Μέση Ανατολή

Η επιστροφή του "ασώτου" Άσαντ στις αραβικές αγκάλες με τις ευλογίες ΗΠΑ-Ρωσίας-Τι σηματοδοτεί για Κουρδικό και Τουρκία;

Η επανένταξη της Συρίας στο αραβικό μαντρί έκανε ένα αξιοσημείωτο βήμα την Πέμπτη, αφού τα μέλη του Οργανισμού Αραβικών Χωρών Εξαγωγής Πετρελαίου (OAPEC) ανακοίνωσαν ομόφωνα ότι η Δαμασκός θα φιλοξενήσει την Αραβική Ενεργειακή Διάσκεψη το 2024.

Οι υπουργοί πετρελαίου του (OAPEC) συμφώνησαν επίσης στην διαδικτυακή συνάντηση στο Κουβέιτ, ότι η Συρία θα προεδρεύει του συμβουλίου των αραβικών  χωρών παραγωγών ενέργειας για ένα χρόνο, αρχής γενομένης από το 2022, αντικαθιστώντας τη σημερινή προεδρία που ασκείται από τη Σαουδική Αραβία.

Υπενθυμίζουμε ότι η Συρία εκδιώχθηκε από τον Αραβικό Σύνδεσμο στην αρχή της εξέγερσης της Αραβικής Άνοιξης της χώρας και ορισμένες δυνάμεις του Κόλπου, βλέποντας τη σύγκρουση ως ευκαιρία για να ανατρέψουν την οικογένεια Άσαντ, υποστήριξαν τις δυνάμεις της αντιπολίτευσης.

Τώρα, με τις μάχες να έχουν υποχωρήσει και ο Άσαντ να έχει τον έλεγχο του μεγαλύτερου μέρους της χώρας, οι γείτονες της Συρίας την αναβαθμίζουν, οδηγούμενοι από τις ανησυχίες για την ιρανική και τουρκική επιρροή και τις οικονομικές επιπτώσεις και τις επιπτώσεις ασφάλειας από το  να αφήσουν το φτωχό, κατεστραμμένο από τον πόλεμο κράτος ως παρία στα σύνορά  τους.

Ο βασιλιάς της Ιορδανίας είχε μια πολυδιαφημισμένη τηλεφωνική επικοινωνία με τον Άσαντ  τον Οκτώβριο και άσκησε πιέσεις για ελάφρυνση των κυρώσεων από την Ουάσιγκτον, ώστε η εύθραυστη οικονομία της χώρας του να μπορέσει να ξαναρχίσει το εμπόριο με τη Συρία.

Τα ΗΑΕ προσεγγίζουν επίσης τη Συρία.  Νωρίτερα αυτό το καλοκαίρι  ξεκίνησαν οι απευθείας πτήσεις των δύο χωρών και η Συρία είχαν ένα εξέχον περίπτερο στην έκθεση Dubai Expo 2020, ενώ  επιχειρηματίες των Εμιράτων έχουν επίσης επισκεφθεί τη Δαμασκό για να παρακολουθήσουν εμπορικές εκθέσεις.

Ένα ταξίδι  κορυφαίου διπλωμάτη των ΗΑΕ στη Συρία τον Νοέμβριο θεωρήθηκε ως επιστέγασμα αυτών των προσπαθειών. Ωστόσο, ενώ οι δύο χώρες συζήτησαν πιθανές επενδύσεις στην ανοικοδόμηση, τα ΗΑΕ φαίνεται να προχωρούν αργά σεαυτές

Η επίσκεψη υψηλού προφίλ κατέληξε σε μία μόνο συμφωνία για μια ομάδα άγνωστων εταιρειών των Εμιράτων να υποστηρίξουν ένα εργοστάσιο ηλιακής ενέργειας στη συριακή ύπαιθρο.

«Το πιο επίσημο τεστ μέχρι σήμερα»

Αναλυτές είπαν  ότι η προσεκτική προσέγγιση των ΗΑΕ καθιστά την απόφαση του OAPEC ένα ακόμη πιο αξιοσημείωτο βήμα στις προσπάθειες αποκατάστασης των δεσμών με τη Δαμασκό.

"Αυτό είναι μια μεγάλη υπόθεση", δήλωσε ο Howard Shatz, ανώτερος οικονομολόγος στην RAND Corporation. «Αυτή είναι η πιο επίσημη δοκιμή που έχουμε δει μέχρι σήμερα για την επανένταξη της Συρίας».

Λίγοι αναμένουν ότι η απόφαση θα επιτρέψει στη Δαμασκό να μεταβεί από μια κατεστραμμένη από τον πόλεμο χώρα σε ενεργειακό κόμβο. Η ικανότητα επηρεασμού των αγορών πετρελαίου ανήκει σε μεγάλο βαθμό στον ΟΠΕΚ και τον ΟΠΕΚ+, όπου η Σαουδική Αραβία και η Ρωσία είναι οι κυρίαρχοι παίκτες.

