Νέα δάνεια ύψους 3 δισ. ευρώ διοχετεύθηκαν από το τραπεζικό σύστημα στις επιχειρήσεις το πρώτο τρίμηνο του 2020, αναστρέφοντας σε τρεις μόλις μήνες την πιστωτική συρρίκνωση που υπήρχε στον δανεισμό την τελευταία δεκαετία. Οι εκτιμήσεις των τραπεζών ανεβάζουν το ύψος της ρευστότητας που θα διοχετευθεί στην οικονομία το 2020 στα 17 δισ. ευρώ, παραπέμποντας σε μια άνευ προηγουμένου κινητοποίηση ιδίων και κρατικών πόρων με βασικό αιμοδότη τα αδιάθετα χρήματα του ΕΣΠΑ, τις καταθέσεις και τα προγράμματα ενίσχυσης της ρευστότητας που έχουν ενεργοποιηθεί από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Τα στοιχεία της πιστωτικής επέκτασης που δημοσιοποίησε η ΤτΕ για το πρώτο 5μηνο του έτους (Ιανουάριος – Μάιος) δείχνουν τη σταθερή διεύρυνση της πιστωτικής επέκτασης τους τελευταίους μήνες. Είναι χαρακτηριστικό ότι ύστερα από μακρά περίοδο μείωσης των υπολοίπων δανείων προς τις επιχειρήσεις, μετά τις αποπληρωμές και τις διαγραφές που κατέγραφε επί σειράν ετών το τραπεζικό σύστημα και τη σταθεροποίηση του ρυθμού πιστωτικής επέκτασης σε οριακά θετικό έδαφος το 2019, το 2020 καταγράφεται πλήρης αντιστροφή της εικόνας. Η πιστωτική επέκταση ενισχύθηκε τον Μάρτιο κατά 3,4%, κατά 3,8% τον Απρίλιο και 4,6% τον Μάιο.
Η τάση αυτή αναμένεται να συνεχιστεί καθώς από τον Ιούνιο θα ξεκινήσει ουσιαστικά η ροή εκταμιεύσεων για τα δάνεια που δόθηκαν μέσω του ΤΕΠΙΧ ΙΙ, που προσεγγίζουν τα 2 δισ. ευρώ.
Πάνω από 7 δισ. ευρώ είναι επίσης τα δάνεια που θα δοθούν μέσω του Ταμείου Εγγυοδοσίας και τα οποία με βάση τις συμβάσεις που έχουν υπογραφεί με τις τράπεζες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα, θα πρέπει να διοχετευθούν αυστηρά έως τα τέλη του 2020. Μέσω του ΤΕΠΙΧ ΙΙ, που ολοκληρώθηκε, έχουν εγκριθεί 10.150 δάνεια, ενώ άλλες 3.300 αιτήσεις έχουν εγκριθεί ήδη μέσω του Ταμείου Εγγυοδοσίας, που μετράει λιγότερο από 3 εβδομάδες λειτουργίας.
Ενδεικτικό της κινητοποίησης που παρατηρείται, είναι ότι τα τραπεζικά καταστήματα δεν προλαβαίνουν να συμπληρώνουν τους φακέλους των επιχειρήσεων που αιτούνται χρηματοδότηση και ο μέσος όρος των αιτημάτων που εγκρίνει κάθε τράπεζα την εβδομάδα ξεπερνάει τις 1.000. Οπως αναφέρει χαρακτηριστικά σε ανακοίνωσή της η Ελληνική Ένωση Τραπεζών, «οι εγκριτικές διαδικασίες των τραπεζών τρέχουν με πυρετώδεις ρυθμούς, ώστε η ρευστότητα να φτάσει στους δικαιούχους, που πληρούν τα πιστοδοτικά κριτήρια».
Σταθερός αιμοδότης της διευρυνόμενης πιστωτικής επέκτασης τους τελευταίους μήνες είναι η αύξηση των καταθέσεων, που ενισχύθηκαν εν μέσω κορωνοϊού πάνω από τα 3 δισ. ευρώ, φθάνοντας σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΤτΕ στα 148 δισ. ευρώ. Εκτός από τα υπόλοιπα των νοικοκυριών, σημαντική, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, είναι η αύξηση που παρατηρήθηκε στα υπόλοιπα των καταθέσεων που τηρούν οι επιχειρήσεις στις τράπεζες παρά την ένταση της κρίσης. Η αύξηση αποδίδεται στη συγκράτηση των πληρωμών, ως αποτέλεσμα των αναστολών δόσεων που εφαρμόζουν τόσο οι τράπεζες όσο και το Δημόσιο, απελευθερώνοντας πρόσθετη ρευστότητα προς όφελος του ιδιωτικού τομέα.
Βασικός αιμοδότης για τη στήριξη της πραγματικής οικονομίας αναδεικνύεται η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, μέσω της οποίας το ελληνικό τραπεζικό σύστημα έχει πρόσβαση σε φθηνό χρόνο 25 δισ. ευρώ, αντισταθμίζοντας την έκθεση στη διατραπεζική αγορά, που μειώνεται σταθερά, περιορίζοντας το κόστος άντλησης ρευστότητας για τις ελληνικές τράπεζες.
