Μια στο καρφί και μια στο πέταλο η νέα συνέντευξη του Νο2 του Πατριαρχείου Μόσχας, Μητροπολίτη Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνα, ο οποίος έκανε έναν απολογισμό της Σύναξης στο Αμμάν και επιτέθηκε εκ νέου στον Οικουμενικό Πατριάρχη.
Συγκεκριμένα είπε:
Για αυτοκεφαλίες και Ουκρανία
“Σήμερα, ο Πατριάρχης της Κωνσταντινούπολης ισχυρίζεται ότι έχει το μοναδικό δικαίωμα να δημιουργήσει νέες αυτοκέφαλες Εκκλησίες, αποσύροντας εκκλησιαστικά εδάφη από τις υπάρχουσες Εκκλησίες. Εντούτοις, νωρίτερα σε πανορθοδόξο επίπεδο, συμφωνήθηκε ότι η παροχή αυτοκεφαλίας είναι δυνατή μόνο με τη συγκατάθεση της μητρικής Εκκλησίας (δηλαδή της Εκκλησίας, η οποία σήμερα περιλαμβάνει την Εκκλησία, η οποία ισχυρίζεται ότι είναι αυτοκέφαλη) και υπόκειται στη συγκατάθεση όλων των γενικά αναγνωρισμένων Ορθοδόξων Εκκλησιών. Η Κωνσταντινούπολη δηλώνει ότι οι ρυθμίσεις αυτές είναι άκυρες.Υπάρχει διάσπαση στην Ουκρανία και η Κωνσταντινούπολη ισχυρίζεται ότι την έχει θεραπεύσει. Ωστόσο, οι ενέργειες του Πατριάρχη της Κωνσταντινούπολης συνέβαλαν στην εμβάθυνση της υπάρχουσας αντιπαράθεσης. Προκειμένου να σταματήσει το σχίσμα, απαιτείται διάλογος με τη συμμετοχή όλων των τοπικών Εκκλησιών και όχι με τις μεμονωμένες ενέργειες της Κωνσταντινούπολης”
Για Σκόπια
“Σε σχέση με την πρόθεση του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως να χορηγήσει αυτοκεφαλία στη μη αναγνωρισμένη εκκλησία της Βόρειας Μακεδονίας, στο Αμμάν αναφέρθηκαν τα εξής: «Σχετικά με το θέμα της Βόρειας Μακεδονίας, οι αντιπροσωπίες δήλωσαν ότι το ζήτημα αυτό πρέπει να επιλυθεί μέσω διαλόγου εντός της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και με πανορθόδοξη υποστήριξη». Με άλλα λόγια, η λύση αυτού του ζητήματος είναι το προνόμιο της Σερβικής Εκκλησίας, που περιλαμβάνει την Μακεδονική Εκκλησία. Στην περίπτωση αυτή, μπορεί να εμπλέκεται ο μηχανισμός των πανορθόδοξων διαβουλεύσεων. Οι μεμονωμένες ενέργειες της Κωνσταντινούπολης χωρίς τη συναίνεση άλλων Εκκλησιών μπορούν να προκαλέσουν μια κατάσταση παρόμοια με την ουκρανική”.
Για Μαυροβούνιο
“Στο Μαυροβούνιο, η κυβέρνηση ενέκρινε έναν νόμο που εισάγει διακρίσεις και ανοίγει τη δυνατότητα να αποκόπτεται η ιδιοκτησία από την κανονική Εκκλησία και να μεταφέρεται σε διαφωνούντες. Οι συνέπειες αυτής της απόφασης προκάλεσε τεράστιες διαμαρτυρίες και χιλιάδες διαδηλώσεις σε όλη τη χώρα, όπως ανέφερε ο Μητροπολίτης Μαυροβουνίου που βρέθηκε στο Αμμάν στο πλαίσιο της αντιπροσωπείας της Σερβικής Εκκλησίας. Οι συμμετέχοντες στη συνάντηση κάλεσαν την ηγεσία του Μαυροβουνίου να «σέβεται το θεμελιώδες δικαίωμα ιδιοκτησίας, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος της Εκκλησίας»”.
