Οι παγκόσμιες εξελίξεις τρέχουν με μεγάλη ταχύτητα , ιδίως σε θέματα γεωπολιτικής για την αντιμετώπιση αναφυόμενων απειλών, με προεξέχουσα στη διακήρυξη της AUKUS , της στρατιωτικής συμμαχίας-συνεργασίας ΗΠΑ-Μ. Βρετανίας-Αυστραλίας στον Ινδοειρηνικό ωκεανό.
Φυσικά στόχος της εν λόγω συμμαχίας είναι η Κίνα
Η δημιουργία της παραπάνω συμμαχίας ωστόσο είχε σημαντικές "παράπλευρες απώλειες", με την Αυστραλία να ανακοινώνει ότι θα καταργήσει τη συμφωνία ύψους 40 δισεκατομμυρίων δολαρίων με τη Γαλλία για την κατασκευή στόλου συμβατικών υποβρυχίων και αντ 'αυτού θα κατασκευάσει τουλάχιστον οκτώ πυρηνικά υποβρύχια με αμερικανική και βρετανική τεχνολογία μετά την επίτευξη της τριμερούς συνεργασίας -ασφαλείας με ΗΠΑ και Μ. Βρετανία
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αν και δεν ήταν ενήμερη νωρίτερα για την επικείμενη τριμερή συμμαχία, αντέδρασε άμεσα, με αποτέλεσμα την Πέμπτη να ανακοινώσει την επίσημη στρατηγική της για να ενισχύσει την παρουσία της στον Ινδο-Ειρηνικό και να αντιμετωπίσει την αυξανόμενη ισχύ της Κίνας, δεσμευόμενη να επιδιώξει μια εμπορική συμφωνία με την Ταϊβάν και να αναπτύξει περισσότερα πλοία της στην περιοχή για να διατηρεί ανοιχτούς τους θαλάσσιους δρόμους.
Η θέση Borrell
Ο επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Josep Borrell επέμεινε ότι η στρατηγική ήταν επίσης ανοιχτή στην Κίνα, ιδιαίτερα σε τομείς όπως η κλιματική αλλαγή, αλλά διπλωμάτες είπαν στο Reuters ότι οι βαθύτεροι δεσμοί με την Ινδία, την Ιαπωνία, την Αυστραλία και την Ταϊβάν αποσκοπούν στον περιορισμό της επιρροής του Πεκίνου.
Ο Μπόρελ είπε επίσης ότι η συμφωνία της Τετάρτης μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών, της Αυστραλίας και της Βρετανίας για τη σύναψη εταιρικής σχέσης στον Ινδο-Ειρηνικό, για την οποία δεν ζητήθηκε η γνώμη της ΕΕ, έδειξε την ανάγκη για μια πιο ισχυρή εξωτερική πολιτική από πλευράς της Ένωσης
Είπε ότι η ΕΕ ήταν πρόθυμη να συνεργαστεί με τη Βρετανία για την ασφάλεια, αλλά ότι το Λονδίνο δεν έδειξε κανένα ενδιαφέρον από τότε που αποχώρησε από το μπλοκ, εκφράζοντας τη λύπη της που η Αυστραλία ακύρωσε μια συμφωνία υποβρυχίων ύψους 40 δισ. Δολαρίων με τη Γαλλία.
«Πρέπει να επιβιώσουμε μόνοι μας, όπως άλλοι», είπε ο Μπόρελ παρουσιάζοντας μια νέα στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού, μιλώντας για τη «στρατηγική αυτονομία» που υποστήριξε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν.
«Κατανοώ το βαθμό στον οποίο η γαλλική κυβέρνηση έχει απογοητευτεί», είπε.
Ο πρόεδρος της ΕΕ, Σαρλ Μισέλ, δήλωσε ότι η συμφωνία των ΗΠΑ με την Αυστραλία και τη Βρετανία «καταδεικνύει περαιτέρω την ανάγκη για μια κοινή προσέγγιση της ΕΕ σε μια περιοχή στρατηγικού ενδιαφέροντος».
Μετά από ένα αρχικό σχέδιο τον Απρίλιο, η ΕΕ καθόρισε επτά τομείς στους οποίους θα αυξήσει την επιρροή στον Ινδο-Ειρηνικό, στην υγεία, την ασφάλεια, τα δεδομένα, τις υποδομές, το περιβάλλον, το εμπόριο και τους ωκεανούς.
Το σχέδιο μπορεί να σημαίνει υψηλότερο διπλωματικό προφίλ της ΕΕ σε θέματα Ινδο-Ειρηνικού, περισσότερο προσωπικό και επενδύσεις της ΕΕ στην περιοχή και παρουσία ασφάλειας, όπως αποστολή πλοίων μέσω της θάλασσας της Νότιας Κίνας ή τοποθέτηση Ευρωπαικών περιπολιών στην Αυστραλία.
