Οι άνευ προηγουμένου επιθέσεις που εξαπέλυσε το Ισραήλ κατά τη διάρκεια του 12ήμερου πολέμου του στο Ιράν τον Ιούνιο, απέδειξαν ότι η αεράμυνα του καθεστώτος και ο συμβατικός στρατός ήταν αναποτελεσματικοί απέναντι στο Τελ Αβίβ.
Η καταστροφή του αμυντικού εξοπλισμού του θέτει το ερώτημα πώς θα ανταποκριθεί η ηγεσία της χώρας στις πιέσεις των σκληροπυρηνικών για δυναμικό επανεξοπλισμό.
Σύμφωνα με ειδικό στρατιωτικό εμπειρογνώμονα, μετά τον ισραηλινό πόλεμο, η Τεχεράνη επιδιώκει να επανεξοπλιστεί με όπλα που έχουν δοκιμαστεί εναντίον δυτικών αμυντικών συστημάτων, αναφέρει Διεθνές αμυντικό ΜΜΕ, επισημαίνοντας:
Το Ιράν ελπίζει να επανεξοπλιστεί γρήγορα με προηγμένα όπλα και καταρτίζει λίστες παραγγελιών εξοπλισμού που θα μπορούσαν να μεταφερθούν στον έλεγχο της Τεχεράνης.
Το καθεστώς της Τεχεράνης θα ωφεληθεί από συζητήσεις με τη Μόσχα για την αγορά προηγμένων μαχητικών Su-35 αεροπορικής υπεροχής και υπερσύγχρονων συστημάτων αεράμυνας, καθώς και τεχνολογίας για τη σημαντική αύξηση της ακρίβειας των βαλλιστικών πυραύλων του, δήλωσε ο Δρ Τζακ Γουάτλινγκ, ανώτερος ερευνητής στο think tank Royal United Services Institute.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Παγκόσμια Κατάταξη Στρατών: Πρώτη φορά εκτός τριάδας η Ρωσία - Ποια χώρα την αντικατέστησε
Το εμπάργκο όπλων του ΟΗΕ κατά του Ιράν αμφισβητείται από Ρωσία-Κίνα
Οποιαδήποτε συμφωνία για την πώληση όπλων στο Ιράν θα παραβίαζε το εμπάργκο όπλων του ΟΗΕ που επαναφέρθηκε μετά την ενεργοποίηση των κυρώσεων «snapback» από τη Βρετανία, τη Γερμανία και τη Γαλλία στα τέλη Σεπτεμβρίου, λόγω της συνέχισης του πυρηνικού του προγράμματος στο Ιράν.
Το ψήφισμα 2231 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ του 2015 απαγορεύει συγκεκριμένα την πώληση ή τη μεταφορά μαχητικών αεροσκαφών και πυραύλων αεράμυνας στο πλαίσιο του καθεστώτος κυρώσεων.
Τα πράγματα άλλαξαν την ίδια χρονιά, όταν οι κυρώσεις τέθηκαν σε αναστολή. Οι κυρώσεις που άρθηκαν με την πυρηνική συμφωνία JCPOA του 2015 επανήλθαν φέτος, όταν οι συνομιλίες για το πυρηνικό πρόγραμμα κατέρρευσαν με το ξέσπασμα του πολέμου.
Τα ευρωπαϊκά μέρη της πυρηνικής συμφωνίας ανέτρεψαν τις κυρώσεις, συμπεριλαμβανομένου του εμπάργκο όπλων και των περιορισμών στο πρόγραμμα βαλλιστικών πυραύλων του Ιράν.
Ρώσοι και Κινέζοι διπλωμάτες αμφισβήτησαν τη νομιμότητα της επαναφοράς, δημιουργώντας ερωτήματα σχετικά με το εάν οι κυρώσεις θα διατηρήσουν την παγκόσμια ισχύ τους.
Η αγορά του ρωσικού μαχητικού Su-35 στο "στόχαστρο" του Ιράν
Εάν δεν διατηρηθούν οι κυρώσεις, τότε το κύριο σχέδιο του Ιράν θα είναι η αγορά των πολεμικών αεροσκαφών Sukhoi Su-35 «4,5 γενιάς» που έχουν παρόμοιες δυνατότητες με το Eurofighter Typhoon και το γαλλικής κατασκευής Rafale.
