Μόλις το 10% των ασανσέρ της χώρας μας έχει δηλωθεί στο Νέο Μητρώο Ανελκυστήρων που δημιούργησε το υπουργείο Ανάπτυξης. Παρά τα τσουχτερά πρόστιμα που φτάνουν έως και τα 5.000 ευρώ, οι ενδιαφερόμενοι ιδιοκτήτες πολυκατοικιών και διαχειριστές φαίνεται να αγνοούν την υποχρέωση, αφήνοντας χιλιάδες ανελκυστήρες χωρίς καταγραφή αν και η προθεσμία για τη δήλωσή τους λήγει στις 30 Νοεμβρίου και, όπως τονίζουν οι αρμόδιοι, δεν θα υπάρξει καμία νέα παράταση.
Ειδικότερα, στην πλατφόρμα elevator.mindev.gov.gr έχουν εγγραφεί περίπου 90.000 ανελκυστήρες, όταν ο συνολικός αριθμός τους εκτιμάται μεταξύ 750.000 και 900.000. Η διαδικασία είναι απλή, δωρεάν και διαρκεί μόλις δύο με τρία λεπτά, καθώς δεν απαιτούνται δικαιολογητικά, τεχνικές μελέτες ή πιστοποιήσεις. Παρ’ όλα αυτά, λίγοι χρησιμοποιούν τους κωδικούς τους στο Taxisnet για να ολοκληρώσουν τη δήλωση.
Σύμφωνα με τον νομικό και πρόεδρο της ΠΟΜΙΔΑ, Στράτο Παραδιά, η μεγάλη πλειονότητα των ανελκυστήρων που δεν έχουν δηλωθεί βρίσκεται σε πολυκατοικίες. Οι διαχειριστές συχνά διστάζουν να αναλάβουν την καταγραφή, καθώς η δήλωση συνδέεται με προσωπική ευθύνη για τυχόν ατυχήματα ή παραλείψεις στη συντήρηση του ανελκυστήρα. Οποιοσδήποτε διαχειριστής βάλει τον ΑΦΜ του στη δήλωση θα θεωρείται υπόλογος για κάθε θέμα που αφορά τον ανελκυστήρα, ακόμα και αν αλλάξει σύντομα θέση.
Για το λόγο αυτό, ο κ. Παραδιάς προτείνει η δήλωση να γίνει από τον συντηρητή του ανελκυστήρα, ο οποίος είναι ήδη υπεύθυνος για τη σωστή λειτουργία του. Έτσι αποφεύγονται οι μελλοντικές ευθύνες των διαχειριστών και η καταγραφή γίνεται πιο ασφαλής και αξιόπιστη. Στις αμιγείς ιδιοκτησίες, όπως μονοκατοικίες, η δήλωση μπορεί να γίνει απευθείας από τον ιδιοκτήτη.
Παράλληλα πάντως, οι συντηρητές δείχνουν να κάνουν μια άτυπη «λευκή» απεργία, αποφεύγοντας αρκετές φορές να δηλώσουν τους ανελκυστήρες που διαχειρίζονται. Ορισμένοι δεν θέλουν να αποκαλύψουν το πελατολόγιό τους, άλλοι πληρώνονται με «μαύρα», ενώ κάποιοι ζητούν αμοιβή για κάθε δήλωση, γεγονός που καθυστερεί ακόμα περισσότερο την ολοκλήρωση της καταγραφής. Να σημειωθει πως οι ανελκυστήρες που έχουν ήδη δηλωθεί αφορούν κυρίως ιδιοκτήτες διαμερισμάτων, μεγάλα κτίρια και δημόσιες εγκαταστάσεις, όπως νοσοκομεία, εμπορικά κέντρα και υπερκαταστήματα.
Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι όσοι σκέφτονται να παραλείψουν τη δήλωση κάνουν μεγάλο λάθος. Κι αυτό γιατί σε σύντομο χρονικό διάστημα, οι ανελκυστήρες θα εντοπίζονται μέσω της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου, και οποιαδήποτε παράλειψη θα επιφέρει βαρύ πρόστιμο.
Ο υπουργός Ανάπτυξης, Τάκης Θεοδωρικάκος, επισημαίνει ότι η καταγραφή είναι μια απλή και δωρεάν διαδικασία, που διαρκεί λίγα λεπτά και δεν απαιτεί καμία τεχνική γνώση. «Δεν χρειάζεστε ειδικό, ούτε δικαιολογητικά. Η δήλωση ενός ανελκυστήρα γίνεται σε 2-3 λεπτά», δηλώνει χαρακτηριστικά, τονίζοντας ότι η καταγραφή είναι απαραίτητη για την ασφάλεια των πολιτών και την κανονική λειτουργία του εξοπλισμού.
