Η συνάντηση των ΥΠΕΞ Ελλάδας και Τουρκίας, Γιώργου Γεραπετρίτη και Χακάν Φιντάν, στο Λουξεμβούργο, έλαβε χώρα σε ένα κλίμα βαριάς αβεβαιότητας, που αντανακλά τις βαθιές ρωγμές στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Χωρίς καμία ενημέρωση για επόμενα βήματα που θα γίνουν , ούτε καν για τα πιο «ανώδυνα» μέτρα, όπως συναντήσεις Θετικής Ατζέντας ή Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, η συνάντηση αφήνει πίσω της μια ανησυχητική σιωπή, που προκαλεί αγωνία για το τι θα ακολουθήσει σε ένα περιβάλλον όπου η Τουρκία συνεχίζει να αμφισβητεί τα βασικά κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας και της Κύπρου!
Η απόφαση της Ελλάδας να προβάλλει βέτο σε κάθε προσπάθεια της Τουρκίας να εμπλακεί στο πρόγραμμα SAFE (Στρατηγική Αρχιτεκτονική Ευρωπαϊκής Άμυνας) κυριαρχεί στη σκιά της συνάντησης.
Το casus belli, η διεκδίκηση «γκρίζων ζωνών» και η απειλή πολέμου για τα 12 ν.μ., καθιστούν αδύνατη την ένταξη της Άγκυρας σε ευρωπαϊκά μηχανισμούς ασφαλείας, χωρίς προϋποθέσεις. Στην Αθήνα, αυτή η στάση δεν είναι τακτική, είναι ζήτημα αρχής. Πώς μπορεί η Τουρκία, που απειλεί κυριαρχία ευρωπαϊκού κράτους, να χρηματοδοτείται από ευρωπαϊκά κονδύλια; . Το ελληνικό ΥΠΕΞ μεταφέρει σαφώς ότι η στάση της Άγκυρας υπονομεύει κάθε προσέγγιση, ενώ η Τουρκία, βλέποντας το βέτο ως εμπόδιο, εντείνει την πίεση.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Όσοι έχουν από 21 ελαιόδεντρα και πάνω κινδυνεύουν με πρόστιμα έως 5.000 ευρώ! Τι αλλάζει από φέτος
Οι δηλώσεις Φιντάν το Σάββατο για τα 12 ν.μ. – «εμείς θέλουμε 6, εσείς 12, ας συζητήσουμε» – ερμηνεύονται στην Αθήνα με επιφύλαξη. Δεν αναφέρθηκε casus belli, αλλά η Τουρκία απαιτεί «πακέτο» ζητημάτων, συμπεριλαμβάνοντας ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα, ενώ η Ελλάδα βλέπει μία μόνο διαφορά: την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών .
Η ανάγνωση αυτή, που θυμίζει διερευνητικές επαφές πριν το 2004 με κλιμακωτή επέκταση σε 8-10 ν.μ., δεν καλύπτει την ελληνική απαίτηση για άρση casus belli και η Άγκυρα το γνωρίζει. Η συνάντηση, χωρίς πρόοδο σε Θετική Ατζέντα ή ΜΟΕ, αφήνει αγωνία.Θα ακολουθήσει διάλογος ή νέες εντάσεις; Το Φόρουμ 5 της Ανατολικής Μεσογείου, με τουρκική απαίτηση συμμετοχής ψευδοκράτους ή αποκλεισμού Κύπρου, παραμένει ναυάγιο.
Η απουσία ανακοινώσεων μετά τη συνάντηση εντείνει την ανησυχία, ούτε για Πολιτικό Διάλογο, ούτε για Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας (προγραμματισμένο Ιανουάριο 2025), ούτε για επόμενες συναντήσεις. Η Ελλάδα, με κυριαρχικά δικαιώματα στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, βλέπει την Τουρκία να αρνείται μερική επέκταση 12 ν.μ., απαιτώντας συμφωνία – και το βέτο στο SAFE γίνεται ασπίδα. Η Άγκυρα, προβληματισμένη, βλέπει το εμπόδιο ως απειλή για φιλοδοξίες της, ενώ η Αθήνα υπενθυμίζει... η Τουρκία απειλεί, όχι η Ελλάδα!
Η Ελλάδα, με βέτο στο SAFE, στέλνει μήνυμα: η Τουρκία, απειλώντας κυριαρχία, δεν μπορεί να γίνει εταίρος σε ευρωπαϊκή άμυνα.