Η παραγωγική ικανότητα της Συρίας ήταν πάντα μικρή και τα λίγα κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου που διαθέτει βρίσκονται στα βορειοανατολικά της, σε έδαφος που ελέγχεται από τις κουρδικές δυνάμεις που υποστηρίζονται από τις ΗΠΑ.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Επιπλέον, η χώρα παραμένει κατεστραμμένη από 10 χρόνια συγκρούσεων και βρίσκεται υπό τη σφιχτή λαβή της οικογένειας Άσαντ.

Ο Τζιχάντ Γιαζίγκι, συντάκτης του The Syria Report, είπε  ότι «η συριακή οικονομία έχει καταστραφεί πραγματικά», με τη διαφθορά να διατρέχει βασικά κάθε πτυχή της ζωής.

"Οι τράπεζες σχεδόν δεν λειτουργούν και δεν προσφέρουν σημαντικά δάνεια, ενώ οι επιχειρηματίες που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως μεσάζοντες με το καθεστώς  έχουν εγκαταλείψει τη χώρα", πρόσθεσε.

Ωστόσο, η ομόφωνη απόφαση των μελών του ΟΑΠΕΚ μπορεί να σηματοδοτήσει την αρχή μιας αλλαγής, ιδιαίτερα ως ένδειξη ότι τα αραβικά κράτη που ήταν πιο διστακτικά στην προσέγγισή τους στη Συρία,  επανέρχονται τώρα.

Το Κατάρ είναι ένα παράδειγμα χώρας που ψήφισε υπέρ της απόφασης, λέγοντας ότι η απόφαση του OAPEC ήταν πολιτική και οικονομική. «Είναι η αρχή μιας επίσημης διαδικασίας για την ομαλοποίηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας με τη Συρία», είπε.

«Εάν είμαι πολιτικά συνδεδεμένος επενδυτής στον Κόλπο, το σημαντικότερο μέλημά μου στη Συρία δεν είναι οι κυρώσεις, αλλά το αν μπορώ να κάνω επιχειρήσεις στη χώρα», εξήγησε. "Θα προστατευθούν οι επενδύσεις μου και θα εφαρμοστούν οι συμβάσεις;"

Οι υπουργοί Πετρελαίου φαίνεται επίσης να προσφέρουν ψήφο εμπιστοσύνης ότι η συριακή κυβέρνηση θα είναι έτοιμη  σε τρία χρόνια για να φιλοξενήσει τη διάσκεψη, όταν αξιωματούχοι από ορισμένους από τους κορυφαίους περιφερειακούς συμμάχους των ΗΠΑ αναμένεται να φθάσουν στην πρωτεύουσα Δαμασκό

Η Ουάσιγκτον σιωπηρά συναινεί

Ο Karam Shaar, ειδικός στη Συρία και διευθυντής έρευνας στο Operations and Policy Center, είπε ότι η απόφαση του OAPEC ήταν ένα μήνυμα ότι οι σύμμαχοι των ΗΠΑ έτρεχαν μπροστά από την προσέγγιση της κυβέρνησης Μπάιντεν στη Συρία.

«Δεν είναι η δηλωμένη πολιτική των ΗΠΑ, αλλά η ατμόσφαιρα που λαμβάνετε από τη διοίκηση είναι να επιτρέπετε στους εταίρους στον αραβικό κόσμο να παίξουν με μια προσέγγιση με τη Συρία», είπε.

«Αλλά αυτό που συμβαίνει στο έδαφος είναι πολύ περισσότερο από παιχνίδι», πρόσθεσε.Η Συρία θα φιλοξενήσει ενεργειακή διάσκεψη το 2024 καθώς η αραβική ομαλοποίηση κερδίζει δυναμική

«Οι Ηνωμένες Πολιτείες ανησυχούν για τις αναφορές ότι η Συρία αναλαμβάνει ηγετικό ρόλο στον ΟΑΠΕΚ και στη συνέχεια φιλοξενεί τον ΟΑΠΕΚ στη χώρα», είπε εκπρόσωπος  των ΗΠΑ όταν ρωτήθηκε για την απόφαση της Πέμπτης.

Τόσο η κυβέρνηση Ομπάμα όσο και ο Τραμπ προσπάθησαν να απομονώσουν τον Άσαντ ως τρόπο να πιέσουν για μια πολιτική διευθέτηση στη Συρία. Το 2020, ψηφίστηκε ο δικομματικός νόμος των ΗΠΑ που εξουσιοδοτεί το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ να επιβάλλει κυρώσεις σχεδόν σε οποιονδήποτε συναλλάσσεται με τη χώρα.

Ενώ ο Λευκός Οίκος έχει διατηρήσει τις κυρώσεις στη Συρία, μια λεπτή αλλαγή ήταν η δέσμευσή του να επικεντρωθεί περισσότερο σε ανθρωπιστικά ζητήματα.