Τα πρόστιμα για όσους δεν συμμορφωθούν είναι σαφή: 1.000 ευρώ για ανελκυστήρες σε κτίρια αμιγούς χρήσης κατοικίας, 2.500 ευρώ για κτίρια μικτής χρήσης και 5.000 ευρώ για ανελκυστήρες δημόσιας χρήσης, σε ιδιωτικά ή δημόσια κτίρια. Μετά την ολοκλήρωση της απογραφής, κάθε ανελκυστήρας θα λάβει μοναδικό αριθμό καταχώρησης, και η Πολιτεία θα εφαρμόσει συγκεκριμένα μέτρα για ελέγχους, πρόληψη και αναβαθμίσεις ασφαλείας.
Όπως σημειώνει η ΠΟΜΙΔΑ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων) με ανακοίνωσή της: Λήγει την Κυριακή, 30 Νοεμβρίου, και είναι άγνωστο αν θα παραταθεί, η προθεσμία για την απογραφή των ανελκυστήρων της χώρας στην ηλεκτρονική διεύθυνση «https://elevator.mindev.gov.gr/» το Μητρώο Απογραφής Ανελκυστήρων, σύμφωνα με την απόφαση 59210/28-07-2025 που καθορίζει τις λεπτομέρειες για την απογραφή στο μητρώο αυτό της παρ. 5 του άρθρου 11Α του ν. 3982/2011.
Όπως αναφέρεται και στην εισαγωγική σελίδα της πλατφόρμας, το μητρώο ανελκυστήρων συνιστά την τελευταία ευκαιρία των ιδιοκτητών ακινήτων να δηλώσουν τους ανελκυστήρες τους με μια απλή και εύκολη διαδικασία. Δικαίωμα υποβολής δήλωσης ανελκυστήρα, με τους κωδικούς του TAXIS έχουν:
- Οι ιδιοκτήτες ή οι διαχειριστές πολυκατοικιών, ή οι νόμιμοι εκπρόσωποί τους και
- Οι υπεύθυνοι συντηρητές ή εγκαταστάτες των ανελκυστήρων, με βάση το ισχύον πλαίσιο.
Για να συμπεριληφθούν στην απογραφή και οι χιλιάδες ανελκυστήρων σε όλη τη χώρα που βρίσκονται σε μακρά ακινησία για οποιοδήποτε λόγο, με πρόταση της ΠΟΜΙΔΑ προστέθηκε στην πλατφόρμα και πεδίο με την υπεύθυνη δήλωση του ιδιοκτήτη ή διαχειριστή του κτιρίου: «Δηλώνω υπεύθυνα οτι ο ανελκυστήρας βρίσκεται σε μακρά ακινησία (άνω των τριών μηνών)».
Μετά από τη λήξη της προθεσμίας, η ύπαρξη αριθμού απογραφής αποτελεί βασική πληροφορία τεχνικής ταυτοποίησης του ανελκυστήρα και επιβεβαιώνεται από τον συντηρητή ή τον εγκαταστάτη στο πλαίσιο της τακτικής τους δραστηριότητας. Έως τη μεταφορά των στοιχείων από το Μητρώο της παρούσας στο Ενιαίο Μητρώο Ανελκυστήρων της παρ. 1, αναστέλλονται οι κυρώσεις δυνάμει της υπό στοιχεία οικ. Φ.Α./9.2/οικ.28425/1245/22.12.2008 κοινής υπουργικής απόφασης που αφορούν στις προθεσμίες πιστοποίησης και καταχώρισης.»
Σημειώνεται ότι μεταξύ των κυρώσεων για τη μη δήλωση ανελκυστήρα, εκτός από το πρόστιμα, είναι η σφράγισή του, αλλά και ή άσκηση ποινικής δίωξης εναντίον οιουδήποτε τον θέσει παράνομα σε λειτουργεία, σύμφωνα με τα άρθρα 12 και 13 της ισχύουσας απόφασης (ΚΥΑ) 28425/2008.
Τα πληροφοριακά στοιχεία τα οποία δηλώνονται στην πλατφόρμα της απογραφής είναι τα εξής:
α) τα στοιχεία του ιδιοκτήτη ή διαχειριστή ή του νόμιμου εκπροσώπου τους και τη διεύθυνση εγκατάστασης του ανελκυστήρα,
β) τον αριθμό των ανελκυστήρων και των στάσεων κάθε ανελκυστήρα,
γ) το έτος κατασκευής του ανελκυστήρα,
δ) την ύπαρξη ή μη σήμανσης «CE»,
ε) την ύπαρξη τυχόν προηγούμενης πιστοποίησης του ανελκυστήρα
στ) την καταχώριση ή μη, σύμφωνα με το άρθρο 3 της υπό στοιχεία Φ.Α/9.2 οικ.28425/1245/22.12.2008 κοινής απόφασης,
ζ) την τρέχουσα κατάσταση πιστοποίησης,
η) τα στοιχεία του υπεύθυνου συντηρητή και
θ) προαιρετικά τις εκκρεμότητες τεχνικής αναβάθμισης.