Η παρακολούθηση του κατά πόσον το Ιράν θα ξεκινήσει συζητήσεις με τη Ρωσία έχει γίνει προτεραιότητα για την κοινότητα των μυστικών υπηρεσιών.
Πιστεύεται ότι «αυτές οι συνομιλίες προωθούνται τώρα με μεγαλύτερη ένταση» εντός του Ιράν, δήλωσε ο Δρ Watling, Βρετανός στρατιωτικός ιστορικός.
Το Su-35 διαθέτει «ένα ώριμο και αποτελεσματικό» σύστημα ραντάρ, που σημαίνει ότι μπορεί να ανιχνεύει και να παρακολουθεί αντικείμενα και να διαχειρίζεται πολλαπλές εμπλοκές.
Εξοπλισμένο με τον πύραυλο αέρος-αέρος R37M, θα απειλήσει σημαντικά τα ισραηλινά αεροσκάφη από απόσταση. Η ρωσική αεροπορία χρησιμοποίησε τον πύραυλο για να καταρρίψει ένα ουκρανικό πολεμικό αεροπλάνο από απόσταση 177 χιλιομέτρων.
Τα ισραηλινά drones, τα οποία προκάλεσαν σημαντικές ζημιές στην επιχείρηση Rising Lion τον Ιούνιο καθώς περιπλανιόντουσαν στους ουρανούς ανεξέλεγκτα, «θα ήταν πολύ, πολύ εύκολο να καταρριφθούν για τα Su-35».
Αλλά μια μεγαλύτερη απειλή για την ισραηλινή αεροπορία θα είναι τα μαχητικά που θα απογειώνονται στο ανατολικό Ιράν με την ικανότητα να παρακολουθούν αεροσκάφη και να τα εμπλέκουν σε ασφαλή απόσταση. Θα αποτελέσουν επίσης απειλή για τα ισραηλινά ιπτάμενα τάνκερ ανεφοδιασμού , τα οποία τον Ιούνιο πέταξαν κοντά στον ιρανικό εναέριο χώρο για να επιτρέψουν στα αεροσκάφη τους να ανεφοδιαστούν, επιτρέποντας περισσότερες εξόδους.
Το Su-35 θα «προσθέσει ένα επίπεδο στην εικόνα της ιρανικής αεράμυνας, το οποίο είναι στην πραγματικότητα πολύ σημαντικό», δήλωσε ο Δρ Watling.
Αλλά επειδή το Ιράν δεν έχει μια σύγχρονη αεροπορία για δεκαετίες, θα χρειαστούν τουλάχιστον δύο χρόνια για να εκπαιδεύσει τους πιλότους - οι οποίοι πιθανότατα θα κάνουν μεγάλο μέρος της εκπαίδευσής τους στη Ρωσία - και περίπου έξι χρόνια για να γίνουν σοβαρή απειλή στην περιοχή.
Η "σχέση" του πολέμου στην Ουκρανία με το Ιράν
Το Ιράν θα μπορούσε να γίνει σημαντικός ωφελημένος από τον πόλεμο της Ουκρανίας με διάφορους τρόπους, ειδικά εάν επιτευχθεί ειρηνευτική συμφωνία.
Η αμυντική βιομηχανία της Ρωσίας έχει αυξήσει την παραγωγή πυραύλων εδάφους-αέρος (SAM) και θα μείνει με πλεόνασμα εάν η σύγκρουση τερματιστεί, όπως ελπίζει ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ με το ειρηνευτικό σχέδιο 19 σημείων που οι απεσταλμένοι στοχεύουν να οριστικοποιήσουν.
«Θα έχουν πλεόνασμα παραγωγής σε σχέση με τις εγχώριες ανάγκες τους», δήλωσε ο Δρ. Γουάτλινγκ. «Οι Ρώσοι θα θέλουν να εξάγουν επειδή οι επιχειρήσεις τους θα θέλουν να ανακτήσουν τις επενδύσεις τους».
