Σε μια Ελλάδα που παλεύει με την ακρίβεια , το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ , και τις γεωπολιτικές εντάσεις, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου: «Δεν υπάρχει λεφτόδεντρο. Αν αυξήσουμε μισθούς χωρίς παραγωγικότητα, θα χρεοκοπήσουμε»..
Με σκληρή ειλικρίνεια, ο κεντρικός τραπεζίτης προειδοποιεί ότι οι ελπίδες για ουσιαστικές αυξήσεις μισθών παραμένουν φρούδες, καθώς η οικονομία κινδυνεύει να βυθιστεί ξανά σε κρίση αν δεν ενισχυθεί η παραγωγικότητα . Η δήλωσή του, αν και αληθής, πέφτει σαν κεραυνός σε νοικοκυριά που ασφυκτιούν από την ακρίβεια και την ανεργία.
«Όταν οι επενδύσεις υστερούν, σημαίνει υστερεί η παραγωγικότητα και τα πραγματικά εισοδήματα, υπάρχει αλληλουχία. Λόγω της κρίσης πέσαμε πολύ χαμηλά σε επίπεδο αγοραστικής δύναμης. Τώρα συγκλίνουμε σιγά-σιγά με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, με ρυθμό 1,5%. Αν αυξήσουμε 30% τον μισθό αύριο, θα χρεοκοπήσουμε. Θέλω να πω, δεν μπορείς να αυξάνεις τους μισθούς σε μια χώρα ,αν δεν αυξάνεις πρώτα την παραγωγικότητα.
Ως προς τον κατώτατο μισθό, δήλωσε ότι σε όλα τα κράτη αυτός έχει και στοιχεία κρατικής παρέμβασης. «Αν δεν ίσχυε αυτό, ίσως να ήταν χαμηλότερος από σήμερα. Δεν σημαίνει ότι το κράτος όμως καθορίζει όλους τους μισθούς, είναι άλλο πράγμα ο κατώτατος και άλλο ο μέσος μισθός».
«Για το 2025 προβλέπεται πληθωρισμός 3,1%, με σταδιακή αποκλιμάκωση – 2,6% το 2026 και 2,4% το 2027. Οι τιμές αυξήθηκαν παγκόσμια, δημιουργήθηκε πρόβλημα μετά την πανδημία στις αλυσίδες, μετά η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία, έκτοτε όμως ο πληθωρισμός πέφτει σταδιακά. Αυτό αντιμετωπίζεται μόνο με αύξηση μισθών, όπως και η ακρίβεια».
Ο Στουρνάρας αναγνωρίζει την πρόοδο της Ελλάδας, που αναπτύσσεται με διπλάσιο ρυθμό από την Ευρώπη και μειώνει το δημόσιο χρέος κατά 10 μονάδες του ΑΕΠ ετησίως . «Πολλοί λίγοι πίστευαν ότι θα τα καταφέρναμε», είπε, τονίζοντας ότι η δημοσιονομική σταθερότητα πρέπει να διαφυλαχθεί «ως κόρη οφθαλμού».
Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι σκληρή γιατί χωρίς παραγωγικές επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις, οι μισθοί δεν μπορούν να αυξηθούν. «Αν δώσουμε αυξήσεις χωρίς αντίκρισμα, οι επιχειρήσεις θα κλείσουν και η ανεργία θα εκτοξευθεί», προειδοποίησε, υπενθυμίζοντας τις οδυνηρές συνέπειες της προηγούμενης κρίσης. Η Ελλάδα, που έχει αυξήσει τις επενδύσεις κατά 60% από το 2019, με το 80% να είναι παραγωγικές , δεν μπορεί να επαναπαυθεί, καθώς η παγκόσμια αστάθεια και η ενεργειακή κρίση απειλούν κάθε πρόοδο.
Ο πληθωρισμός, προβλεπόμενος στο 3,1% το 2025, 2,6% το 2026 και 2,4% το 2027 συνεχίζει να διαβρώνει την αγοραστική δύναμη, ενώ ο Στουρνάρας επιμένει ότι μόνο οι αυξήσεις μισθών με βάση την παραγωγικότητα μπορούν να αντιμετωπίσουν την ακρίβεια . Για τον κατώτατο μισθό, διευκρίνισε ότι η κρατική παρέμβαση είναι αναγκαία, αλλά δεν αρκεί για τη βελτίωση του μέσου μισθού
Στο τραπεζικό πεδίο, η δημιουργία ενός «5ου Πόλου» μικρότερων τραπεζών (Credia, Optima, Viva, ABB) στοχεύει στην ενίσχυση του ανταγωνισμού, αλλά η είσοδος της Revolut απειλεί να κλέψει μερίδιο αγοράς αν οι συστημικές τράπεζες δεν προσαρμοστούν. Η Ελλάδα, με το δημόσιο χρέος να παραμένει ευάλωτο , δεν έχει περιθώριο για λάθη.
Η προειδοποίηση του Στουρνάρα αποκαλύπτει μια σκληρή πραγματικότητα, ότι οι μισθοί στην Ελλάδα δεν πρόκειται να αυξηθούν ουσιαστικά χωρίς ριζικές μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις που θα τονώσουν την παραγωγικότητα . Εν μέσω γεωπολιτικών κρίσεων , της ευλογιάς που πλήττει την κτηνοτροφία , και της πίεσης από τα funds , οι εργαζόμενοι παραμένουν εγκλωβισμένοι σε ένα μέλλον αβεβαιότητας. Η δήλωση του Στουρνάρα, αν και κινδυνολογική, αντηχεί σαν προειδοποίηση, ότι χωρίς στρατηγική, η Ελλάδα κινδυνεύει να επιστρέψει στο χείλος της χρεοκοπίας.