Σε αυτές τις γραμμές, η κυβέρνηση χαλάρωσε τους περιορισμούς τον περασμένο μήνα σε μη κυβερνητικές οργανώσεις να αλληλεπιδρούν με την κυβέρνηση της Συρίας και διεύρυνε τους τύπους δραστηριοτήτων που θα μπορούσαν να πραγματοποιήσουν στη χώρα.

Για την Ιορδανία και την Αίγυπτο, υπάρχει σχέδιο με την υποστήριξη των ΗΠΑ για την παροχή ενέργειας στον Λίβανο μέσω ενός αγωγού που διέρχεται από τη Συρία. Ο ισχυρισμός των ΗΑΕ ότι θα κατασκευάσει ένα ηλιακό εργοστάσιο ηλεκτροπαραγωγής στη Συρία έδωσε επίσης έναν κόμβο σε ανθρωπιστικά ζητήματα

Ο Διοικητής του IRGC απομακρύνθηκε

Ένας πρώην αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ είπε ότι ενώ η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν είχε απομακρυνθεί από την πολιτική των προκατόχων της στη Συρία, μπορεί να υπάρξει μια μικρή αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο η Ουάσιγκτον αντιλήφθηκε την προσέγγιση των εταίρων της.

«Υπάρχει μια συνειδητοποίηση στη διοίκηση ότι ακόμα κι αν σίγουρα δεν είμαστε έτοιμοι να συνεργαστούμε με τον Άσαντ, δεν μπορούμε να αναγκάσουμε άλλες χώρες να μην το κάνουν».

Σύμφωνα με μια πηγή στο επιτελείο της Γερουσίας των ΗΠΑ, η οποία ζήτησε να παραμείνει ανώνυμη, είτε η κυβέρνηση το αναγνωρίζει δημόσια είτε όχι, οι ΗΠΑ έχασαν αλληλεπιδρώντας με τις δυνάμεις της αντιπολίτευσης, δεδομένης της πραγματικότητας της παραμονής της εξουσίας του Άσαντ.

«Από διπλωματική σκοπιά, είμαστε τυφλοί για το τι συμβαίνει στις περιοχές που ελέγχονται από το καθεστώς και την εσωτερική δυναμική του καθεστώτος», είπε η πηγή.

«Το να έχουμε συμμάχους που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως μεσάζοντες και να μας ενημερώσουν θα ήταν πολύτιμο».

Αρκετοί αναλυτές είναι επίσης δύσπιστοι ότι τα αραβικά κράτη θα μπορέσουν να δείξουν αποτελέσματα.

«Οι αραβικές χώρες επεκτείνουν ένα κλαδί ελιάς στο καθεστώς Άσαντ χωρίς αυτό να κάνει καμία παραχώρηση και φαίνεται ότι ο Μπασάρ αλ Άσαντ κατάφερε να μειώσει τις προσδοκίες όλων».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Όσον αφορά τη μεγαλύτερη πρόκληση για την ασφάλεια, την παρουσία ιρανικών στρατευμάτων και πληρεξουσίων στη Συρία, δεν είναι σαφές εάν οι εταίροι της Ουάσιγκτον σημειώνουν πρόοδο.

Σύμφωνα με αναφορές από σαουδαραβικά μέσα ενημέρωσης τον Νοέμβριο, ο Άσαντ απέλυσε τον διοικητή του Σώματος των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης του Ιράν (IRGC) στη Συρία. 

Αλλά για κάποιους, η χρονική στιγμή της απομάκρυνσης του Διοικητή ήταν τέλεια, δείχνοντας ότι κάτι αλλάζει στη Συρία

Διαπιστώσεις-Συμπεράσματα

Η επιστροφή του "ασώτου" Άσαντ στις αραβικές αγκάλες με τις ευλογίες ΗΠΑ-Ρωσίας σημαντοδοτεί  εξελίξεις για Κουρδικό και Τουρκία

Για τους Κούρδους της ΒΑ Συρίας σηματοδοτεί την κατά πολύ μεγάλη πιθανότητα, δημιουργία ημιαυτόνομου κρατιδίου τους εντός του Ομοσπονδιακού κράτους της Συρίας

Αυτό διαφαίνεται από τη σιωπηρή αποδοχή  των ΗΠΑ, των πρωτοβουλιών των αραβικών κρατών για επανένταξη της Συρίας στον Αραβικό κόσμο

Αναφορικά με την Τουρκία όπως αντιλαμβανόμαστε τα πράγματα δυσκολεύουν ακόμη περισσότερο, αφού απομένει μόνη της να μάχεατι με τους μισθοφόρους της τον Άσαντ και τους Κούρδους

Ο Ασαντ βγαίνει ισχυροποιημένος με τις πλάτες του Πούτιν, την ανοχή των ΗΠΑ και την προσέγγιση των Αραβικών κρατών

Αντίθετα η Τουρκία βλέπει τον εφιάλτη δημιουργίας κουρδικού κράτους να έρχεται κοντύτερα από ποτέ

Ακολουθήστε το Πενταπόσταγμα στο Google news Google News

ΔΗΜΟΦΙΛΗ