Αλλά πιο ευεργετικές για τις δυνάμεις του Ιράν είναι οι βελτιώσεις που έχει κάνει η Ρωσία λόγω του πολέμου.
«Η ρωσική αεράμυνα έχει πλέον δοκιμαστεί έναντι πολλών δυτικών συστημάτων και έτσι το λογισμικό και η απόδοση του ραντάρ έχουν βελτιωθεί σημαντικά, έτσι ώστε οι Ρώσοι να επιτυγχάνουν υψηλό ποσοστό αναχαίτισης έναντι ATACMS [συστημάτων τακτικών πυραύλων του στρατού], GMLRS [συστημάτων κατευθυνόμενων πολλαπλής εκτόξευσης πυραύλων] και πυραύλων HARM», δήλωσε ο Δρ. Γουάτλινγκ, ο οποίος ταξιδεύει στην Ουκρανία κάθε δύο μήνες.
«Επομένως, αυτά είναι πολύ πιο ικανά επειδή έχουν πλέον δοκιμαστεί σε πεδίο έναντι των δυτικών δυνατοτήτων».
S-400- HQ9- Buk-M3
Αλλά μια «γενεακή μετατόπιση στις δυνατότητες» θα επιτευχθεί για την Τεχεράνη εάν το Κρεμλίνο επιτρέψει τη μεταφορά των εξαιρετικά προηγμένων συστημάτων S400 SAM. Το S400, το οποίο ταξιδεύει με 17.000 χλμ/ώρα σε αποστάσεις έως και 600 χλμ., θα απειλήσει την Ισραηλινή αεροπορία , με πιθανή εξαίρεση τα stealth F-35.
Αλλά δεν είναι φθηνά, με το κόστος εξαγωγής για μια συστοιχία συν τους εφεδρικούς πυραύλους να ανέρχεται στο 1 δισεκατομμύριο δολάρια.
Οι Ιρανοί μπορεί να εξακολουθούν να επιδιώκουν να αγοράσουν το παρόμοιο κινεζικής κατασκευής σύστημα HQ9.
Η άμυνά της θα μπορούσε επίσης να επωφεληθεί από άλλα λιγότερο ακριβά συστήματα που έχουν δοκιμαστεί σε μάχη, όπως το Buk-M3 μικρότερης εμβέλειας, του οποίου οι πύραυλοι ταξιδεύουν με 5.600 χλμ/ώρα και είναι σε θέση να ανιχνεύσουν στόχους σε απόσταση 140 χλμ.
Ωστόσο, ο Δρ. Watling υποστήριξε ότι δεδομένης της πιθανότητας σύγκρουσης με το ΝΑΤΟ, η Ρωσία θα θεωρούσε τους S400 ως «απολύτως κρίσιμους», αλλά μπορεί να πειστεί ότι η εξαγωγή τους θα μπορούσε να συνεχίσει την «καλή σχέση με τους Ιρανούς».
Κίνδυνος από την τεχνολογία πυραύλων
Η μεγαλύτερη ανησυχία του Ισραήλ παραμένει οι εγχώριες δυνατότητες του Ιράν, ειδικά το οπλοστάσιο βαλλιστικών πυραύλων του. Με επαρκή αποθέματα, τα ιρανικά βλήματα θα μπορούσαν ενδεχομένως να κατακλύσουν τον Σιδερένιο Θόλο και άλλες αντιαεροπορικές άμυνές του.
Ενώ η ισραηλινή αεροπορία κατέστρεψε πολλά πυραυλικά συστήματα το καλοκαίρι, το Ιράν εκτόξευσε περισσότερους από 550 βαλλιστικούς πυραύλους και 1.000 drones καμικάζι Shahed τον Ιούνιο, χτυπώντας πόλεις, ένα νοσοκομείο και 12 στρατιωτικές βάσεις, σκοτώνοντας 28 πολίτες και τραυματίζοντας 3.600.
Πολλά από τα όπλα καταρρίφθηκαν ή δεν κατάφεραν να φτάσουν στους στόχους τους.
