Στις 29 Ιουλίου 2025, δεκαοκτώ κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, υπέβαλαν επίσημα αιτήματα για τη χορήγηση δανείων στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού μηχανισμού SAFE, με στόχο την ενίσχυση των εθνικών στρατιωτικών δαπανών.
Οι χώρες που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία είναι: Βέλγιο, Βουλγαρία, Εσθονία, Ισπανία, Γαλλία, Κροατία, Ιταλία, Κύπρος, Λετονία, Λιθουανία, Ουγγαρία, Πολωνία, Πορτογαλία, Τσεχία, Ρουμανία, Σλοβακία, Φινλανδία και Ελλάδα. Σύμφωνα με τον Επίτροπο Άμυνας της ΕΕ, Αντριούς Κουμπίλιους, τα συνολικά αιτήματα ανέρχονται σε 127 δισεκατομμύρια ευρώ, έναντι συνολικού διαθέσιμου προϋπολογισμού 150 δισεκατομμυρίων ευρώ του μηχανισμού SAFE. Επιπλέον, χώρες όπως η Δανία εξετάζουν το ενδεχόμενο συμμετοχής, με έμφαση στην ενίσχυση της στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία.
Ο μηχανισμός SAFE έχει σχεδιαστεί για να ανταποκριθεί στις αυξανόμενες αμυντικές ανάγκες των κρατών-μελών, εν μέσω εντεινόμενων γεωπολιτικών εντάσεων. Η Πολωνία ξεχωρίζει με αίτημα ύψους 45 δισεκατομμυρίων ευρώ, το οποίο αποσκοπεί στον εκσυγχρονισμό του στρατιωτικού της εξοπλισμού και την ενίσχυση της στρατηγικής της θέσης. Τα ποσά που αιτούνται οι υπόλοιπες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, δεν έχουν δημοσιοποιηθεί, καθώς θεωρούνται εμπιστευτικά και ενδέχεται να διαφέρουν ανάλογα με τις εθνικές προτεραιότητες. Ο κανονισμός του SAFE προβλέπει ότι τα τρία κράτη-μέλη με τα μεγαλύτερα αιτήματα δεν μπορούν να λάβουν συνολικά πάνω από το 60% του συνολικού προϋπολογισμού.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να αξιολογήσει τα εθνικά επενδυτικά σχέδια έως τα τέλη Νοεμβρίου. Τα σχέδια αυτά θα περιλαμβάνουν αναλυτικές πληροφορίες για τα προτεινόμενα έργα και τα αντίστοιχα αιτούμενα ποσά. Μετά την έγκριση, προβλέπεται η δυνατότητα εκταμίευσης προχρηματοδότησης έως και 15% των εγκεκριμένων κονδυλίων, προκειμένου να ξεκινήσουν άμεσα έργα υψηλής προτεραιότητας.
Η ελληνική συμμετοχή στον μηχανισμό SAFE
Η Ελλάδα συμμετέχει στον μηχανισμό SAFE στο πλαίσιο της στρατηγικής της για ενίσχυση των αμυντικών της δυνατοτήτων. Η συμμετοχή αυτή έρχεται να συμπληρώσει πρόσφατες επενδύσεις, όπως η προμήθεια 24 μαχητικών αεροσκαφών Rafale και φρεγατών FDI από τη Γαλλία. Οι επενδύσεις αυτές αποσκοπούν στην ενίσχυση της αποτρεπτικής ισχύος της χώρας, ιδίως σε σχέση με τις περιφερειακές εντάσεις στο Αιγαίο.
Μέσω του SAFE, η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να χρηματοδοτήσει επιπλέον στρατιωτικές πρωτοβουλίες, όπως η απόκτηση προηγμένων αμυντικών συστημάτων ή η ανάπτυξη στρατηγικών υποδομών, συμβάλλοντας παράλληλα στους ευρύτερους στόχους της συλλογικής άμυνας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