Για Αντιόχεια
“Η Εκκλησία της Αντιόχειας υποστηρίζει πλήρως τη Ρωσική Εκκλησία για τα βασικά ζητήματα της διυπηρεσιακής ατζέντας, συμπεριλαμβανομένου του ουκρανικού θέματος. Ωστόσο, η Εκκλησία της Αντιόχειας έχει τη δική της σύγκρουση με την Εκκλησία της Ιερουσαλήμ, η οποία είχε ως αποτέλεσμα ένα χάσμα μεταξύ της Ευχαριστιακής Κοινωνίας. Παρόλο που έγιναν προσπάθειες για την επίτευξη συμφωνίας τις τελευταίες εβδομάδες, δεν κατέστη δυνατή η επίτευξη τελικών συμφωνιών. Ως εκ τούτου, η Εκκλησία της Αντιόχειας δεν συμμετείχε στη συνάντηση στο Αμμάν.
Συχνά γινόμαστε αντικείμενο ριτικός στο ελληνικό περιβάλλον για δήθεν πολύ απότομη αντίδραση στις πράξεις της Κωνσταντινούπολης. Δεν ήταν απαραίτητο, λένε, να διακόψουμε την κοινωνία. Ας το σκεφτούμε: το Πατριαρχείο Αντιόχειας διέκοψε την κοινωνία με τα Ιεροσόλυμα λόγω μιας ενορίας στο Κατάρ. Και στην ουκρανική εκκλησία υπάρχουν περισσότερες από 12 χιλιάδες ενορίες, περισσότερα από 250 μοναστήρια, περισσότεροι από 100 επισκόπους, και εκατομμύρια πιστούς. Και όλα αυτά ο Πατριάρχης της Κωνσταντινούπολης προσπάθησε να τα απομακρύνει από την ενωμένη Ρωσική Εκκλησία. Επιπλέον, ο Πατριάρχης της Κωνσταντινούπολης "επανέφερε" εκείνους που δεν είχαν ποτέ νόμιμη χειροτονία. Πώς αλλιώς θα μπορούσαμε να απαντήσουμε;”
Για Ελλάδα
“Στην Ελλάδα, εδώ και πολλές δεκαετίες υπήρξε ένα παλαιοημερολογίτικο σχίσμα, το οποίο περιλαμβάνει τόσο "επισκόπους" και "ιερείς", όσο και ενορίες, μοναστήρια και πιστούς. Γιατί ο Πατριάρχης της Κωνσταντινούπολης, σε συνεργασία με την Εκκλησία της Ελλάδας, δεν πρέπει να θεραπεύσει αυτό το σχίσμα;”
Για Αμερική
“Υπάρχουν διάφορες ορθόδοξες δικαιοδοσίες στην Αμερική. Γιατί δεν πρέπει η Κωνσταντινούπολη, σε συνεργασία με άλλες τοπικές Ορθόδοξες Εκκλησίες, να δημιουργήσει μια αυτοκέφαλη εκκλησία στην Αμερική; Εάν υπήρχε η επιθυμία να επιλυθούν πραγματικά προβλήματα, τότε υπάρχουν πολλά τέτοια προβλήματα εκτός Ουκρανίας. Ο κύριος στόχος της εισβολής της Κωνσταντινούπολης στην Ουκρανία ήταν η επιθυμία να αποδυναμωθεί η ενωμένη Ρωσική Εκκλησία. Για τον ίδιο σκοπό, η Κωνσταντινούπολη το 1996 χώρισε την εκκλησία στην Εσθονία”
Για σχέσεις με ΗΠΑ
“Όλες οι ομιλίες της Κωνσταντινούπολης σχετικά με τη θεραπεία του ουκρανικού σχίσματος είναι απλώς μια κάλυψη. Και στις περισσότερες τοπικές Ορθόδοξες Εκκλησίες το καταλαβαίνουν αυτό, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που για διάφορους λόγους δεν συμμετείχαν στη συνάντηση στο Αμμάν. Κατανοούν επίσης ότι η Κωνσταντινούπολη στη δράση της βασίζεται στην υποστήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών, παίζοντας ρόλο στην πολιτική αντιπαράθεση μεταξύ αυτής της χώρας και της Ρωσίας.