Ωστόσο, η Ρωσία έχει επίσης μάθει από την Ουκρανία πώς να αποφεύγει τους πυραύλους Patriot που παρέχονται από τις ΗΠΑ με διαφορετικά προφίλ επίθεσης και βοηθήματα διείσδυσης.
Είναι κατανοητό ότι το ποσοστό επιτυχίας του Patriot έχει μειωθεί από περίπου 70% σε κάτω από 20% σε ορισμένες περιπτώσεις.
«Υπάρχουν τεχνολογίες που οι Ρώσοι θα μπορούσαν να μεταφέρουν, οι οποίες θα έκαναν πολύ σημαντική διαφορά, τόσο όσον αφορά την ικανότητα των ιρανικών πυραύλων να αποφεύγουν δυνατότητες όπως το Patriot όσο και την ακρίβεια», δήλωσε ο Δρ. Watling.
Οι δυτικές χώρες περιμένουν να δουν εάν υπάρχει αυξημένο επίπεδο συνεργασίας μεταξύ των Ρώσων και των Ιρανών στην παραγωγή και το σχεδιασμό πυραύλων όπως το Khorramshahr, το οποίο έχει πυρηνικό δυναμικό, ή το υπερηχητικό Fattah-1.«Θα μπορούσε να υπάρξει βελτίωση στις ιρανικές δυνατότητες που παρέχουν οι Ρώσοι. Απλώς δεν το έχουμε δει ακόμα», πρόσθεσε.
Χιλιάδες μη επανδρωμένα αεροσκάφη
Όταν η Ρωσία αγωνιζόταν να σημειώσει πρόοδο κατά τη διάρκεια του πολέμου στην Ουκρανία στα τέλη του 2022, απευθύνθηκε στο Ιράν για βοήθεια και της παρασχέθηκαν 6.000 μη επανδρωμένα αεροσκάφη Shahed-136 μονής κατεύθυνσης, αξίας 193.000 δολαρίων το καθένα.
Αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι η Τεχεράνη πραγματοποίησε επίσης μια μεταφορά τεχνολογίας μεγάλης κλίμακας, επιτρέποντας στο Κρεμλίνο να κατασκευάσει ένα εργοστάσιο που παράγει 5.000 το μήνα.
Αυτό της δίνει τη δυνατότητα να καταστρέψει την ενεργειακή υποδομή της Ουκρανίας.
Και πάλι, οι Ρώσοι έχουν μάθει μέσω της εμπειρίας πώς να σχεδιάζουν αποστολές και διαδρομές με το μέγιστο αποτέλεσμα, ενώ παράγουν μη επανδρωμένα αεροσκάφη σε τεράστιους αριθμούς.
«Αν αρχίσουμε να βλέπουμε τις ρωσικές βιομηχανικές πρακτικές να πολλαπλασιάζονται στο Ιράν και τη συνεργασία σε πράγματα όπως οι μονάδες καθοδήγησης, τότε θα ήταν μια ένδειξη ότι θα υπάρξει βελτίωση στην απόδοση των ιρανικών UAV (μη επανδρωμένων αεροσκαφών)», δήλωσε ο Δρ Watling.
Πριν από τις επιχειρήσεις του Ισραήλ στο νότιο Λίβανο, υπήρχε πάντα η υπόθεση ότι το τεράστιο απόθεμα πυραύλων της Χεζμπολάχ - που εκτιμάται σε 150.000 - θα αποτρέψει μια τέτοια επίθεση.
Αυτό δεν συνέβη, αλλά το Ιράν θα μπορούσε τώρα να υιοθετήσει νέες τακτικές για την εξτρεμιστική ομάδα ή να της παράσχει καλύτερη τεχνολογία από αυτήν που θα μπορούσε να λάβει από τη Ρωσία.
Τελικά, το Ιράν, το οποίο δεν έχει συμφωνήσει να σταματήσει το πυρηνικό του πρόγραμμα, θα μπορούσε κάλλιστα να χρησιμοποιήσει τα επόμενα χρόνια για να επανεξοπλιστεί και να γίνει μια σημαντική περιφερειακή απειλή.
