Ένας πυρηνικός πόλεμος αδιαμφισβήτητα θα έμενε στην ιστορία της ανθρωπότητας για πάντα, ίσως και ως η τελευταία της σελίδα. Στο χειρότερο σενάριο μαζικές πυρκαγιές θα κατάπιναν δεκάδες χιλιάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα γης, σκοτώνοντας εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους μέσα σε λίγες ώρες. Ωστόσο το μεγάλο κακό έρχεται αργότερα, αφού ένας πυρηνικός πόλεμος θα είχε ως αποτέλεσμα την πρόκληση ενός πυρηνικού χειμώνα, γνωστού ως nuclear winter. Ο πυρηνικός χειμώνας, αν δεν αφανίσει ολόκληρο τον πλανήτη, σίγουρα θα σκοτώσει δισεκατομμύρια από εμάς.
Για να δούμε όμως τι σημαίνει ακριβώς πυρηνικός χειμώνας και πώς μπορεί να καταστρέφει την ζωή στην γη;
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
10 δουλειές που πληρώνουν πολύ περισσότερα από όσο νομίζετε
Οι Πυρκαγιές θα Φέρουν τον Χειμώνα
Όταν πυροδοτείται ένα πυρηνικό όπλο δημιουργείται μία φούσκα αερίου θερμότερη ακόμη και από τον ήλιο, καταστρέφοντας τα πάντα σε ακτίνα πολλών χιλιομέτρων. Η φούσκα αυτή επεκτείνεται ανεξέλεγκτα και πάρα πολύ γρήγορα, δημιουργώντας παράλληλα ένα καταστροφικό ωστικό κύμα που προκαλεί το μεγαλύτερο μέρος της καταστροφής.
Ακριβώς μετά την έκρηξη ένα γιγαντιαίο σύννεφο σε σχήμα μανιταριού ανυψώνεται πάνω από το σημείο πυροδότησης και σπέρνει τον τρόμο, σαν ένα αέριος δαίμονας. Οι πυρκαγιές με αφετηρία το σημείο της έκρηξης ξεκινούν να καταβροχθίζουν πόλεις, δάση και πεδιάδες, ενώ θερμαίνουν τόσο πολύ τον αέρα που δημιουργούν το δικό τους μικρο-κλίμα. Ο θερμός αέρας και ο θερμός καπνός ανυψώνονται προς τα πάνω, ρουφώντας ταυτόχρονα τον φρέσκο αέρα από το περιβάλλον. Το οξυγόνο στον αέρα κάνει τις φλόγες ακόμη πιο ισχυρές, αφού τις τροφοδοτεί.
Το τεράστιο νέφος που δημιουργείται φτάνει στην στρατόσφαιρα του πλανήτη μας, όπου πλέον δεν επηρεάζεται από την βροχή και από άλλες καιρικές συνθήκες για αυτό και μπορεί να παραμείνει άθικτο για πάρα πολλά χρόνια. Εάν αυτό συμβεί σε μία μόνο πόλη θα έχουμε να κάνουμε με μία τραγωδία, ωστόσο μία τοπική τραγωδία. Σε έναν πυρηνικό πόλεμο μεγάλης κλίμακας όμως οι εχθρικές χώρες θα μπορούσαν να εξαπολύσουν εκατοντάδες πυρηνικά όπλα ταυτόχρονα, δημιουργώντας πολλαπλές πυρηνικές καταιγίδες και στέλνοντας στην στρατόσφαιρα ένα νέφος ακόμη και 150 εκατομμυρίων τόνων με διαστάσεις ενός ουρανοξύστη.
Σε αυτό το εφιαλτικό για την ανθρωπότητα σενάριο τα πράγματα δεν θα εξελίσσονταν καθόλου θετικά. Μέσα σε λίγες ημέρες ή εβδομάδες το νέφος θα μετατρέπονταν σε μία κουβέρτα που θα σκέπαζε την ατμόσφαιρα της γης, αποτρέποντας το ηλιακό φως από το να φτάσει στην επιφάνεια του πλανήτη. Χθες ο κόσμος ήταν φυσιολογικός και τώρα όλα άλλαξαν ξαφνικά. Ο πυρηνικός χειμώνας ξεκινάει και η ζωή στην γη απειλείται περισσότερο από ποτέ.
