Στην καρδιά της Ευρώπης, ο ήχος του πολεμικού τυμπάνου δυναμώνει. Το ΝΑΤΟ, με τον γενικό γραμματέα Μαρκ Ρούτε στο τιμόνι, σχεδιάζει μια άνευ προηγουμένου κλιμάκωση: αύξηση 400% στις αεροπορικές και αντιπυραυλικές του δυνάμεις, με τις αμυντικές δαπάνες των κρατών-μελών να καλούνται να εκτοξευθούν στο 3,5% του ΑΕΠ, συν 1,5% για την ασφάλεια. Μια ομιλία στο Λονδίνο σήμερα θα σφραγίσει αυτή την υπόσχεση, μα από τη Μόσχα έρχεται μια σκοτεινή προειδοποίηση: το τίμημα αυτής της φιλοδοξίας θα πέσει στους ώμους των Ευρωπαίων πολιτών.
«Το ΝΑΤΟ δεν είναι φάρος σταθερότητας», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, με φωνή που πάγωσε τον αέρα. «Είναι ένα όργανο αντιπαράθεσης, που πλέον αποκαλύπτει τον αληθινό του χαρακτήρα. Και ποιοι θα πληρώσουν; Οι Ευρωπαίοι φορολογούμενοι, που καλούνται να χρηματοδοτήσουν μια μάχη ενάντια σε μια φανταστική απειλή». Η φωνή του αντηχεί σαν καμπανάκι κινδύνου, ενώ οι Ευρωπαίοι πολίτες, ήδη εξουθενωμένοι από οικονομικές πιέσεις, καλούνται να σηκώσουν το βάρος ενός νέου Ψυχρού Πολέμου.
Η σκιά της Ρωσίας στην Αφρική
Παράλληλα, το Κρεμλίνο στρέφει το βλέμμα του πέρα από την Ευρώπη, στην Αφρική, όπου η στρατηγική του αποκτά δραματικές διαστάσεις. «Η παρουσία μας μεγαλώνει», δήλωσε ο Πεσκόφ, αποκαλύπτοντας σχέδια για ενίσχυση της συνεργασίας σε «ευαίσθητους τομείς» όπως η άμυνα. Η μισθοφορική ομάδα Βάγκνερ μπορεί να αποχωρεί από το Μαλί, αλλά το Σώμα της Αφρικής, μια παραστρατιωτική δύναμη υπό τον έλεγχο της Μόσχας, εδραιώνεται. Με το 70-80% των μελών του να προέρχονται από τις τάξεις της Βάγκνερ, η Ρωσία υφαίνει έναν ιστό επιρροής σε χώρες όπως το Μαλί, η Κεντροαφρικανική Δημοκρατία και η Ισημερινή Γουινέα, προκαλώντας ανησυχία στη Δύση.
«Η συνεργασία μας με την Αφρική δεν είναι μόνο οικονομική», είπε ο Πεσκόφ, με έναν τόνο που υπονοούσε βαθύτερες φιλοδοξίες. «Η άμυνα και η ασφάλεια είναι πυλώνες της παρουσίας μας». Ενώ η Γαλλία και οι ΗΠΑ χάνουν έδαφος, η Μόσχα ενισχύει τη θέση της, αφήνοντας τη Δύση να παρακολουθεί με αγωνία την επέκταση αυτής της σκοτεινής σκιάς.
Αιχμάλωτοι και σπασμένες υποσχέσεις
Στο μέτωπο της Ουκρανίας, η Μόσχα κρατά στάση που συνδυάζει αποφασιστικότητα και κατηγορία. «Είμαστε έτοιμοι για ανταλλαγή αιχμαλώτων και επαναπατρισμό σορών», δήλωσε ο Πεσκόφ, μα η φωνή του σκλήρυνε καθώς κατηγορούσε το Κίεβο για αθέτηση συμφωνιών. «Εκατό δικαιολογίες, καμία αξιοπιστία», είπε, με τον τόνο του να προδίδει απογοήτευση και περιφρόνηση. Η Ρωσία, είπε, παραμένει προσηλωμένη στις συμφωνίες της Κωνσταντινούπολης, μα ο πόλεμος των λέξεων συνεχίζεται, αφήνοντας αιχμαλώτους και οικογένειες σε μια οδυνηρή αναμονή.
Το τίμημα της κλιμάκωσης
Καθώς το ΝΑΤΟ οχυρώνεται και η Ρωσία επεκτείνεται, ο πραγματικός χαμένος αναδύεται από την ομίχλη: ο Ευρωπαίος πολίτης. Οι φόροι τους θα χρηματοδοτήσουν τα τείχη της Συμμαχίας, οι ώμοι τους θα σηκώσουν το βάρος μιας κούρσας εξοπλισμών. Ενώ οι ηγέτες μιλούν για ασφάλεια, οι πολίτες βλέπουν τους προϋπολογισμούς τους να συρρικνώνονται, τις ζωές τους να πιέζονται από το κόστος ενός αόρατου εχθρού. Το Κρεμλίνο κρούει τον κώδωνα, μα η Ευρώπη βαδίζει σε έναν δρόμο όπου τα σπασμένα θα τα πληρώσουν οι δικοί της άνθρωποι, με το μέλλον να κρέμεται από μια λεπτή κλωστή.