητες, η υπόθεση του 2018 –με τους εκατοντάδες μετανάστες και τα θύματα στη Μεσόγειο– έχει ήδη προσφέρει ένα σπάνιο παράθυρο σε μια σκοτεινή πραγματικότητα: την πιθανή διασύνδεση κρατικών μηχανισμών με δίκτυα διακίνησης που επηρεάζουν άμεσα την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο.