Ο Χειμώνας θα Φέρει Πείνα
Οι επιστήμονες μέχρι και σήμερα μελετούν ποιες ακριβώς θα ήταν οι συνέπειες ενός πυρηνικού χειμώνα, ωστόσο για να καταλήξουν σε τέτοια συμπεράσματα πρέπει πρώτα να γνωρίζουν πόσο μεγάλος και έντονος μπορεί να είναι ένας πυρηνικός χειμώνας. Φυσικά αυτό καθορίζεται από πολλούς παράγοντες, τους οποίους δεν μπορούμε να προβλέψουμε.
Αυτό που γνωρίζουμε με βεβαιότητα είναι ότι ένας πυρηνικός χειμώνας δεν είναι μόνιμος και σε καμία περίπτωση δεν θα είναι η νέα Εποχή των Παγετώνων. Οι επιστήμονες εκτιμούν πως κατά πάσα πιθανότητα αυτό το νέφος-κουβέρτα που θα μπλοκάρει τις ακτίνες του ηλίου από το να φτάσουν στην γη θα έχει μακροζωία περίπου μία δεκαετία, αρά πάνω κάτω τόσο υπολογίζουν πως θα διαρκέσει και ένας πυρηνικός χειμώνας.
Το πρόβλημα για την έμψυχη ζωή στον πλανήτη μας είναι το γεγονός πως με του που έρθει ο πυρηνικός χειμώνας το κλίμα στην γη θα αλλάξει ταχύτατα, συγκεκριμένα μέσα σε λίγες εβδομάδες. Οπότε ακόμη και η μία δεκαετία πυρηνικού χειμώνα μπορεί να αποβεί μοιραία για την ανθρωπότητα. Το κλίμα θα αλλάξει πολύ γρηγορότερα από όσο εμείς μπορούμε να προσαρμοστούμε σε αυτό, οι χειμώνες θα γίνουν πολύ μεγαλύτεροι και τα καλοκαίρια πολύ μικρότερα ή μπορεί ακόμη και να εξαφανιστούν.
Το γεγονός πως λιγότερος ήλιος θα βλέπει την επιφάνεια της γης και κατ' επέκταση την επιφάνεια της θάλασσας θα έχει ως αποτέλεσμα να εξατμίζεται λιγότερο νερό και έτσι να έχουμε σπανιότερα βροχές. Με αυτόν τον τρόπο θα δούμε δραματική άνοδο στις ξηρασίες και η παραγωγή τροφής από την γη θα γίνει γρήγορα μία πραγματική πρόκληση για τον άνθρωπο. Χωρίς καλά καλοκαίρια και αρκετή βροχή οι καλλιέργειες θα παράγουν είτε μηδενικούς είτε ελάχιστους καρπούς.
Ωστόσο η αλλαγή του κλίματος δεν θα είναι το μόνο πράγμα που θα επηρεάσει την παραγωγή τροφής μετά από έναν πυρηνικό πόλεμο. Άλλα προβλήματα που θα αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα θα είναι ελλείψεις σε καύσιμο, γεωργικά εργαλεία, λιπάσματα, υποδομές κλπ. Όλα αυτά είναι απαραίτητα για να παραχθεί μαζικά τροφή για τον κόσμο, όμως αμφιβάλλουμε αν θα υπάρχουν μετά από μία τέτοια καταστροφική σύρραξη.
Για αυτό μεγάλοι λιμοί θα ξεσπάσουν στον πλανήτη και θα επηρεάσουν δισεκατομμύρια ανθρώπους, καταλήγοντας στον θάνατο πολλών από αυτών. Οι περιοχές που ήδη δεν είναι γόνιμες αναμένεται να επηρεαστούν γρηγορότερα από τις άλλες.
