Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι εξέφρασε την έντονη αντίθεσή του στην επικείμενη συνάντηση των προέδρων των ΗΠΑ και της Ρωσίας, Ντόναλντ Τραμπ και Βλαντίμιρ Πούτιν, η οποία έχει προγραμματιστεί για τις 15 Αυγούστου στην Αλάσκα. Σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του, τόνισε πως «οποιαδήποτε απόφαση χωρίς την Ουκρανία είναι απόφαση κατά της ειρήνης», υπογραμμίζοντας ότι τέτοιες πρωτοβουλίες «δεν θα φέρουν κανένα αποτέλεσμα».
Η στάση της ουκρανικής κοινωνίας
Η ανησυχία του Ζελένσκι αντικατοπτρίζεται και στην ουκρανική κοινωνία. Σύμφωνα με έρευνα του Διεθνούς Ινστιτούτου Κοινωνιολογίας του Κιέβου (KIIS), που διεξήχθη από τα τέλη Ιουνίου έως τις αρχές Αυγούστου, το 76% των Ουκρανών απορρίπτει κατηγορηματικά το ρωσικό "σχέδιο ειρήνης", το οποίο περιλαμβάνει παραχωρήσεις εδαφών στη Ρωσία. Παράλληλα, το 49% αντιτίθεται σε ένα αμερικανικό σχέδιο ειρήνης που προβλέπει:
- Εγγυήσεις ασφάλειας από ευρωπαϊκές χώρες, αλλά όχι από τις ΗΠΑ.
- Αναγνώριση της Κριμαίας ως ρωσικό έδαφος.
- Διατήρηση του ρωσικού ελέγχου στα κατεχόμενα εδάφη.
- Άρση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας.
Ο Αντόν Χρουσέτσκι του KIIS δήλωσε στη DW ότι «οι Ουκρανοί παραμένουν ανοιχτοί σε διαπραγματεύσεις, αλλά απορρίπτουν την παράδοση».
Αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα των συνομιλιών
Αναλυτές στην Ουκρανία εκφράζουν σοβαρές επιφυλάξεις για την αποτελεσματικότητα των συνομιλιών στην Αλάσκα, ειδικά λόγω της απουσίας του Κιέβου και ευρωπαϊκών εκπροσώπων. Ο Βολοντίμιρ Χορμπάτς από το Ινστιτούτο INET εκτιμά ότι «οι Ρώσοι δεν έχουν αλλάξει ποτέ τη διαπραγματευτική τους θέση και δεν θα το κάνουν χωρίς σοβαρές ήττες». Επιπλέον, θεωρεί ότι η προσέγγιση Τραμπ προς τον Πούτιν είναι καταδικασμένη να αποτύχει, καθώς δεν ασκείται καμία πίεση στη Ρωσία.
Σύμφωνα με τον Χορμπάτς, «οι Ρώσοι θα επιδιώξουν μια εκεχειρία που ισοδυναμεί με de facto παράδοση της Ουκρανίας», δηλαδή την πλήρη ικανοποίηση των ρωσικών απαιτήσεων. Παρότι δεν θεωρεί τις συνομιλίες καταστροφικές, επισημαίνει μια «ανησυχητική τάση», καθώς ο Τραμπ νομιμοποιεί τον Πούτιν, κάτι που «δεν είναι αποδεκτό ούτε για την Ουκρανία, ούτε για την Ευρώπη».
Ιστορική επανάληψη και ευρωπαϊκή αντίσταση
Ο Ντμίτρο Λέβους, διευθυντής του Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών Ukrainian Meridian, υπενθυμίζει ότι παρόμοια κατάσταση είχε προκύψει τον Μάρτιο του 2025, όταν ο Τραμπ πίστευε πως ο πόλεμος μπορούσε να τερματιστεί μέσω διαπραγματεύσεων και επιβολής ειρηνευτικής συμφωνίας με την παράδοση της Ουκρανίας. Ωστόσο, η άρση των κυρώσεων αποδείχθηκε ανέφικτη, καθώς οι περισσότερες είχαν επιβληθεί από ευρωπαϊκές χώρες, γεγονός που περιόρισε τις δυνατότητες των ΗΠΑ να επιβάλουν μονομερείς λύσεις.