Δεν είναι τυχαίο ότι σε μια επιστολή προς τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων Θεόφιλο που δημοσιεύθηκε την ημέρα της συνάντησης στο Αμμάν, ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος δηλώνει ότι σκοπός αυτής της συνάντησης είναι «να υπηρετήσει την επίμονη άρνηση μιας συγκεκριμένης τοπικής Εκκλησίας να προσδιορίσει και να φέρει τη θέση της σε συμφωνία με όσα έχουν γίνει αποδεκτά στην Ορθοδοξία εδώ και αιώνες». Προφανώς, ο Πατριάρχης της Κωνσταντινούπολης πιστεύει ότι η τήρηση των αιώνιων αρχών της Ορθοδοξίας εξασφαλίζεται σήμερα από τις Ηνωμένες Πολιτείες και όχι από τη Ρωσική Ομοσπονδία. Διαφορετικά, είναι δύσκολο να εξηγηθεί το γεγονός ότι τόσο ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο όσο και ο Ειδικός Εκπρόσωπος του Προέδρου των ΗΠΑ για την Θρησκευτική Ελευθερία, Sam Brownback, και ο Αμερικανός πρεσβευτής στην Ελλάδα, πρώην πρεσβευτής στην Ουκρανία, έπαιξαν ρόλο.”
Για Βαρθολομαίο
“Η σημερινή αυτοαπομόνωσή του, η απροθυμία του να ξεκινήσει ανεξάρτητες διαπροσωπικές διαβουλεύσεις ή να συμμετάσχει σε αυτές που ξεκίνησαν άλλοι, συμβάλλει μόνο στην εμβάθυνση της αντιπαράθεσης μεταξύ του ιδίου και των άλλων Εκκλησιών. Παρά τα κανονικά εγκλήματα που είχε διαπράξει, την άνομη εισβολή του στην ουκρανική Εκκλησία, τη νομιμοποίηση μιας σχισματικής κοινότητας από αυτόν, η συμμετοχή του στον διάλογο είναι δυνατή και σημαντική. Πρέπει να ακούσει τη φωνή των τοπικών Εκκλησιών. Στην Κωνσταντινούπολη, αποφάσισαν να χορηγήσουν «αυτοκεφαλία στην Ουκρανία» και τώρα ζητούν από όλους να μην το συζητήσουν, αλλά να αναγνωρίσουν αυτή την απόφαση. "Πρέπει να παραδεχτείτε ότι η αυτοκεφαλία της Ουκρανίας είναι ένα τετελεσμένο γεγονός", μας λένε οι συνομιλητές από την Κωνσταντινούπολη. Αλλά ποτέ δεν είχαμε μια αλάθητη γήινη κεφαλή της Εκκλησίας, του οποίου οι αποφάσεις είναι δεσμευτικές, ανεξάρτητα από την πανορθόδοξη συγκατάθεσή τους. Και οι ισχυρισμοί της Κωνσταντινούπολης για το αλάθητο προκαλούν μια δίκαιη απόρριψη στις τοπικές Εκκλησίες, όπως έδειξε η συνάντηση του Αμάν.Για να βρούμε μια διέξοδο από αυτή την κατάσταση, μια συνάντηση δεν αρκεί. Για το λόγο αυτό, οι συμμετέχοντες στη συνάντηση στο Αμμάν συμφώνησαν να συνεχίσουν τις διαβουλεύσεις, στις οποίες θα προσκληθούν οι προκαθήμενοι και εκπρόσωποι όλων των παγκοσμίως αναγνωρισμένων τοπικών Εκκλησιών”
Μητροπολίτης Αμφιλοχίος: Η δύναμη στην Εκκλησία δεν μπορεί να ανήκει σε ένα άτομο
Από την πλευρά του ο Σέρβος Μητροπολίτης Μαυροβουνίου Αμφιλόχιος, τόνισε πως η Ορθοδοξία σέβεται την υπεροχή του Φαναρίου προς την τιμή, αλλά δεν δέχεται τους ισχυρισμούς του για την εξουσία. Στις 28 Φεβρουαρίου στην Ποντγκόριτσα ο Μητροπολίτης Μαυροβουνίου δήλωσε ότι η Εκκλησία είναι καθολική από τη φύση και είναι απαράδεκτο η υπεροχή της εξουσίας να ανήκει σε έναν πατριάρχη ή μητροπολίτη.