Ο Πυρηνικός Πόλεμος
Σήμερα οι φόβοι για έναν πιθανό πυρηνικό πόλεμο εστιάζουν σε δύο διαφορετικά σενάρια: είτε μία σύγκρουση μεταξύ της Ρωσίας και των ΗΠΑ, είτε μία σύρραξη μεταξύ της Ινδίας και του Πακιστάν. Το δεύτερο σενάριο είναι και το θετικότερο, αφού οι δύο ασιατικές χώρες δεν έχουν τόσο ισχυρά οπλοστάσια όσο οι πρώτες. Ακόμη και σε έναν πυρηνικό πόλεμο μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν θα μπορούσαν να σκοτωθούν ακαριαία περίπου 27 εκατομμύρια άνθρωποι, νούμερο μεγαλύτερο και από όλες τις απώλειες του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Ωστόσο ένας τέτοιος πόλεμος δεν θα ήταν αρκετά μεγάλος για να προκαλέσει πυρηνικό χειμώνα, αλλά κάτι που θα αποκαλούσαμε περισσότερο «πυρηνικό φθινόπωρο» και θα οδηγούσε στην λιμοκτονία έως και 250 εκατομμυρίων ανθρώπων.
Από την άλλη, μία σύγκρουση μεταξύ Ρωσίας, ΝΑΤΟ -ακόμη και Κίνας- θα ήταν δίχως υπερβολή εφιαλτική, αφού περισσότεροι από 360 εκατομμύρια άνθρωποι θα μπορούσαν να αφανιστούν σε λίγα δευτερόλεπτα. Η καταστροφή που θα προκαλούνταν από ένα τέτοιο σενάριο είναι πραγματικά ασύγκριτη. Θα ήταν λες και η ανθρωπότητα πετούσε έναν αστεροειδή στον ίδιο της τον εαυτό. Προφανώς και από την πυροδότηση των χιλιάδων πυρηνικών κεφαλών που διαθέτει η Μόσχα, η Ουάσιγκτον και το Πεκίνο θα μπορούσε πολύ εύκολα να ξεκινήσει ένας εκτενής πυρηνικός χειμώνας που θα είχε τις οδυνηρές συνέπειες που αναλύσαμε νωρίτερα.
Μέσα σε δύο χρόνια θα μπορούσαν να πεθάνουν ακόμη και 5 δισεκατομμύρια άνθρωποι από την πείνα, αφού η Ρωσία, οι ΗΠΑ και η Κίνα παράγουν τεράστιο ποσοστό τροφίμων. Μόνο ένα μικρό ποσοστό του ανθρώπινου πληθυσμού θα μπορούσε να επιβιώσει από κάτι τέτοιο, ωστόσο η ανθρωπότητα δεν θα μπορούσε ποτέ να επιστρέψει στο κανονικό. Τίποτα δεν θα ήταν πλέον το ίδιο.
Τις περισσότερες πιθανότητες επιβίωσης θα είχαν κάποιες χώρες στο νότιο ημισφαίριο, όπως η Αυστραλία, η Νέα Ζηλανδία και η Αυστραλία επειδή θα απείχαν από τα σημεία πυροδότησης των πυρηνικών όπλων. Σίγουρα δεν θα περνούσαν ούτε αυτές ιδιαίτερα ευχάριστα, αλλά αν σταματούσαν τις εξαγωγές τροφίμων ίσως είχαν αρκετά μεγάλη παραγωγή για να τρέψουν τους λαούς τους.
Είναι αδύνατο να υπολογίσουμε πόσοι άνθρωποι θα επιβιώνουν έναν τόσο μεγάλο πυρηνικό χειμώνα, όπως αδύνατο είναι να απορρίψουμε και το ενδεχόμενο το ανθρώπινο γένος να χάνονταν για πάντα. Όπως είπε και ο Άλμπερτ Αϊνστάιν, «δεν γνωρίζω με τι όπλα θα γίνει ο Γ' Παγκόσμιος Πόλεμος, ωστόσο ο Δ' Παγκόσμιος θα γίνει με ξύλα και πέτρες».