«Δεδομένης της σημασίας μιας ουσιαστικής ευρωπαϊκής ναυτικής παρουσίας στον Ινδο-Ειρηνικό, η ΕΕ θα διερευνήσει τρόπους για να εξασφαλίσει ενισχυμένες ναυτικές αναπτύξεις από τα κράτη μέλη της στην περιοχή», αναφέρεται στο έγγραφο.
Οι εμπορικές συνομιλίες με την Ταϊβάν είναι πιθανό να ερεθίσουν ακόμη περισσότερο την Κίνα, τον δεύτερο μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο της ΕΕ, αφού η Λιθουανία εμβάθυνε τους δεσμούς της με το νησί.
Η Κίνα θεωρεί το έντονα δημοκρατικό, αυτοδιοικούμενο τμήμα της Ταϊβάν , ότι πρέπει να ενωθεί με την ηπειρωτική χώρα και εξοργίζεται τακτικά από οποιεσδήποτε κινήσεις που υποδηλώνουν ότι το νησί είναι ξεχωριστή χώρα.
Η πορεία της ΕΕ εφεξής
Οι εξελίξεις στο Αφγανιστάν με την αποχώρηση των δυνάμεων του ΝΑΤΟ και ο σχηματισμός του ΑUKUS είναι δύο γεγονότα στα οποία οι Ευρωπαϊκές χώρες της Συμμαχίας δεν ρωτήθηκαν, ούτε διαβουλεύθηκαν με ΗΠΑ και Μ. Βρετανία.
Τα παραπάνω καταδεικνύουν την επιτακτική αναγκαιότητα η ΕΕ να δημιουργήσει τον δικό της στρατιωτικό μηχανισμό επιβολής της πολιτικής της βούλησης, επιπλέον του υπάρχοντος ΝΑΤΟ.
Η ΕΕ δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι ουραγός των Παγκόσμιων εξελίξεων.
Οι ΗΠΑ αποχωρούν ή καλύτερα παρουσιάζουν μειωμένο ενδιαφέρον για "περιφερειακά μέτωπα" σε Μ. Ανατολή (πλήν Ισραήλ)-ΝΑ Μεσόγειο- Β. Αφρική-Υπερκαυκασία-Ουκρανία και Ευρώπη .
Αυτό έχει δημιουργήσει γεωπολιτικά κενά τα οποία διάφορες περιφερειακές δυνάμεις όπως Ιράν, Τουρκία, Αίγυπτος- Σαουδική Αραβία μαζί με τη Ρωσία σπεύδουν να καλύψουν είτε μόνες τους είτε με πλέγμα συμμαχιών που δημιουργούν.
Η ΕΕ τόσο στην επικράτεια της όσο και στην αυλή της πρέπει να έχει πρωταρχικό ρόλο, αφού δεν αρκεί να είναι μια πολιτική και οικονομική υπερδύναμη, αλλά και στρατιωτική , προκειμένου να εξασφαλίζει τα συμφέροντα της πρωτίστως εντός των ορίων της και της αυλής της και στη συνέχεια παγκοσμίως.
Η Μ. Βρετανία μετά το Brexit είχαμε επισημάνει ότι θα αναζητήσει είτε από μόνη της είτε μέσω συμμαχιών με άλλες χώρες, ανάκτηση γεωπολιτικών κερδών και θέσης παγκοσμίως, αναπολώντας το αυτοκρατορικό παρελθόν της.
Τα παραπάνω δεν σημαίνουν ότι η ΕΕ θα πρέπει να πάψει να είναι σύμμαχος με ΗΠΑ και Μ. Βρετανία. Το αντίθετο μάλιστα, αναφορικά όμως πάντα με την εξυπηρέτηση των συμφερόντων της και την ασφάλεια της έναντι της Ρωσίας με την οποία γειτνιάζει.
Κοινώς όπου τα συμφέροντα ΗΠΑ-Μ. Βρετανίας με την ΕΕ είναι ταυτόσημα, τότε αυτά εξυπηρετούνται από κοινές πολιτικές και μηχανισμούς όπως το ΝΑΤΟ.
Όπου τα συμφέροντα αποκλίνουν η ΕΕ θα πρέπει να διαθέτει τον δικό της ανεξάρτητο στρατιωτικό μηχανισμό επιβολής των αποφάσεων της , ο οποίος θα αποτελείται από δυνάμεις και μέσα των κρατών μελών της.
Η ώρα δημιουργίας ενός ανεξάρτητου Ευρωστρατού έφτασε.
